niet-zwangere vrouw
gonadotropinen
- = 2 hormonen: LH en FSH (gonaden) die vruchtbaarheid vrouw stimuleren, vrijgezet oiv
GnRH: gonadotropine releasing hormoon
- waar? adenohypofyse
- gonadotrope cellen: FSH (follikel stimulerend hormoon) en LH (luteïniserd hromoon)
- lactotrope cellen: prolactine: gaan FSH en LH aanmaken
o als GrNH terecht komt in adenohypofyse en bidnt aan receptor vrijgezet in
bloedbaan ⟶ gaat naar eierstok en ovaria ⟶ effect op groei en ontwikkeling
eicel
o ARC = nucleus arcuatus
o POA = nucleus praeopticus
o ME = eminentia mediana
- follikel stimulerend hormoon (FSH)
o stimuleert groei primaire follikels
o ontwikkeling finale follikels
- luteïniserend hormoon (LH)
o ontwikkeling finale folllikels
o ovulatie
- regulatie GnRH secretie door KNDy-neuronen in pulsen, niet-continu
o KDNy-neuron: ⟶ regulatie GnRH-neuronen
kisspeptine: stimuleert GnRH secretie
dynorphine
endogeen opioid peptide
bindt aan opioid receptor op KDNy neuron
negatief effect op frequentie Kiss secretie
inhiberend effect: zorgt dat minder kisspeptine wordt
vrijgezet
neurokinine B (NKB)
reguleren vrijzetting van GnRH
tachykinin peptide
bindt aan NK3 receptor op KDNy neuron
positief/stimulerend effect op frequentie Kiss secretie
, - regulatie GnRH secretie door ovaria
- vruchtbare periode: conc E constant = continue licht onderdrukking/inhibitie KNDy neuronen ⟶
onderdrukking verandert niet tijdens ovariële cyclus
- samen met inhiine en oestrogeen: inhiberen vrijzetting FSH vanuit gonadotrope cellen
- progesteron: positief effect op vrijzetting dynorfine
- oestrogeen: als dat voldoet aan 2 voorwaarden: positief effect op vrijzeting GnRH
1. de concentratie van oestrogeen moet voldoende hoog zijn
2. verhoogde oestrogeen concentratie moet ten minste 50 uur aanwezig
= enkel in het midden van de cyclus
- regulatie GnRH secretie door externe factoren
o stress: rechtstreekse inhibitie KNDY neuronen: geen vrijzetting kiss peptides > geen vrijzetting GNRH
wat is stress?
1e vorm: oiv negatieve energie balans bv topatleten
2e vorm: anorexia: te weinig voedingsopname
3e vorm: psychische stress: onregelmatiger ovuleren ⟶ stopt met IVF behandeling ⟶
koppel plots zwanger want IVF kan veel stress uitlokken ⟶ kan niet spontaan ovuleren
o borstvoeding: inhibitie GnRH neuronen en inhibitie KNDY neuronen ⟶ ook geen
KISS peptides ⟶ geen GnrH vrijgeven = geen
100% veilige marge
regulatie GnRH secretie door KNDY-neuronen is
pulsatief
- gonadotrope cellen: regulatie GnRH secretie door KNDY-neuronen is pulsatief
- gonadotrope cellen in aP
o GnRH gesecreteerd uit GnRH neuronen is pulsatiel ⟶ LH en FSH pulsatiel
- lutheïniserend hormoon (LH): hoge frequentie GnRH: LH-beta expressie : 1 pulse /uur
- follikel stimulerend hormoon (FSH): lage frequentie GnRH: FSH-beta expressie 1 pulse /4 uur
follikels
= bolvormige cellen in ovaria gelegen rond eicel, belangrijk in rijping eicel
1. gonadotropine – onafhankelijke preantrale follikel groei
primordiale follikel
primair pre-antraal follikel
secundaire pre-antraal follikel
2. gonadotropine-afhankelijke antrale groei
⟶ eicel blijft altijd even groot, alleen follikelcellen en thecacellen veranderen
primordiale follikel
- eicel pregranulosa cel
o tijdstip: embryonaal (~ 20 weken pc) ⟶ onveranderd gedurende 30 - 40 jaar
o functie pre-granulosa cellen:
1. ondersteuning eicelgroei
2. vorming van het basale lamina
- 5 weken na bevruchting start vorming/ontwikkeling folikkelcellen
- daarrond laag pre-granulosacellen: ondersteuning eicellgroei en vorming basale lamina
- meeste eicellen bevinden zich als primordiale follikel (kunnen in die fase blijven voor 30 to 40 jaar)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lautesijbers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,66. Je zit daarna nergens aan vast.