PROCESRECHT
DEEL I : BURGERLIJK PROCESRECHT
Algemene informatie
- Syllabus dient als achtergrondinformatie en moet niet van buiten gekend worden.
- Leren a.d.h.v. het Gerechtelijk Wetboek (geactualiseerde versie).
- Bepalingen in Ger.W. moeten gecombineerd worden: algemene beginselen staan vooraan en de werking
zelf (eigenlijke procesverloop) achteraan vanaf art. 700 Ger.W.
- Opbouw lesverstrekking komt niet overeen met de opbouw van de cursus, noch met de structuur van
het Ger.W. à lessenschema op Minerva raadplegen. Ook zelfstudie vb. rechterlijke organisatie,
bevoegdheid van de rechtscolleges.
- EXAMEN (zie studiefiche)
Theorievragen worden zelden gesteld. Vooral toepassingsgericht. Om casussen op te lossen moet je het
wetboek gebruiken. Sommige wetsbepalingen die niet meer in het geactualiseerde wetboek staan
moeten ook gekend zijn door overgangsbepalingen.
- Actualiteit: berichten uit de media, beroepsorganisaties, overheid, RM… rond het burgerlijk
procesrecht.
- Geselecteerde rechtspraak: leidinggevende vonnissen en arresten als voorbeeld van de lessen.
- Modellen procedurestukken dienen ter illustratie (vonnis, dagvaardingsexploot, gerechtsbrieven…).
- Overzicht van de lesverstrekking
• Achtergrond: in welke context moet het burgerlijk procesrecht geplaatst worden; vanwaar
kwamen we en waar gaan we naartoe;
• Inleiding – methodiek (methodes die in het procesrecht worden gebruikt) – basisbeginselen;
• Basisbegrippen
• Procesverloop
• Uitspraak van de rechter
• Bevoegdheid: in principe zelfstudie. Enkel de krachtlijnen van de bevoegdheidsverdeling en de
problematiek van de bevoegdheidsincidenten worden toegelicht. Er bestaan veel regels i.v.m.
bevoegdheid van rechters, maar wat we moeten kennen is enkel wat we moeten doen indien
we naar de verkeerde rechter stappen;
• Sancties: de vraag wat er gebeurt als je een wettekst hebt die zegt dat in een bepaald processtuk
bepaalde gegevens moeten in staan en die gegevens er niet in staan of daar fout in gegeven zijn.
Of de vraag wat er gebeurt wanneer iemand een procedure start en vervolgens de procedure
1
, probeert te blokkeren omdat hij tot het inzicht is gekomen dat hij de strijd wellicht niet zou
kunnen winnen (misbruik van de procedure).
• Incidenten – tussengeschillen: niet elk proces verloopt vlekkeloos. Er kunnen issues ontstaan.
Vb. een rechter die zich ongelukkig uitlaat tegenover een procespartij.
Vb. een advocaat van de ene partij die zich niet aan de rechtelijke regelen houdt waardoor de
advocaat van de andere partij zich te kort gedaan voelt.
Vb. iemand sterft tijdens de procedure.
Hoe worden die incidenten opgelost?
• Gerechtskosten: sinds 2008 moet de verliezende partij de kosten van de winnende partij tot een
geplafonneerd bedrag (forfaitair) betalen;
• Rechtsbijstand: iedereen moet toegang hebben tot de rechter. Wat indien je te weinig centen
hebt om een beroep op de rechter te kunnen doen? Als een rechtsstaat moet België ervoor
zorgen dat elke burger tot bij de rechter kan komen indien nodig. Niet alleen bijstand in geld,
maar ook bijstand door een advocaat die gefinancierd wordt door een tweedelijns juridische
bijstand;
• Rechtsmiddelen: wat kan je ondernemen tegen de uitspraak van de rechter waarmee je niet
akkoord gaat? Er moet de mogelijkheid zijn, mits beperkingen, om de uitspraak van de eerste
rechter aan een nieuwe beoordeling voor te brengen. Een aantal rechtsmiddelen worden
toegelicht;
• Spoedprocedures: kort geding – eenzijdig verzoekschrift
• Modelexamen.
- Evaluatie: schriftelijk examen
• Meerkeuzevragen
• Open vragen
o Inzichtvragen
o Toepassingsvragen
• Inzichtelijk leren + begrijpen
- Ger.W.:
• Art. 1 – 57 handelen over de algemene beginselen die niet gedefinieerd worden, maar van
toepassing zijn op alle volgende artikelen
• Art. 700 e.v.: procesverloop in eerste aanleg
• Art. 1042: de regels van het geding (art. 700 e.v.) zijn van toepassing, tenzij afwijking
2
,HOOFDSTUK 1. ACHTERGROND
“Ik blijf vinden dat de eerste taak van de juridische
raadgever erin bestaat het juridische gevecht – per
definitie bron van onzekerheid en grote
energieslokop – te vermijden” (Marieke Wyckaert, De
fabel van de advocaat en “slecht” recht)
12
Citaat Marieke Wynckaert: “Ik blijf vinden dat de eerste taak van de juridische raadgever erin bestaat het juridische
gevecht – per definitie bron van onzekerheid en grote energieslokop – te vermijden.”
Het proces is onvermijdelijk, maar indien je kan vermijden om naar de rechter te gaan om te procederen, moet je
dat proberen doen. Het is beter om via andere methodes het geschil op te lossen. Naar de rechter stappen moet
de ultieme remedie zijn wanneer er geen andere middelen voorhanden zijn om het probleem op te lossen. Alle
andere methodes moeten uitgeput zijn. Want: ook al win je een procedure, het is vaak niet de goede weg om te
bewandelen. Er zijn andere methodes die vaak heilzamer zijn dan procederen.
Vb. burgers die langdurige relaties met elkaar hebben zoals familiale geschillen, commerciële contracten.
Maar tot op de dag van vandaag gaan er veel mensen naar de rechtbank i.p.v. andere methodes te gebruiken om
het conflict op te lossen. Merkwaardig is dat, hoe minder vertrouwen mensen hebben in de rechtbank, hoe meer
mensen naar de rechter stappen. Het is een paradox.
Quote Jean Laenens: “Justitie aan de beterhand”.
Door een aantal hervormingen is Justitie weder opgestaan (na zaak Dutroux). Justitie is lange tijd een ziek broertje
geweest. Laenens stelt dat justitie aan de beterhand is. Is dit zo? Hij heeft een te optimistische kijk van Justitie.
Quote Ghislain Londers: “Wij zijn in 2010 niet dichter gekomen bij het ideaal van een goed functionerende
openbare dienst. Justitie bestaat nog altijd veel te veel voor zichzelf”.
Eerste voorzitter van het Hof van Cassatie: heeft regering Leterme I doen struikelen ten tijde van de bankencrisis.
De Belgische staat is verwikkeld in een procedure tegen misnoegde Fortis-aandeelhouders die als goede huisvader
betrouwbare bankaandelen met regelmatige rendement bezitten. Door de bankencrisis die overgewaaid is uit
Amerika kapseisde het financiële systeem bijna. Ook in België bestaat er een procedure waar de Belgische staat,
via het federale investeringsvehikel, in verwikkeld is. Op dat moment worden er telefoontjes gepleegd door
mensen met een politieke achtergrond. Op een bepaald ogenblik ontvangt de kabinetschef van een persoon die
hij kent vanuit zijn politieke contacten die zegt dat het niet goed gaat eindigen voor de Belgische staat. De
3
,rechtspraak van de rechter is er nog niet, maar die man wist dat het niet goed gaat. Hoe komt het dat hij dat wist?
De man is gehuwd met één van de magistraten die in het proces betrokken was als rechter. Dit is niet correct.
Londers heeft daarop een brief geschreven naar de voorzitter van het parlement (Herman Van Rompuy) dat hij
vermeen dat er inmenging is en dat men probeert de rechters te beïnvloeden. Die brief heeft geleid tot een ontslag
van de minister van Justitie en na enige tijd van de hele regering.
“Justitie bestaat nog altijd veel te veel voor zichzelf” = de idee dat magistraten boven de mensen staan. Maar
Justitie zou een goed functionerende openbare dienst moeten zijn waar men als burger daadwerkelijk terecht kan
en geholpen wordt. In de praktijk stelt Londers vast dat de magistratuur vooral met zichzelf bezig is en zichzelf
belangrijker vindt dan de maatschappelijke opdracht die de magistraat heeft.
Quote K. Geens: “Alles in het werk stellen om ervoor te zorgen dat op elke graad van rechtsmacht uitspraken
worden geveld idealiter binnen het jaar na de instelling van de zaak”.
“Op elke graad” = in elke aanleg.
Binnen het jaar dat je naar de rechter bent gestapt moet er een uitspraak komen. Tot op vandaag is dit nog steeds
niet aan de orde. Het systeem wordt gekenmerkt door heel wat traagheid. Er is nog veel achterstand bij veel
procedures. De situatie is wel al verbeterd voornamelijk omdat de instroom van nieuwe zaken aan het dalen is en
door een aantal korpschefs die erop toezien dat het effectief sneller gaat. Magistraten die werken binnen hun
korps worden beter in de gaten gehouden. De onafhankelijkheid van magistraten wordt zo geïnterpreteerd dat
niemand naar hen moet kijken hoe naarstig ze zijn want dit zou afbreuk doen aan hun onafhankelijkheid. Ze mogen
niet geëvalueerd worden want dit doet ook afbreuk aan hun onafhankelijkheid.
Er wordt nu anders gekeken naar de onafhankelijkheid van magistraten: de onafhankelijkheid staat niet in de weg
om productiecijfers op te vragen of na te gaan of de magistraten wel hard genoeg werken. Ze zijn effectief een
aantal magistraten die hun werk niet goed doen en te weinig werken. Daar tegenover zijn er menig magistraten
die hun werk wel ernstig nemen en heel veel werken.
Nog een reden waarom procederen binnen een jaar niet lukt, is omdat er nog altijd veel beroep wordt gedaan op
de magistratuur.
§1. BELANGRIJKE RECENTE ONTWIKKELINGEN EN PIJNPUNTEN
BURGERLIJK PROCESRECHT
Belangrijke recente ontwikkelingen en pijnpunten:
- Vertrouwen van de burger in justitie
- Hertekening van het gerechtelijk landschap
De actuele problematiek van het burgerlijk
- Versnelling rechtspleging – Herwaardering eerste aanleg
procesrecht - Informatisering van justitie
- Werklastmeting – Sociaal statuut – Feminisering
14
4
,1. VERTROUWEN VAN DE BURGER IN JUSTITIE
Via een telefonische bevraging werd onderzoek
verricht naar het vertrouwen van burgers in justitie in
opdracht van de Hoge Raad voor de Justitie. Burgers
hebben veel vertrouwen in het onderwijs. In 2002 had
41% van de burgers vertrouwen in justitie (zaak
Dutroux). In 2007 is dit gestegen tot 66%. Dit heeft te
maken met het achter zich kunnen laten van de
Dutrouxcrisis. Nadien schommelt dit weer à 6/10
mensen hebben vertrouwen in Justitie. Dit is nog te
weinig voor een fundamentele openbare dienstverlening als justitie.
Weinig vertrouwen in de pers.
Politie scoort hoog.
Het vertrouwen in het parlement en de religieuze instellingen stijgt.
61% van de ondervraagde burgers is het niet mee eens
met de stelling dat de juridische taal voldoende
duidelijk is. Dit is problematisch. Zoals in elk vakgebied
hebben ook juristen onderling bepaalde begrippen met
een specifieke betekenis (zie artsen). De taal van de wet
moet opgesteld zijn voor mensen die advies vragen. Het
is een kunst om de eigen terminologie te vertalen naar
een bevattelijke taal: de taal duidelijk overbrengen aan
mensen die ze ook begrijpen. Dit is in het belang van de
burger.
Vb. Latijnse termen achterwege laten. Maar hier slaagt men maar niet in.
Slechts 61% van de mensen waren het volgens het onderzoek eens met de stelling dat de meeste beslissingen van
justitie rechtvaardig zijn. Dit is echter subjectief. De vraag werd ook gesteld aan mensen die nog nooit met Justitie
in contact zijn gekomen.
Noot: de receptie van rechtvaardig is anders bij degene die gelijk heeft gekregen en degene die in het ongelijk is
gesteld.
Liefst 92% van de burgers is het eens met de stelling dat de behandeling van een rechtszaak in het algemeen te
lang duurt. De onzekerheid is te vergelijken met zieke mensen die op hun diagnose moeten wachten.
Dit is wat Koen Geens o.a. enorm ergert. De hervormingen doorgevoerd door Geens zijn grotendeels in dit
perspectief te kaderen.
5
, BURGERLIJK PROCESRECHT
De redenen van langdurige procedures:
- In 2012: het percentage van het BBP van
staten dat binnen Justitie wordt
geïnvesteerd. In België is dit 0,7% van Bron: CEPEJ
BBP (het gemiddelde is 2,2%). De
buurlanden doen het beter.
21
BUDGET JUSTITIE
- Wat effectief geïnjecteerd wordt om de
rechterlijke orde te verzorgen = €931 834
849. Justitie is heel ruim: wat aan Justitie
wordt gespendeerd gaat naar politie
t.e.m. gevangenis. Wat aan de rechterlijke
macht wordt besteed is maar beperkt. De inspanning voor Justitie is kleiner dan in Nederland en 19
vermindert met 3% tussen 2014 – 2016. Dit komt door de besparingsmaatregelen (zie infra).
BUDGET JUSTITIE
- Welk bedrag besteedt de overheid aan Justitie
per inwoner: €82,3. Dit is relatief weinig.
20
2. HERTEKENING VAN HET GERECHTELIJK LANDSCHAP
Twee uitgangspunten
1985: Bende van Nijvel à overval Delhaize in Aalst en Dutroux.
De discussie is dertig jaar geleden reeds ontstaan over de hertekening van het gerechtelijk landschap.
Geens spreekt wel eens van de hink-stap-sprong. De hink is gebeurd door minister Turtelboom. Men heeft hier
dertig jaar aan gewerkt (1985-2013). Zowel de zaak Dutroux als de zaak omtrent de bende van Nijvel hebben voor
een schokgolven gezorgd in de justitie. Beiden hebben duidelijk gemaakt dat justitie sensu lato (politiediensten,
de eigenlijke justitie (magistratuur) en gevangeniswezen). Er zat ruis op vele aspecten.
6
,De eerste bendecommissie (1991) zorgde ervoor dat men inzag dat we magistraten nodig hadden die konden
opereren op nationaal niveau. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat arrondissementele grenzen uitgebreid
kunnen worden naar magistraten op nationaal niveau. Daarvoor was dit niet het geval aangezien België een
verkaveld land is dat is opgedeeld in een aantal structuren. Dit is niet efficiënt, in het bijzonder m.b.t. de
strafvervolging. Federale magistraten van het federaal parket waren hierop het antwoord geweest.
De ontsnapping van Dutroux in 1998 heeft geleid tot een Octopusakkoord (acht politieke partijen). Dit heeft heel
wat in beweging gezet:
- De eerste hervormingen, vooral op het niveau op het openbaar ministerie met o.m. de oprichting van
het federaal parket
- Voor civiele rechtbanken is er op dat ogenblik nagedacht over de horizontale integratie van rechtbanken.
Binnen de gerechtelijke arrondissementen waren er drie rechtbanken nl. rechtbank van eerste aanleg,
arbeidsrechtbank en rechtbank van koophandel. De idee om die rechtbanken die op dezelfde
gebiedsomschrijving waren georganiseerd in elkaar te voegen heeft een lange tijd bestaan.
Voordeel: indien er drie rechtscolleges zijn met daaraan toegewezen magistraten, dan ga je minder goed
kunnen inspelen op de schommelingen in de werkbelasting van de rechtscolleges. Terwijl indien er een
grote structuur is waarbij de drie magistratenkorpsen tot één geheel worden gemaakt, dan ga je veel
beter kunnen inspelen op die ontwikkelingen
- Meer mobiliteit voor magistraten
- Meer middelen à is er niet gekomen
Het regeerakkoord van 1 december 2011 (di Rupo I) en de Regeringsverklaring – Algemene beleidsnota van 27
december 2012 (Parl. St. Kamer 2012-13, nr. 2586/027) hebben voor een hertekening van het gerechtelijk
landschap gezorgd.
“De burger heeft het recht in veiligheid te leven”
“De burger heeft het recht op een snelle en efficiënte justitie”
“De burger wordt te vaak geconfronteerd met een RM die hij niet begrijpt en die onbereikbaar lijkt”
BURGERLIJK PROCESRECHT
Europese Commissie voor de Efficiëntie van
Justitie: de densiteit, het aantal gerechtelijke
entiteiten in landen. In België zijn er veel
entiteiten (meer dan de buurlanden) omdat Bron: CEPEJ
de eenheidsrechtbank er niet was. Maar hoe
meer overheden je hebt, hoe meer kans dat
zaken in de soep draaien (slechte
20
communicatie, complex apparaat…).
7
,2.1. 1 APRIL 2014 – EEN NIEUW GERECHTELIJK LANDSCHAP: DRIE KRACHTLIJNEN
1 APRIL 2014 – EEN NIEUW GERECHTELIJK LANDSCHAP
Gebiedsomschrijving van de
Drie krachtlijnen:
rechtbanken van eerste aanleg
•schaalvergroting
•mobiliteit
•beheer
Gerechtelijke arrondissementen vóór en na 1 april 2014
23
Aan het oude gerechtelijke arrondissement met telkens de versnippering wordt kom af gemaakt en op 1 april
2014 kreeg België een nieuw gerechtelijk landschap.
• Van 27 naar 12 gerechtelijke arrondissementen
In principe stemmen de gerechtelijke arrondissementen overeen met de grenzen van de provincies, maar
probleemgebieden:
• Brussel: om het probleem van het tweetalig karakter van de hoofdstad het hoofd te bieden heeft men
de rechtbanken ontdubbeld.
• Eupen en de Oostkantons: Duitstalige gebieden
Men is echter niet echt ver durven gaan bij deze gerechtelijke hervorming. De rechtbanken waren op
arrondissementeel niveau georganiseerd vb. gerechtelijke arrondissement Gent. Op arrondissementeel niveau
had men de rechtbank van eerste aanleg, de arbeidsrechtbank en de rechtbank van koophandel: drie rechtbanken
in elk van deze 27 arrondissementen. Men heeft enkel de rechtbanken van eerste aanleg op arrondissementeel
niveau gebruikt. Gent, Dendermonde en Oudenaarde, deze drie voormalige gerechtelijke arrondissementen zijn
gefuseerd geworden binnen de provincie van Oost-Vlaanderen. Maar voor de andere rechtscolleges (rechtbank
van koophandel en arbeidsrechtbank) heeft men een ander gebiedsomschrijving gebruikt.
Drie krachtlijnen hebben deze hervorming beheerst: schaalvergroting, mobiliteit en beheer. Althans voor de
rechtbanken van eerste aanleg. Van de drie voorheen op arrondissementele leest geschroeide rechtbanken, past
er vandaag alleen nog de rechtbank van eerste aanleg binnen het rechtste (zie supra) kader.
Drie krachtlijnen:
• Schaalvergroting: zichtbaar resultaat van de hertekening van het gerechtelijk landschap
• Mobiliteit: men wou magistraten meer mobiel maken. Verhinderen dat de rechtzoekende bij de rechter
moet komen, maar dat de rechter zelf desgevallend gaat zetelen op meerdere plaatsen en zorgen dat de
magistraten efficiënt ingezet kunnen worden. Vandaag heeft elke rechtbank een kader waarin staat
8
, hoeveel rechters aan die rechtbank zijn toebedeeld. Het aantal staat vast in de wet, terwijl in de praktijk
dingen bewegen zoals bevolkingsaantal, zaken… Dit is een volstrekt achterhaalde manier
• Beheer: zowel de zittende als de staande magistratuur verzelfstandigen door hen het beheer over de
middelen die ter beschikking gesteld worden van Justitie over te dragen aan de rechtbanken resp.
parketten. Justitie wordt geleid vanuit Brussel. Indien er een potlood, papier, kopieermachine… nodig is
dan moet men het daar vragen. Dit is nog altijd niet uitgevoerd.
A. SCHAALVERGROTING
Schaalvergroting is nodig geweest ter bestrijding van de gerechtelijke achterstand. Wanneer je grotere
rechtbanken maakt, dan heb je een groter samengevoegd contingent van magistraten die je kan inzetten om het
werk te doen. Men kan makkelijker met magistraten het werk aanpakken daar waar het zich bevindt. Vroeger had
men bijvoorbeeld gerechtelijk arrondissement Gent, Oudenaarde en Dendermonde. In elk van die arrondissement
zaten een aantal magistraten. Wanneer er in Dendermonde een overvloed aan werk was en in Gent capaciteit op
overschot waar magistraten geen werk hadden, konden ze niet ingezet worden om in Dendermonde om te helpen.
Via de schaalvergroting wordt dit wel mogelijk gemaakt, in het bijzonder via de mobiliteit (zie infra).
Daarnaast moet schaalvergroting ook zorgen voor een betere dienstverlening via specialisatie d.i. sommige
geschillen kunnen uitsluitend binnen een afdeling van het grote arrondissement behandeld worden. Het recht
wordt alsmaar complexer en de rechtsregels evolueren heel snel. Het is moeilijk om als magistraat om in het even
welke materie een voldoende graad van specialisatie op te bouwen zodanig dat ze efficiënt uitspraken kan vellen
in die materies. Vandaar dat men samen met de hervorming de mogelijkheid tot het opstellen van een
zaakverdelingsreglement heeft ingevoerd. De wettelijke basis is terug te vinden in het artikel 186 Ger.W. Het komt
erop neer dat men voor alle materies die door een rechtbank (en dan in het bijzonder de rechtbanken van eerste
aanleg) kunnen behandeld worden, toelaat dat de korpschef die vb. de voorzitter is van de rechtbank van eerste
aanleg Oost-Vlaanderen (die de oude arrondissementen Gent, Dendermonde en Oudenaarde overspant), een
reglement kan opstellen die bij ministerraad overlegd koninklijk besluit goedgekeurd wordt waarbij hij vb. zegt:
“Deze materie (vb. problematiek van fiscale disputen) gaat uitsluitend behandeld worden door magistraten die
werkzaam zijn in de afdeling Gent”. Hierdoor kan je daar gespecialiseerde magistraten kan krijgen.
Hetzelfde met vb. strafzaken die behandeld worden voor de correctionele rechtbanken (sectie van rechtbank van
eerste aanleg).
Vb. hormonenzaken alleen binnen het arrondissement Oudenaarde laten behandelen waardoor je de mogelijkheid
krijgt om daar een aantal magistraten toe te laten zich te specialiseren in die materie waardoor ze efficiënter en
sneller kunnen werken à penale zaken.
