DEONTOLOGIE
Regels die bepalen hoe men zich dient te gedragen tegenover de
rechtszoekende, collega’s, de maatschappij
Naleving strekt ertoe het vertrouwen v/d rechtszoekende en van de
maatschappij in de beoefenaars van juridische beroepen te vrijwaren
Juridische dienstverleners bezitten een wettelijk gereglementeerde
monopoliepositie
eigenrichting geoorloofd i/e democratische rechtsstaat verplicht tot
de rechter te wenden
Bv. gedwongen tenuitvoerlegging -> beroep op gerechtsdeurwaarder
Bv. advies inzake verkoop/Schenking onroerend goed notaris
Term afgeleid van ‘to déon’ (Grieks = doen wat betaamt/ wat behoort)
Jeremy Bentham (1748-1832)
= de kennis van wat men behoort te doen bij elke gelegenheid =
wetenschap
= beoordeling van de gepastheid van gedragingen
Londers = voormalig 1ste voorzitter van het HvC
= ‘geheel van fundamentele normen of waarden met daaruit
rechtstreeks afgeleide gedragsregels naar dewelke een magistraat zowel
zijn professioneel als zijn privéleven moet richten
Deontologische regel = een juridisch geconcretiseerde gedragsregel,
die in een bepaalde historische context voortvloeit uit de morele
hoedanigheidsvoorwaarden van loyauteit t.a.v. de rechtszoekende &
verantwoordelijkheidszin t.a.v. de maatschappij
Onmisbare hoedanigheden voor correcte uitoefening juridisch
beroep:
- Mondiger worden burgers
- Niet langer bogen op een vanzelfsprekende waardigheid
- Samenleving verandert aan een razend tempo toenemende
complexiteit regelgeving, superdiversiteit, doorgedreven liberalisme
& marktdenken
Doelstelling
De regels beogen 3 niveaus van bescherming te garanderen
1. Beletten dat de juridische dienstverlener te veel door
eigenbelang meegesleept wordt
Bv. advocaat mag zijn ereloon niet uitsluitend laten afhangen van
het behaalde resultaat
Bv. magistraat mag niet zetel in een zaak waarin zijn SE/SA partij is,
aangezien het resultaat van de zaak determinerend is voor zijn
persoonlijke belangen (art. 828, 5° Ger.W.)
Bv. gerechtsdeurwaarders & notarissen mogen zichzelf rechtstreeks
noch onrechtstreeks de (on)roerende goederen toewijzen waarvan
de verkoop hun is opgedragen
2. Beletten dat de dienstverlener zich teveel zou identificeren
met het belang van de rechtszoekende (zodat de
maatschappelijke verantwoordelijkheidszin in het gedrang
komt)
Bv. verbod voor magistraat om te zetelen in een zaak betreffende
een aangelegenheid die gelijkend is op een geschil waarin hijzelf,
zijn echtgenoot of bloed/aanverwant betrokken is
2
, 3. Beletten dat de dienstverlener te veel rekening houdt met
het maatschappelijk belang op korte termijn en niet met de
loyauteit tov de rechtszoekende
Bv. magistraat/ advocaat mag zich bij de uitoefening van zijnn
beroep niet laten leiden door ideologische of politieke overtuigingen
ter vrijwaring van het maatschappelijk belang
!! In een concreet geschil staat het belang v/d rechtszoekende
centraal
HISTORISCHE VERANDERLIJKHEID
+ Gebondenheid van de beroepsuitoefeningsvoorwaarden aan
maatschappelijke zeden/ technische evolutie
Grotendeels ongeschreven karakter
Fundamentele wijziging v/d maatschappelijke rol van de juridische
dienstverlener
- Mondialisering van vele geschillen & grensoverschrijdende
geschillenregeling
- toenemende specialisering van het recht
- mediatisering van het justitieel gebeuren
- commercialisering van vele beroepen
+ Groeiende interferentie van de Europese regelgeving in het domein van
de deontologie
Bv. invloed van de vrijheid van mededinging, van vestiging en
dienstverlening + invloed van een aantal Europees gewaarborgde
grondrechten (Bv. vrije meningsuiting) op de regels
IV. BESTAANSREDENEN
De nood a/e welomlijnde deontologie is groter naarmate her beroep een
grotere impact heeft op het maatschappelijk leven
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xxxb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,46. Je zit daarna nergens aan vast.