Samenvatting
samenvatting - publiekrecht
- Vak
- Publiekrecht
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
samenvatting publiekrecht met behulp van boek en lessen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 114 pagina's
Voorbeeld 4 van de 114 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
PubliekrechtKenmerken
1. Geheel van algemeen geldende regels
andere maatschappelijke gedragsregels (bv. morele, religieuze, conventionele
(gedrags)regels)
2. Opgelegd door de samenleving, via haar vertegenwoordiger —> recht is dynamisch: gewijzigde
samenleving, vraagt gewijzigde rechtsregels
3. Doel = maatschappij ordenen
m.a.w. duidelijk stellen wie wat mag doen met welke middelen
4. Overtreding/niet-naleving wordt gesanctioneerd door een wettelijk systeem van sancties,
m.a.w. rechtsregels zijn ‘afdwingbaar’ . Ernst is afh. Vd aard vd rechtsregels die wordt overtreden.
Het ‘recht’ is ...
- een geheel van door de overheid uitgevaardigde afdwingbare regels,
- die het menselijk handelen in de samenleving
- ordenen in de chaos
Objectief recht vs subjectief recht
• Objectief recht
• Gedragsregels, afdwingingsregels en wijzigingsregels
• Uitgedrukt in algemene, abstracte bewoordingen
• Staat los van concrete personen en situaties waarop het toepasbaar is
• Law in the books, wordt nt toegepast in een concrete situatie
• Subjectieve rechten
• Worden geput uit de objectieve rechtsregels
• Verlenen bevoegdheid om naar eigen goeddunken bepaalde handelingen te stellen
• In een concrete situatie toepassen, elke persoon haalt uit obj recht subj rechten.
• Bv. In het obj recht staat dat ied die belg is een stemrecht heeft = obj ongeacht vd
persoon of situatie —> subj recht heb ik als p het subj recht, ik voldoe aan vw ik ben
belg en ouder dan 18 dus subj recht heb ik door te gaan stemmen.
Rechtssubject vs rechtsobject
Rechtssubject
• Persoon die subjectieve rechten en plichten kan hebben
• heeft 'rechtspersoonlijkheid'
• 2 soorten:
—> Natuurlijke personen = mensen ‘van vlees en bloed’
• Eigenschappen: naam, nationaliteit, bekwaamheid, ... bepalen omvang van rechten
—>Rechtspersonen = juridische constructie, gecreëerd met een bepaald doel en met speci ek
aan dit doel gekoppelde rechten en plichten
• Eigen rechten en plichten, los van de rechten en plichten van haar leden
≠ fi
,Rechtsobject
= is een vw
Bv. Huis is rechtsobject van mijn eigendomsrecht, rechtspersoon heeft subjectieve rechten bv
eigendomsrecht op mijn huis (is het rechtsobject)
• Zaak waarover de rechtssubjecten hun subjectieve rechten kunnen uitoefenen
• Concreet: een voorwerp/goed, een dier, een geheel van goederen (bv. handelszaak) of
een (vorderings)recht (bv. aandelen, som geld)
• Is objectief maar als ik er gebruik van maak is het subjectief
Dwingend vs aanvullend recht
• Dwingend recht (‘imperatief’)
• Wat? Rechtsregels die moeten worden nageleefd
• Kan nt van worden afgeweken, anders wordt men afwijkende regels, worden nietig
verklaard alsof ze nooit hebben bestaan
• Inbreuk wordt gesanctioneerd met nietigheid
• Verdere onderverdeling
¬ Regels van openbare orde: essentiële belangen van de gemeenschap
¬ Regels van louter dwingend recht: private belangen
• Aanvullend recht (‘suppletief’)
• Wat? Rechtsregels waarvan mag worden afgeweken
• Gelden enkel indien partijen niets anders hebben voorzien
• M.a.w. keuze
¬ Ofwel, de aanvullende bepalingen van de wet volgen
¬ Ofwel, een afwijkende overeenkomst sluiten
Inleiding vh recht
Opdeling
• Intern (of nationaal) recht
- geldt binnen de grenzen van een staat
- Onderscheid: inhoudelijk
¬ Privaatrecht: tussen burgers onderling, privé aangelegenheden
¬ Publiekrecht: tussen overheden onderling, instellingen onderling, tussen O. En de
burgers, heeft een publieke component, overheid is betrokken.
• Internationaal recht
- Grensoverschrijdend van toepassing
- Onderscheid
¬ Privaatrecht (IPR)
¬ Publiekrecht
,Intern recht – Nationaal privaatrecht
Wat?
