College aantekeningen
Notities rechtsvergelijking KULeuven
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Dit zijn lesnotities van het vak rechtsvergelijking, aangevuld met details uit het boek. Ik had in eerste zit 14/20
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 97 pagina's
Voorbeeld 4 van de 97 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
RECHTSVERGELIJKINGDEEL 1: ALGEMENE PRINCIPES
WAT IS RECHTSVERGELIJKING?
rechtsvergelijking, begrip & buitenlandrechtskunde
recht: heel rechtsstelsel en/of onderdeel ervan
dus rechtsvergelijking kan over een tak gaan of een heel land
vergelijking: actie: onderzoeken van gelijkenissen en verschillen
⇒ rechtsvergelijking: onderzoeken gelijkenissen & verschillen tss 2+ rechtsstelsels of
onderdelen ervan
doel ervan: maakt niet uit
het gaat hier meer over een meta-recht → niet enkel recht maar ook rechtsgeschiedenis,
rechtssociologie,...
discipline of methode?
methode die gehanteerd wordt moet wetenschappelijk verantwoord zijn!
dus moet methodisch onderbouwd zijn
wetenschappelijke discipline: enkel wat vergelijkbaar is vgl
+ andere onderzoeker zou obv zelfde elementen tot gelijkaardig resultaat komen
je kan niet zo maar beginnen vgl:
we gaan vaak steunen op voorafgaand werk & voortbouwen
→ elk rechtsvergelijkend onderzoek zal onvolmaakt zijn want de rechtsvergelijkende
wetenschap zelf is onvolmaakt
maar deze onvolmaaktheid is duldbaar
soorten rechtsvergelijking
rechtsvergelijking kan op alle domeinen vh recht
nuance: eerste eeuw van moderne rechtsvgl: vooral in privaatrecht
ontstaan moderne rechtsvgl: 19e E
want opkomst natiestaten met eigen recht & eigen wetboeken + wereldhandel
1900: eerste Internationaal Congres voor Rechtsvergelijking in Parijs
→ probeerden hier ook ‘droit commun législatif’ te ontwikkelen (= universeel
privaatrecht)
maar na WO: dit doel is weggevallen
1
,mogelijke soorten rechtsvergelijking…
- inter-nationale rechtsvgl
- inter-internationale rechtsvgl
vb. EU en Latijns-Amerika
- intra-nationale rechtsvgl
→ DS (van eenzelfde staat!)
- particulier-rechtsvgl
recht van niet- of niet-zuiver-publiekrechtelijke entiteiten vgl
- zuiver interne rechtsvergelijking
rechtsregels in eenzelfde rechtsstelsel die toepasselijk zijn op diverse fenomenen
- inter-temporele rechtsvergelijking
- combinatie van voorgaanden
‘levend recht’ of recht vd boeken vergelijken?
hetzelfde kiezen overal
dogmatische vs. functionele rechtsvgl
- dogmatische: uitsluitend positief recht → zoals in boeken
- functionele: hoe ‘levend recht’ oplossing biedt op probleem
micro vs. macro rechtsvgl
- macro: hele rechtsstelsels met elkaar vgl
en aandacht gaat naar omvattende thema’s
vb. groeperen van rechtsstelsels
- micro: aandacht naar welbepaalde dingen in eenzelfde fenomeen of probleem
constante interactie tss deze 2: macro vgl helpt de micro vgl zinvol te doorvoeren, en micro
vgl voedt de algemene macro vgl
relaties met belendende rechts- en wetenschapsdomeinen
RECHTSVERGELIJKING & BUITENLANDRECHTSKUNDE
rechtsvgl ≠ onderzoek of kennis van buitenlands recht
- dat is eerder een eerste stap voor rechtsvgl
- subjectief karakter van ‘buitenlands recht’: elk recht is buitenlands recht voor iemand
die uit een ander land komt
dus kennis ervan ≠ juridische kennis
maar het blijft toch nuttig!
RECHTSVGL & JURIDISCH VERTALEN EN TOLKEN
- analoog met hierboven
- juridische vertaler & tolk: moet voldoende rechtsvergelijkend bagage hebben om
goed te kunnen uitleggen
→ moet juridische terminologie van beide talen beheersen: vormelijk & inhoudelijk
dus moet impliciet toch aan rechtsvergelijking doen
RECHTSVGL EN RECHTSFILOSOFIE, -THEORIE, -SOCIOLOGIE EN -GESCHIEDENIS
rechtsfilosofie & -theorie: eerder abstracte reflectie over recht
rechtssociologie: relatie tss samenleving en recht
2
,→ meer aandacht voor ‘levend recht’
rechtsgeschiedenis - rechtsvgl:
- rechtsgeschiedenis: volgt wetenschappelijke methoden van historisch onderzoek
- rechtsvgl: kan verklaringen van gelijkenissen & verschillen zoeken in historische
ontwikkeling
RECHTSVGL EN INTERNATIONAAL PRIVAAT- EN PUBLIEKRECHT
- internationaal privaatrecht: conflicten tss verschilldende rechtsordeningen
positiefrechtelijk oplossen door toepasselijk recht, procedure,... aan te wijzen
- internationaal publiekrecht:
rechtsbron = ‘algemene rechtsbeginselen erkend door beschaafde naties’ (art 38 lid
3 statuut IGH)
→ om die beginselen te identificeren: beroep op rechtsvgl
‘comparative law & economics’ en ‘legal origins’
jaren 60 in VS: opkomst van law & economics
= economische analyse vh recht
recht gezien als sturingsinstrument om mensen tot gewenst gedrag te brengen
verwijt hieraan: reduceert alles tot nastreven van economische efficiëntie, afwegen van
kosten en baten
sinds 1994: pogingen om law & economics, en rechtsvergelijking te combineren
- comparative law & economics: probeert veranderingen in recht te verklaren
rechtsstelsels gaan naar meest efficiënte recht convergeren
- legal origins: economische resultaten uitleggen vanuit rechtsvgl
beide: vooral Angelsaksisch vooringenomen
WAAROM RECHTSVERGELIJKING?
grenslijnen tss onmiddellijke, intermediaire en verwijderde doelen zijn vloeibaar
+ alternatieve benaderingen zijn mogelijk
nabije doelen
= onmiddellijke doelen
functies die quasi automatisch door rechtsvgl nagestreefd worden
algemene nabije doelen
- vreemd recht beter kennen en begrijpen
- eigen recht beter kennen en begrijpen
specifieke nabije doelen
- beter begrijpen hoe vreemd recht in zijn geheel en onderdelen opgebouwd is
3
, - opstellen v/e taxonomie1 van rechtsstelsels en hun onderdelen
- ondersteunen vh juridisch vertalen en tolken
intermediaire doelen
= functies die door de rechtsvergelijker zelf vervuld worden en leiden tot een concrete output
onder andere…
- rechtsonderwijs, met in het bijzonder
- beginselenonderwijs in het recht
- eigenlijke onderwijs van buitenlands recht en van rechtsvergelijking
- integreren van rechtsvergelijkende componenten in juridische en andere
metajuridische vakken
- bijdragen tot de rechtswetenschap als wetenschap
- interpretatie vh eigen recht ondersteunen, in het bijzonder:
- bij overname van vreemd recht
- leemten in eigen recht op te vullen
- interpretatie van internationaal en supranationaal recht, in bijzonder…
- internationaal publiekrecht verwijst naar algemene beginselen of
internationale gewoonten
- internationaal of supranationaal instrument dient begrepen te worden vanuit
het recht vd verdragsluitende staten
- juristen bijstaan bij correcte toepassing vh vreemde recht
- bijdragen tot verdere ontwikkeling vd methodologie vd rechtsvergelijking + tot
verdere uitbouw vd rechtsvergelijking als wetenschappelijke discipline
verwijderde doelen
= functies die rechtsvergelijking nastreeft, maar waarbij de resultaten vd rechtsvergelijking
alleen niet tot een onmiddellijke conclusie leiden
- rechtsvergelijking moet hier verrijkt worden met andere juridische en niet-juridische
input om gestelde doel te bereiken
- vaak uiteindelijk zelfs een politieke beoordeling
overzicht van verwijderde doelen…
- ‘de lege ferenda' functie: makers van nieuw recht helpen in hun taak
- bijdragen tot ontwikkeling van (inter en supranationale) coördinatie-instrumenten
- bijdragen tot ontwikkeling van harmonisatie-instrumenten of eengemaakt recht
→ technieken: cursus p 41-43
- ontdekking / ontwikkeling van gedeelde rechtsbeginselen en ius commune
- voeden van privaatrechtelijke overeenkomsten
- ondersteuning van andere vergelijkende wetenschappelijke disciplines
vb. vergelijkende economie, sociologie,...
+ van andere meta-juridische disciplines
vb. rechtsfilosofie, rechtstheorie, rechtssociologie,...
1
= ander woord voor groep: mensen, dingen of artikelen worden in groepen en categorieën
beschreven, onderverdeeld en geordend
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rechtenstudent1950. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,66. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 57413 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen