100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting - Staatsrecht €7,16   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting - Staatsrecht

 4 keer bekeken  0 keer verkocht

Samenvatting - Staatsrecht ugent Ugent Samenvatting - Staatsrecht

Voorbeeld 4 van de 148  pagina's

  • 8 oktober 2024
  • 148
  • 2023/2024
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (19)
avatar-seller
Anoniem12345678
lOMoARcPSD|11439016




Staatsrecht
Inleiding:

- Recht: middel om samenleving te ordenen & vorm te geven o Optelsom
aantal regels & normen
o geheel van overkoepelende principes en specifieke regels + onderlinge
samenhang + elkaar niet tegenspreken. Is een ‘systeem’
o niet alle regels zijn rechtsregels
 vb. regels thuis o overheid=> afdwinging regel
garanderen
 verplichten regel na te leven (via: dwang of sancties) o
soms vallen rechtsregel en ander regels samen
 rechtsregel: iemand niet zomaar slaan, maar ook
morele regel: logisch voor vele mensen o onderdeel &
weerspiegeling maatschappij
 poging maatschappij te vatten door orde &
voorspelbaarheid o “recht is rationeel opgebouwd geheel van
afgelijnde begrippen en normen waaraan overheidswege
sancties kleven, die langst instellingen worden afgedwongen en
bedoeling orde in maatschappij te organiseren, handhaven of
herstellen”
o Publiekrecht <> privaatrecht: onderscheid => positie overheid
 Publiek: relatie tss overheden, overheid en burger 
Privaat: relatie tss burgers
 Op één juridisch probleem vaak beide van toepassing o Vb. huis
verkopen: verbintenissen (privaat) & fiscaliteit (publiek)
- België is een meergelaagde, democratische rechtsstaat in Europa




Deel 1. België, zijn Burgers en hun rechten


Wat is de Belgische staat?
- Basisentiteit waarbinnen het nationale publiekrecht vorm krijgt o
Daarbuiten: internationale betrekkingen & internationaal recht

, lOMoARcPSD|11439016




1. Constitutieve bestanddelen van de staat
Staat = rechtssubject in int. Publiekrecht
- Permanente bevolking (c) o Staat gezag over min of meer vaste groep
personen. Verbonden door: taal, grondgebied, cultuur…
o Delen nationaliteit van die staat
 Ook mogelijk: bipatriditeit (2 nationaliteiten) <> apatriditeit (geen) o
Ook gezag over personen die niet nationaliteit staat hebben
 Vw: op grondgebied bevinden
 => uitoefening gezag op personen niet noodzakelijk exclusief
verbonden aan één staat

- Afgebakend territoriaal gebied (c) o In beginsel exclusief => draagt bij tot
rechtszekerheid & gelijkheid onder staten
o Landoppervlakte binnen grenzen
 ondergrond, binnenwateren, territoriale zee + luchtruim
• (aantal rechten: EEZ & continentaal plat)
• Onderworpen aan: internationale verdragen
 Opm: niet heel aardoppervlakte verdeeld in territorium van staten
 Oceanen => internationale wateren: buiten territoriale wateren en
EEZ of Zuidpool
- Een overheid (c) o Entiteit in staat wetten te maken, besturen en recht te
spreken
 W deze functies effectief uitgevoerd? => feitelijke
vaststelling o Intern: vorm van legitimering
 Demo staten: bevolking aanvaardt gezag omdat ze daaraan
deelnemen
(zie: parlement)
o Vermogen met andere staten relaties aan te gaan
 => Diplomatiek recht o België:
 Nationale (federale), deelstatelijke
(Vlaamse), lokale overheden (Gent)
 => zorgen voor: °normen & bestuur + recht gesproken
- Erkenning (geen c, maar declaratieve handeling) o °nieuwe staat:
 Secessie (afscheiding) => bepaalde bevolking zich met bepaald
grondgebied afscheidt van bestaande staat en eigen overheid inricht
 Fusie => afzonderlijke staten besluiten één nieuwe staat te worden
 Dismembratio => één staat valt uiteen in =/= staten o Ophouden
staat:
 Annexatie met andere staat

, lOMoARcPSD|11439016




 ° nieuwe staat betekent einde oude staat o °België:
 Afscheiding Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Door Katholieke en
liberale elites van zuidelijk deel (anti Koning Willem I) =>
°monsterverbond
 Voorlopig Bewind: uitroepen Belgische onafhankelijkheid ( 4 oktober
1830)
 Verkiezingen: °Nationaal Congres
 Europese mogendheden erkenden op Conferentie van Londen
onafhankelijkheid
• De Nederlanden niet (BE en Ned nog in oorlog)
• Verdrag der XXIV artikelen aka. Verdrag van Londen: erkenning
van de Nederlanden
• GW: landsgrenzen kunnen niet worden gewijzigd, daarvoor
optreden wetgever noodzakelijk

(Beschikken over 3 constitutieve bestanddelen niet voldoende om van staat te
spreken. Erkenning nieuwe staat noodzakelijk door internationale
gemeenschap!) (erkenning en °staat vallen niet per se samen)

o = RH waarbij andere staat bestaan (nieuwe) staat bevestigt. => nieuwe staat
verwerft rechtspersoonlijkheid
 Eenzijdig & niet verplicht
 Expliciet, impliciet
 Is een declaratieve handeling
 Opm: Sommige staten door ene, maar niet door andere staat erkend!
complexiteit internationale betrekkingen
• Opm: wil niet zeggen dat bepaalde regels int. recht (vb. verbod
op foltering) niet van toepassing zouden zijn op hun feitelijke
interacties!
• Opm: staat kan beslissen diplomatieke betrekkingen te
onderbreken, zonder dat het betekent dat hij bestaan staat niet
meer erkent
o Terugwerkende (retroactieve) werking
o Kan niet ongedaan gemaakt worden o
In beginsel:
 Erkennen staten andere staten & niet de regering van die staten
 Maar: Situaties: bij interne betwisting wie staatsgezag heeft,
m.a.w. wie regering is, kan het gebeuren dat staten kiezen met
welke twistende groepering zij handelen als vertegenwoordiger
van die staat, DUS niet alle staten erkennen zelfde regering =>
geopolitieke keuze  complexte int. betrekkingen

, lOMoARcPSD|11439016




2. Gevolgen van de kwalificatie als staat
- Rechtspersoonlijkheid o BE is rechtssubject naar internationaal recht => in
rechtsverkeer als afzonderlijke bestaande entiteit wordt beschouwd  ‘Koninkrijk
België’
o Geldt: Intern (belastingen heffen) & extern (verdragen sluiten)
- Soevereiniteit o Interne: recht eigen rechtsordening te bepalen o externe:
recht ongestoord te functioneren, zonder inmenging andere staten o handvest
van de Verenigde Naties. Artikel 2.1: beginsel van ‘soevereine gelijkheid’
o relativeren:
 mogelijkheid soevereiniteit overdragen aan supranationale instellingen
(EU), zie art. 34 GW
• gevolg: rechtsregel EU voorrang op BE rechtsnormen die
daarmee strijdig zijn
 mogelijkheid uitoefening soevereiniteit binnen eigen structuren
toewijzen aan andere dan nationale overheid (vb. deelstaten etc)
- Internationale immuniteit o Ten opzichte andere staten. Staten zijn gelijk, dus
ene mag andere niet controleren
o Rechtscollege vreemde staat: niet uitspreken RH BE Staat bij uitoefening van
soeverein staatsgezag (acta jure imperri)
 Wel mogelijk: handelingen gesteld buiten context staatsgezag (acta
jure gestionis)
• Vb. aankoop gebouw
- Rechtsmacht
o = juridische erkenning van mogelijkheid om gezag uit te oefenen
o Is territoriaal bepaald
 Binnen eigen grondgebied eigen normen uitvaardigen en afdwingen o
Uitzonderlijk: extraterritoriaal (= buiten grondgebied)
 Vb. controle over vreemd territorium in zin van recht van gewapende
conflicten o Beperking:
 Vb. ambassades. Geen rechtsmacht ook al op grondgebied staat o 19e
en 20e eeuw => bestonden afwijkende vormen van gezagsuitoefening
(door inmenging westerse landen elders ter wereld)
 Vb. mandaatgebieden, voogdijgebieden, kolonies (vandaag weinig
belang)


Burgerschap
- Principe: wet van toepassing op BE grondgebied, m.a.w. op elke situatie en elke
persoon op grondgebied ongeacht of hij de BE nationaliteit heeft

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Anoniem12345678. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,16
  • (0)
  Kopen