In deze documenten vind je een samenvatting van levenslooppsychologie (docent: Miriam), een beknopte samenvatting van het geheel en een lijst met de te kennen namen voor het examen.
Met deze samenvatting, die notities bevat van tijdens de les en aangevuld is met de cursus, behaalde ik een 18/20.
- oud-Grieks & Romeinse my: reeds visie op individuele menselijke ontw
o Plato: kind verwennen prikkelbaar
o Cicero: elk stadium heeft eigenheid; kindertijd zwakte
- Altijd interesse in opvoeding v kids geweest
Investeren in kids = investeren in toekomst
Middeleeuwen (500 – 1500):
- Kind = geschenk v god
- Kind = erfzonde ga en vermenigvuldig u, maar liefst wel onbevlekt…
- Geen beschermende kindertijd kind = miniatuurvolwassene
- Weinig emotionele benadering
- Uitzondering: Erasmus
o Belang van liefdevolle bejegening
o Belang van degelijk onderwijs
o Goede band LK en LL is belangrijk
o Imitatie is erg belangrijk bij taalverwerving
o Achterstand in geval kind thuis taal niet aangeleerd krijgt
Verlichting (1600 – 1700):
- Tegenreactie tegen Kerk & dogma’s
- Ratio!
- Idee v maakbaarheid vd my
- Filosofische benadering blijft belangrijk
o Jean-Jacques Rousseau (1712-1778)
Kind = innergoed
Verdorven door slechte invloeden
Kennis via interactie met omgeving
Ouders moeten kind kans bieden om natuurlijke mogelijkheden te
ontplooien
o John Locke (1632-1704)
Kind = tabula rasa
Belangrijke taak voor ouders ikv opvoeding en ervaringen bijbrengen
Onredelijke kinderen moeten aan banden worden gelegd door ouders
- Sociogenese vd kindertijd: kindertijd w ontdekt als belangrijke aparte periode id ontw die
welbep benadering vraagt
- Charles Darwin
o Survival of the fittest
o Biologische evolutieleer
o Geen Scheppingsverhaal
o Sterke interesse in ‘ontwikkeling’ – mens is doorheen duizenden jaren geëvolueerd
uit andere diersoorten
o Observaties van zoon – op welke leeftijd gebeurt wat?
o Voor eerst accuraat en systematisch in kaart brengen van ontwikkelingsstappen
- Babybiografieën
o Wetenschappelijk? Nee! Want casestudies door eigen vaders!
o Structuur & mechanismen proberen te ontdekken in ontwikkeling van een kind
Recapitulatiehypothese (Haeckel): ‘de ontogenese is recapitulatie vd fylogenese’
- manier waarop we individueel ontw, is herh v hoe mens zich doorheen de tijd zich heeft
ontw, otnw ve idnividu ve soort id herh vd ontw ve soort
- ontogenese: ontw ve individu ve soort
- fylogenese: ontw ve soort
- 1e link tussen biologie & psychologie -> genetische psychologie
o psychologische groei is sterk parallel aan biologische groei
o biologische mechanismen zijn sturend voor psychologische ontwikkeling
wetenschappelijke ontw psychologie
- Nieuwe wetenschappelijke onderzoeksmethodes en nieuwe theorieën
o Alfred Binet
Normeringsprincipe -> wat is de norm om een kind intelligent te noemen ->
grondlegger van latere IQtest
o Stern
Cross-sectioneel onderzoek
op 1 moment groep van zelfde leeftijd onderzoeken/bestuderen om
bepaalde patronen ontdekken
o Hall
Vragenlijsten van grote groepen kinderen om zicht te krijgen op attitudes,
interesses, gedragingen,…
- Verwetenschappelijking
o Biologische kijk maakt plaats voor andere invalshoeken
- Naast verwetenschappelijking ook aantal toonaangevende theorieën vanuit verschillende
invalshoek
o Psychodynamisch
o Gedragspsychologisch
o Cognitief
- Biologische kijk op ontwikkeling schuift naar achtergrond
- Ook aandacht voor levensfasen nà kindertijd en jeugd
- Volwassenheid en ouderdom nu ook in het vizier
- Ontw psychologie als wetenschappelijk vakgebied
Nomothetisch: ( wet – stelling) observatie v grote groep mensen -> hieruit conclusies trekken
Idiografisch: (eigene – beschrijven) beschrijven v individu/individuele ontw
Beide zn complementair
Ontw verloopt via processen v
- Differentiatie: verfijning v capaciteiten, vb: ongecontroleerde handbeweging -> pincetgreep
- Integratie: samenwerking v ≠ domeinen v functioneren vb: oog-hand coördinatie = visus +
motoriek
- Organisatie (= diff + inte): complexere gedragsvormen vb: tennis = lopen + zien + grijpen
Niet enkel id richting v grotere complexiteit, ook in richting v degeneratie
Continu -> ontw verloopt geleidelijk in continu opbouwende lijn, bouwt voort op vorige vaardigheid
Discontinu -> ontw verloopt in sprongen met soms abrupte veranderingen, geheel nieuwe
gedrvaardigheden
Cumulatief: opbouwend, elke nieuwe fase bevat alle voorgaande verworvenheden & is als geheel
groter dan de delen vb: taalontw, stappen,…
Onomkeerbaar: eens vaardigheid is verworven = voor altijd, uitzondering: regressie
Ontwikkelingsdeterminanten : bepalende factoren id ontw
- Nature – nurture debat
o Nature: biologisch → ontw is endogeen; van binnenuit gestuurd rijpingsproces
o Nurture: omgeving → ontw is exogeen; omgevingsinvloeden bep de ontw
- Interactionistisch model:
o Ontw = resultante v interactie tussen aanleg & milieu
o Gevoelige periode: biologische rijping & noodzakelijke omgevingsinvloeden
sommige vaardigheden bep tijdsvenster waarin te rijping plaatsvindt Vb:
lezen & schrijven
o kritische periodes: kids die zonder menselijk contact opgroeien: wolfskind
Normatieve determinanten: fact die vr iedereen gelden en die inwerken op de ontw v mensen uit
zelfde leeftijdsgroep
- Leeftijdsgebonden invloeden:
o biologisch vb: lichamelijke veranderingen in pubertijd
o omgeving gebonden: vb: pensioenleeftijd op 65j
- historische invloeden: invloeden bep dr tijdskader vb: wo2
- socioculturele invloeden: vb: etnische afkomst
Niet-normatieve determinanten:
- specifieke, persoonsgebonden factoren vb; overlijden, mishandeling,…
- zelfbepaling: kunnen maar niet willen = zelfdeterminatievisie
o kritiek: kindkenmerkend? Wordt zelfbep niet bep dr interactie aanleg/omgeving
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dorito. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.