Vb. conflicten inzake intellectuele eigendom.
Deze specialisatie gaat men realiseren a.d.h.v. een zaakverdelingsreglement. Zo kan men bijvoorbeeld beslissen
hormonenzaken enkel te laten behandelen in Oudenaarde. De hervorming is in werking getreden 1 april 2014. De
eerste zaakverdelingsreglementen zijn goedgekeurd in februari 2016 (art. 186 Ger.W.).
B. MOBILITEIT
9
, De mogelijkheid om magistraten te verschuiven over het gebied en men vangt dit op door. Wanneer een
magistraat vroeger benoemd werd in de rechtbank van eerste aanleg (standaardbenoeming in de magistratuur)
in Gent, dan is er een kleine gebiedsomschrijving waar hij werkzaam was. Binnen het oud systeem van de
rechtbank van eerste aanleg konden magistraten alleen binnen het gerechtelijk arrondissement Gent werkzaam
zijn. Of er te veel werk bij andere arrondissementen was of niet maakt geen verschil: magistraten konden enkel
werken binnen hun arrondissement. Dit heeft men willen veranderen door horizontale (over de grenzen van de
arrondissementen heen) en verticale mobiliteit.
Horizontale mobiliteit
Het werkgebied van de vrederechters wordt uitgebreid tot het volledige (nieuw) gerechtelijke arrondissement.
Magistraten die in een rechtbank van eerste aanleg worden benoemd, worden benoemd binnen het ressort van
het hof van beroep waaronder die rechtbank van eerste aanleg zich bevindt. Wanneer een vrederechter benoemd
wordt op het niveau van zijn gerechtelijk kanton, zal hij tegelijkertijd ook benoemd worden in alle andere kantons
van het gerechtelijk arrondissement waarin zijn kanton zich bevindt zodanig dat wanneer een magistraat van een
ander kanton ziek is of verhinderd is de zaak te beslechten, dan kan de vrederechter van het ene kanton zetelen
in het andere kanton. Vroeger deed men beroep op plaatsvervangende magistraten die dikwijls advocaten zijn.
Concreet: de gebiedsomschrijving van het hof van beroep Gent overspant de provincies West- en Oost-
Vlaanderen. Dit is het rechtsgebied van het hof van beroep Gent. Een magistraat die benoemd wordt binnen de
rechtbank van eerste aanleg Oost-Vlaanderen kan ook tewerkgesteld worden binnen een rechtbank in West-
Vlaanderen (Brugge, Ieper, Kortrijk en Veurne). Horizontale mobiliteit is enorm toegenomen waardoor het
mogelijk wordt om mensen in te zetten daar waar de nood het hoogst is. Dit betekent voor sommige magistraten
dat ze zich moeten verplaatsen. De ene dag kan een rechter zetelen in vb. Oudenaarde (Oost-Vlaanderen) en een
andere dag in Dendermonde, Gent of Brugge (West-Vlaanderen). Rechters worden meer ambulant dan dat
voorheen het geval was.
Verticale mobiliteit
Verticale mobiliteit maakt het mogelijk dat vb. de vrederechter of de politierechter kan werken in de rechtbank
van eerste aanleg of dat een rechter in de rechtbank van eerste aanleg te doen werken in het hof van beroep of
een rechter uit de arbeidsrechtbank te doen werken in een arbeidshof. Via die technieken wordt er dus mogelijk
om het potentieel aan magistraten efficiënter in te zetten dan dat voorheen het geval was.
Deze twee vormen van mobiliteit zijn belangrijk.
C. (VERZELFSTANDIGD) BEHEER
Het derde luik is een pijnpunt. Zo ver is het nog niet gekomen.
Vb. wanneer een lamp stuk gaat in een vredegerecht, moest de vrederechter de Regie der Gebouwen in Brussel
verwittigen om die lamp te komen repareren. De vrederechter had geen bevoegdheid, noch het budget om een
nieuwe lamp te komen.
10
