In dit document komt hoofdstuk 3: infecties, hoofdstuk 1 en 2 (samen): de afweer van de mens en hoofdstuk 4: antigeenpresentatie en antigeenherkenning aan bod.
Infectie = als een micro-organisme, virus of parasiet in een levend wezen is
binnengedrongen en zich daar vermenigvuldigt heeft.
Ontsteking = reactie van het lichaam op weefselbeschadiging of externe prikkels
herkennen als vreemd.
De vier stadia van een ontstekingsreactie zijn:
1. Hyperemie: versterkte doorbloeding van weefsel, met rubor (roodheid) en calor
(warmte) als gevolg. Vasodilatatie en bloedvatpermeabiliteit nemen toe.
2. Exsudatie: het naar buiten treden van vocht met plasma-eiwitten uit bloedvaten,
met tumor (zwelling), dolor (pijn) en functio laesia (verstoorde funtie) als gevolg.
3. Infiltratie: migratie (diapedese) van leukocyten uit de circulatie. Leukocyten
bewegen gericht naar de ontstekingshaard.
4. Reparatie: beëindiging van de ontsteking en begin van weefselherstel.
Acute ontsteking: kort van duur, oorzaak directe prikkel, betrokken cellen zijn
neutrofielen.
Chronische ontsteking: langdurig, oorzaak langdurige prikkel, betrokken cellen zijn
macrofagen, lymfocyten en plasmacellen.
Biomarkers in het bloed die een ontstekingsreactie indiceren in het lichaam:
- IL-1
- IL-6
- TNF-α
IL1, IL-6 en TNF-α kunnen bij hoge concentraties een acutefasereactie veroorzaken.
Hierbij veranderen de niveaus van bepaalde serumeiwitten, de zogenaamde acutefase-
eiwitten, zoals CRP en serumamyloïd-A (SAA), die aanzienlijk toenemen. CRP bindt
aan bacteriën, schimmels en parasieten, bevordert fagocytose en activeert het
complementsysteem.
Hoofdstuk 1 de afweer van de mens:
De afweer van de mens bestaat uit drie componenten:
- Eerste barrière
- Aangeboren immuunsysteem
- Verworven immuunsysteem
De eerste barrière bestaat ui de huid, slijmvliezen en secreties.
Het aangeboren- en verworven immuunsysteem verschillen op veel punten sterk van
elkaar. Dit betreft de wijze waarop micro-organismen herkend kunnen worden, de
celtypen die de verschillende vormen van afweer verzorgen, de (effector)moleculen die
hierbij betrokken zijn en de manier waarop het micro-organisme onschadelijk wordt
gemaakt. Zie tabel 1 voor meer informatie.
Werking Direct Inductie
Cellen Monocyten, macrofagen, T- en B-lymfocyten,
granulocyten naturalkillercellen, dendritische
cellen
Geheugen Nee Ja
Initiatie van de respons Ter plaatse Secundaire lymfoïde organen
Effectormechanismen Fagocytose en intracellulaire Antilichamen, cytotoxische T-
doding lymfocyten, helper-T-lymfocyten
(Th1, Th2, Th17, Tfh en Treg)
Effectoreiwitten Complement, defensinen, Antilichamen, cytokinen, perforine,
cytokinen granzymen, andere eiwitten
Wanneer een micro-organisme door het epitheel dringt, wordt direct het aangeboren
immuunsysteem geactiveerd. Dit systeem bestaat uit verschillende cellen en
moleculen. Fagocytose is het belangrijkste mechanisme, waarbij fagocyten zoals
macrofagen, monocyten en granulocyten micro-organismen opnemen en vernietigen.
Fagocyten herkennen pathogenen via PAMP’s (Pathogen-Associated Molecular
Patterns) en PRR’s (Pattern Recognition Receptors).
Wanneer macrofagen micro-organismen detecteren via
patroonherkenningsreceptoren (zoals toll-like receptoren), fagocyteren ze deze en
scheiden ze cytokinen uit. Cytokinen reguleren immuun cellen en veroorzaken een
ontstekingsreactie. Granulocyten herkennen geactiveerd vaatendotheel, migreren
naar de infectieplaats via chemotaxie en fagocyteren micro-organismen. Dendritische
cellen vormen een brug tussen aangeboren en verworven immuniteit door antigenen
naar lymfeklieren te transporteren.
Natural killer (NK) cellen bestrijden virusinfecties door geïnfecteerde cellen te doden
wanneer er bepaalde veranderingen op hun oppervlak optreden. Daarnaast scheiden
door virussen geïnfecteerde cellen interferonen uit, die omliggende cellen beschermen
tegen infectie. Interferonen zijn een type cytokine, betrokken bij immuunregulatie.
Naast cellen spelen ook eiwitten een belangrijke rol in de aangeboren immuniteit. Deze
eiwitten zoals: lactoferrine, defensinen, collectinen, cytokinen en de eiwitten van het
complementsysteem, helpen micro-organismen te remmen of te vernietigen en
ondersteunen fagocytose en ontsteking. Het complementsysteem, bestaande uit
ongeveer 20 eiwitten, activeert een enzymcascade die leidt tot bacteriële lysis,
opsonisatie (bevordering fagocytose) en vaatverwijding voor snelle aanvoer van
immuuncellen. Hoewel het aangeboren systeem snel reageert, is vaak de verworven
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AppliedScienceStudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,46. Je zit daarna nergens aan vast.