= regels m.b.t. relaties tussen burgers onderling
¬ Welke subjectieve rechten?
¬ Hoe deze rechten verwerven?
¬ Hoe deze rechten afdwingen?
Principe: contractsvrijheid
= bevoegdheid om vrij over zijn subjectieve rechten te beschikken
¬ MET regels van aanvullend recht
¬ BEPERKT door het dwingend recht + subjectieve rechten van anderen + verbod van
rechtsmisbruik
Rechtstakken
• Burgerlijk recht (verbintenissenrecht, goederenrecht, familierecht)
• Economisch recht (ondernemingsrecht, marktrecht & vennootschapsrecht)
• Arbeidsrecht
Intern recht - nationaal publiekrecht
Wat?
= regels m.b.t.
¬ verhoudingen tussen burgers en overheid
¬ bevoegdheden en organisatie van de overheid + verhoudingen tussen overheidsinstellingen
Overheid heeft bevoorrechte positie
• Algemeen geldende regels uitvaardigen
• Beslissingen opdringen aan burgers (vb. boete, onteigening)
• Strafrechtelijke vervolging en vrijheidsberoving
Rechtstakken
• Staatsrecht
• Grondwettelijk recht
• Administratief recht
• Fiscaal recht
• Sociale zekerheidsrecht
• Strafrecht
• Strafprocesrecht
! Eén juridisch probleem = vaak toepassing van zowel privaat- als publiekrecht ! Objectief recht
kan publiek of privaat zijn.
Internationaal publiekrecht
• Wat?
= Regels m.b.t.
• Verhoudingen tussen staten onderling (internationale verdragen)
• Verhoudingen tussen staten en internationale organisaties
• Inrichting en werking van internationale organisaties (vb. VN, Raad van Europa, EU, WTO)
II. Krachtlijnen
België is een meergedaagde democratische rechtsstaat
Ontstaan van staten - algemeen
1. Oorspronkelijk ontstaan
—> gaat nt meer, het volledige grondgebied wereldwijd is ingenomen.
, 2. Afgeleid ontstaan
• Dekolonisatie
kolonie verwerft juridische onafhankelijkheid, zich afscheid vd moederstaat
Bv. Congo (1960)
• Secessie
bevolkingsgroep scheidt zich met bepaald grondgebied af van bestaande staat
Bv. Kosovo (2008)
• Dismembratio
staat valt uiteen in verschillende staten
Bv. splitsing Tsjechoslowakije en Tsjechië en Slowakije (1993)
• Fusie
verschillende staten richten samen 1 nieuwe staat op of laten de ene opgaan in de andere
Bv. eenmaking West- en Oost-Duitsland (1990)
Ontstaan van België
Val van Napoleon - Congres van Wenen (1815)
• Plan voor Europese vrede: creatie van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden als
bu erstaat in het centrum van Europa om de Franse macht onder controle te houden
• ZuidelijkeNederlanden(=huidigeBelgische grondgebied) dat voordien deel uitmaakte van
Frankrijk wordt toegevoegd aan de Noordelijke Nederlanden
• Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1815)
• Staatshoofd = Willem I —> tot 1830
• Zuidelijke provincies snel ontevreden
– Politieke ondervertegenwoordiging —> staatsschulden die over beide gebieden gespreid
werden
– Inmenging in Kerk (onderwijs)
– Beknotting persvrijheid
– Toen reeds: taalcon ict —> belangen frans onderdrukt, elite nt blij
– Economische en socio-culturele tegenstellingen
Stomme van portici = vertaalt van opera nr de straten en men is opstand gaan beginnen voeren,
Willem reageert te laat
• 'Monsterverbond' van zuidelijke elites (zowel katholiek als liberalen)
– Verzet tegen bewind Willem I —> leiden een beetje de opstand, vormen een 1st regering
• Voorlopig bewind (~ regering)
• Belgische onafhankelijkheid: 4 oktober 1830
• Nationaal Congres (~ parlement)
• Belgische Grondwet: 7 februari 1831
• Eeda egging Leopold I: 21 juli 1831
Periode 1: val van napoleon - congres van wenen
Periode 2: verenigd kk der NL 1815
Periode 3: vanaf 4 okt 1830
Belgische grondwet
De nitie?
• Basis van de Belgische rechtsorde
• Basisovereenkomst tussen overheid en burger titel 2 GW
• Meest fundamentele rechtsregel - ‘hoogste wet’ van het land
• maar: internationaal recht met 'directe werking’; zie hiërarchie rechtsnormen
fffi fl
fl
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fiendebruyne4. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,06. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen