, Artikel 1: Stuttering and the international classification of functioning, disability and health (ICF): an update
Wereld Gezondheidsorganisatie (World Health Organization, WHO) heeft recentelijk nieuwe classificatie over
gezondheidsstatus en ervaring met disablement opgesteld. Dit is update van eerdere classificatie (ICIDH:
International Classification of Impairments, Disorders, Handicaps). Nieuwe classificatie omvat nu ook effecten van
stotteren op communicatie en leefervaringen van stotteraars.
Deze paper gaat over update van het Yaruss-model dat basis vormt voor structuur van ICF. ICIDH en ICF worden
vergeleken en nadien volgt analyse van hoe ICF kan aangepast worden aan ervaring van de schrijver over
stottergedrag.
Stotteren is meer dan enkel observeerbaar gedrag. Ook negatieve affectieve, gedrags- en cognitieve reacties van
spreker en zijn omgeving mogelijk. Ook belangrijke beperkingen voor stotterende spreker in deelname aan dagelijkse
activiteiten en algemene levenskwaliteit mogelijk.
Bedoeling van oorpronkelijke ICIDH was om gevolgen van ziektes en disorders vast te leggen voor I,C,ID,H. Ook
gemeenschappelijke woordenschat opzetten. In eerdere paper stelde Yaruss aanpassing van ICIDH voor met
bedoeling om stotterafwijking te beschrijven. Doel is om vanuit perspectief van stotteraar het produceren van
spraakontvloeiendheden én de potentieel negatieve gevolgen op levenskwaliteit van stotteraar bespreken. ICIDH
werd als basis geselecteerd omdat niet enkel naar definities en naaroppervlakkig gedrag werd gekeken maar ook
naar gevolgen van afwijkingen op meerdere niveaus werd gekeken.
Informatie hierover is van belang om (1) stotteren beter te begrijpen, ook (2) betere behandeling tegen stotteren te
organiseren.
Onderzoekers hebben daarvoor nieuw model ontwikkeld:Overall Assessment of the Speaker’s Experience of
Stuttering (OASES).
Model beschrijft:
(a) observeerbare karakteristieken van spraakmoeilijkheden (impairment),
(b) functionele communicatiemoeilijkheden in dagelijks leven van stotteraar (disability)
(c) impact van stotteren op algemene levenskwalititeit (handicap)
Met dit model kan men effecten van behandelingen tegen stotteren evalueren.
Beperkingen in origineel ICIDH framework voor beschrijving van stotteren.
Oorspronkelijk Yaruss model verschilde van ICIDH framework op 2 manieren:
(1) Toevoegen van effect van stotteren op sprekende stottereaar: stotteren verschilt van de andere
afwijkingen vermeld in ICIDH want de negatieve gevolgen van stotteren worden voor een groot gedeelte
bemiddeld (mediated) door de reacties van de spreker zelf op zijn eigen stotteren. Deze reacties van de
stotterende spreker worden vaak beschreven volgens 3 criteria: Affect (gevoelens over stotteren, bvb
schaamte, embarrassment), Behaviors gedragingen (vermijden, druk, worstelen) and Cognitions (kennis)
(negatieve zelf-evaluatie, laag zelfbeeld). (=ABC reacties). Daarom heeft Yaruss component aan zijn
OASES model toegevoegd die niet in oorspronkelijk ICIDH-model voorkomt.
(2) Omgevingsfactoren : omgeving speelt grote rol in hoe stotteraar omgaat met stotteren.
Nieuw framework: the International Classification of Functioning, Disability
and Health (ICF) ZIE FIGUUR EINDE
ICIDH kreeg veel kritiek over concepten “disability” en “handicap”
- Deze concepten deugen niet voor mensen met gezondheidsproblemen maar die niet gehinderd worden in
hun dagelijks leven, dank zij misschien eigen aanpassingen of die van hun omgeving
- Rol van omgeving om te helpen omgaan met gezondheidsbeperkingen niet vermeld
- Rol van individu zelf die zich aanpast niet vermeld in model
- ICIDH focust enkel op activiteiten die een persoon NIET kan uitvoeren, niet op de activiteiten die hij/zij wel
kan uitvoeren.
Gevolg: ICF werd opgesteld
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yentlgrootaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.