Overzichtelijke en volledige samenvatting voor het OPO 'Beleid en organisatie in het onderwijs'
Bevat alle powerpoint leerstof, lesnotities, gastcolleges en verplichte literatuur (exclusief tekst deel 1)
dus zeker de prijs waard!
Deel 1: wie is wie? .......................................................................................................................................... 4
1. Historisch overzicht en politieke -en economische achtergrond ..................................................................... 4
Naar een federale staat .................................................................................................................................. 4
Drie niveaus van besluitvorming .................................................................................................................... 5
Wetgevende en uitvoerende macht ............................................................................................................... 5
2. Algemene organisatie van het onderwijssysteem ........................................................................................... 5
Horizontale pijlers........................................................................................................................................... 6
1. Vrijheid van onderwijs ............................................................................................................................ 6
2. Leerplicht ................................................................................................................................................ 8
3. Onderwijs is een gemeenschapsmaterie................................................................................................ 8
4. Kwaliteitszorg (en -bewaking) ................................................................................................................ 9
5. Diversiteit en inclusie ........................................................................................................................... 11
6. Verankering van stakeholders in onderwijs(beleid) ............................................................................. 12
7. Een Europees-Vlaamse kwalificatiestructuur ....................................................................................... 12
Verticale pijlers ............................................................................................................................................. 12
1. Basisonderwijs ...................................................................................................................................... 13
2. Secundair onderwijs ............................................................................................................................. 13
3. Hoger onderwijs ................................................................................................................................... 13
4. Overige trajecten SO en volwasseneducatie ........................................................................................ 14
Gastcollege beleidscyclus .................................................................................................................................. 14
Vlaams ministerie van onderwijs en vorming............................................................................................... 14
Theorie van de beleidscyclus ........................................................................................................................ 15
Praktijk van de beleidscyclus ........................................................................................................................ 16
Hoe komt een decreet tot stand? ............................................................................................................ 16
Vijf belangrijke uitgangspunten ............................................................................................................... 17
Evidence informed aanpak ....................................................................................................................... 17
Gastcollege Katholiek Onderwijs Vlaanderen ................................................................................................... 17
Wie wat hoe? ................................................................................................................................................ 17
Wat doen we? .............................................................................................................................................. 18
Hoe doen we dat? ........................................................................................................................................ 21
Examenvragen .................................................................................................................................................. 23
Deel 2: welke overheid voor welk onderwijs? ............................................................................................... 24
Inleiding ............................................................................................................................................................ 24
Inleiding ........................................................................................................................................................ 24
Onderwijsbeleid als proces: de beleidscyclus............................................................................................... 24
Onderwijsbeleid als maatschappelijk en internationaal ingebed fenomeen ............................................... 25
Stuurbaarheid: legitimiteit en effectiviteit van onderwijsbeleid ................................................................. 27
Beleidscommunicatie ........................................................................................................................................ 27
Situering........................................................................................................................................................ 27
Een veranderende relatie tussen overheid en onderwijsveld ...................................................................... 28
Theoretisch kader en methodologie ............................................................................................................ 29
Resultaten..................................................................................................................................................... 29
Welk type overheid .................................................................................................................................. 29
Welk type onderwijsveld .......................................................................................................................... 31
Welk type relatie ...................................................................................................................................... 32
1
, Eindtermen ........................................................................................................................................................ 33
Inleiding ........................................................................................................................................................ 33
Opdracht ....................................................................................................................................................... 34
Probleemstelling ........................................................................................................................................... 34
Onderzoeksvragen ........................................................................................................................................ 34
Resultaten..................................................................................................................................................... 34
Werkingsmodel ........................................................................................................................................ 34
Spanningen en verwachtingen ................................................................................................................. 36
Scenario’s ................................................................................................................................................. 37
Conclusies ..................................................................................................................................................... 40
De werking van beroepsstandaarden voor leraren en lerarenopleiders ........................................................... 40
Inleiding ........................................................................................................................................................ 40
Het werkingsmechanisme van het beroepsprofiel in kaart .......................................................................... 40
Werken met de standaarden wordt een automatisme ................................................................................ 41
Hoe leraren(opleider) in een ‘professioneel continuüm’ ............................................................................. 42
De bijwerkingen van beroepsstandaarden ................................................................................................... 42
Onderzoek .................................................................................................................................................... 42
Inleiding .................................................................................................................................................... 42
De totstandkoming van het beroepsprofiel van de leraar ....................................................................... 43
Het opstellen van een zelfevaluatierapport binnen een specifieke lerarenopleiding.............................. 44
De onderwijsvisitatie van de specifieke lerarenopleidingen .................................................................... 44
Gastcollege schooling en neo-liberalisme ......................................................................................................... 45
Leerstof ......................................................................................................................................................... 45
Tekst: testen met hoge inzet, verantwoordelijkheid, prikkels en consequenties op Engelse scholen ......... 48
Inleiding .................................................................................................................................................... 48
Onderwijsbeleid en hervormingen in Engeland ....................................................................................... 48
Nationaal leerplan en beoordeling ...................................................................................................... 48
Waarom is er voor sommige tests een hoge inzet? ................................................................................. 48
Gevolgen van tests met hoge inzet .......................................................................................................... 49
Sancties ................................................................................................................................................ 49
Lesgeven en leren ................................................................................................................................ 49
Het gericht inzetten van middelen ...................................................................................................... 49
Effecten op scholen ............................................................................................................................. 49
Authenticiteit van toetsen en examens ............................................................................................... 50
Testen met hoge inzet, verantwoording en beleidsmogelijkheden ......................................................... 50
Conclusie .................................................................................................................................................. 50
Deel 3: meso-niveau van de school als organisatie ........................................................................................ 50
Inleiding ............................................................................................................................................................ 50
Individuele en collectieve betekenisgeving ....................................................................................................... 51
Tekst Achinstein & Ogawa ............................................................................................................................ 51
Gerelateerde literatuur ............................................................................................................................ 52
Onderzoeksopzet ..................................................................................................................................... 53
Studiecontect: staatsinstructiebeleid klimaat .......................................................................................... 53
Resultaten: Sue ........................................................................................................................................ 53
District-en schoolcontext ..................................................................................................................... 53
Professionele principes ........................................................................................................................ 54
Reactie van het systeem ...................................................................................................................... 54
Resultaten: Rob ........................................................................................................................................ 55
District- en schoolcontext .................................................................................................................... 55
Professionele principes ........................................................................................................................ 55
Relatie met mentor .............................................................................................................................. 55
Reactie van het systeem ...................................................................................................................... 56
Tekst Vanassche & Kelchtermans ................................................................................................................. 56
Achtergrond ............................................................................................................................................. 56
Inleiding
Voorbeeld: Juf Ann, leraar wisk 1e graad SO in Menen, 20 jaar ervaring. Met wie heeft juf Ann
beroepshalve te maken?
- Directeur
- Ouders
- Minister van onderwijs (Ben Weyts)
- Leerlingen zelf
- Scholenkoepels (eindtermen omvormen in leerplannen
- Vertegenwoordigen scholen tov minister van Onderwijs, bieden bijna-
gratis scholing aan)
- Collega’s (direct = vakgroepen; indirect = andere leerkrachten; leerkrachten lager onderwijs)
- Graadcoördinator
3
, - Externe begeleiders (CLB)
- Scholengemeenschap (vrijwillig samenwerken, extra geld van ministerie, gemeenschappelijke
visie)
- Professionalisering (bijscholingen, trajecten op maat)
- Scholenkoepel hoger niveau, scholengemeenschap eigen initiatief van scholen
® niveau van de samenleving
Deel 1: wie is wie?
1. Historisch overzicht en politieke -en economische achtergrond
Naar een federale staat
Van een gecentraliseerde staat met eenvormige wetgeving en bestuur
Naar een ‘gedecentraliseerde’ unitaire staat met negen provincies (en vele lokale autoriteiten)
maar door de afhankelijkheid van de provincies en gemeenten van de centrale overheid is het een
gecentraliseerde unitaire staatsstructuur
Als gevolg van taalstrijd volgenden 6 staatshervormingen en grondwetswijzigingen die gestalte gaven
aan een federaal systeem ® soevereiniteit verdeeld over de centrale staat en de deelstaten
Belangrijke implicatie voor het onderwijs van de derde staatshervorming nl. de overheveling van de
bevoegdheid voor onderwijs
De zes staatshervormingen in een notendop
• Eerste staatshervorming (1970)
o Ontstaan van drie cultuurgemeenschappen: de Nederlandse, de Franse en de Duitse
cultuurgemeenschap met uiterst beperkte bevoegdheden
o Erkenning van drie economische gewesten: Vlaams, Waals en Brussels-hoofdstedelijk
gewest (de basis voor de oprichting van de drie gewesten wordt nu reeds gelegd)
• Tweede staatshervorming (1980)
o Herdefiniëring: van cultuurgemeenschappen naar gemeenschappen: de Vlaamse, de
Franse en de Duitstalige gemeenschap
§ Naast cultuur ook bevoegd voor persoonlijke aangelegenheden (gezondheid
en mentale bijstand)
§ Gemeenschappen hebben elk een eigen raad (parlement) en regering.
o Oprichting twee gewesten: het Vlaamse en het Waalse Gewest
§ Gewesten hebben elk een raad en een regering.
o De raad, de regering van de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest van het
begin samengevoegd dus één raad en één regering in Vlaanderen
• Derde staatshervorming (1988-1989)
o Oprichting Brussels Hoofdstedelijk Gewest
o Gemeenschappen en gewesten krijgen meer bevoegdheden vb: onderwijs wordt
overgeheveld naar de gemeenschappen, openbaar vervoer en openbare werken
worden overgeheveld naar de gewesten.
• Vierde staatshervorming (1993)
o Belgische staat wordt een volwaardige federale staat: de gemeenschappen en
gewesten krijgen nu al hun bevoegdheden toegewezen.
o Aanpassing grondwet: “'België is ingedeeld in provincies” veranderde in: “België is
een federale staat, samengesteld uit de gemeenschappen en de gewesten”'.
• Vijfde staatshervorming (2001)
o Het Lambermontakkoord: overheveling bevoegdheden naar gemeenschappen en
gewesten vb: de gemeente- en provinciewet, landbouw, zeevisserij, buitenlandse
handel, ontwikkelingssamenwerking.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukdelombaerde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,99. Je zit daarna nergens aan vast.
