Samenvatting Nevi 2 Inkoop en aanbesteden gevorderd – deel 2
Thema 1: Specificeren van een inkoopbehoefte
!! Specificaties vormen het fundament
Specificeren legt de basis voor de inhoudelijke vormgeving van de aanbesteding. De specificatiefase is cruciaal.
- Specificaties beschrijven de inkoopbehoefte in termen van eisen en wensen. De eisen vormen de knock-
outcriteria en de eventuele wensen vormen de latere (sub)gunningscriteria; elementen waarop aanbieders zich kunnen
onderscheiden. Eisen en wensen moeten verband houden met het voorwerp van de opdracht en proportioneel zijn. Het is
essentieel dat eisen en wensen volledig en eenduidig zijn, zodat leveranciers in staat zijn te beoordelen of ze aan de
inkoopbehoefte kunnen voldoen en tegen welke kosten.
- De eisen zijn knock-outcriteria en op wensen kunnen aanbieders zich van elkaar onderscheiden.
- Het PvE (&W) bepaalt of het inkoopresultaat fit for purpose is. Specificaties bepalen de doelmatigheid van het
inkoopresultaat. In hoeverre sluiten de geleverde prestaties kwalitatief aan bij de inkoopbehoefte en wat zijn de kosten?
- Specificaties zijn het uitgangspunt voor:
o De mate van concurrentie.
o De keuze van de aanbestedingsstrategie en de procedure.
o Opvolgende werkzaamheden in de aanbesteding, zoals de op te stellen documenten.
o (Contract)voorwaarden, selectie- en (sub)gunningscriteria (rekening houdend met het
proportionaliteitsbeginsel).
Bij de voorbereiding van een aanbesteding wordt duidelijk wat de omvang, de aard en de kenmerken van de inkoopbehoefte zijn. Nadat de
marktverkenning en de risico- inventarisatie zijn uitgevoerd, kan de aanbestedingsstrategie worden bepaald. Onvolkomenheden in het
programma van eisen en wensen leveren een risico tot heraanbesteden op, omdat specificaties na start van de aanbesteding niet meer
wezenlijk kunnen worden gewijzigd. Verkeerde specificaties leiden tot de selectie van een verkeerde leverancier wat een grote invloed op
de doelmatigheid van een aanbesteding heeft. Een inkoopspecificatie bevat de volgende eisen: prestatie-eisen, technische eisen,
onderhoudseisen, kwaliteitseisen, logistieke eisen, juridische voorwaarden, duurzaamheidseisen, richtbudget.
Specificaties zijn de technische en functionele eisen
en wensen die de aanbestedende dienst aan het
werk, de levering of de dienst stelt. Specificaties
vormen het fundament van de aanbesteding. Zie hier
naast hoe specificaties doorwerken in de volgende
fasen. De procesmatige aanpak van aanbesteden borgt dat
voorwaarden en criteria voldoen aan het proportionaliteitsbeginsel
en bouwt tegelijkertijd op meerdere plaatsen in het inkoopproces
een waarborg in om tot een optimaal inkoopresultaat te komen:
een resultaat waarbij de inschrijver de gewenste prestaties kan
leveren, tegen weloverwogen risico’s en acceptabele kosten.
Specificaties bepalen in belangrijke mate het uiteindelijke inkoopresultaat en vormen een belangrijk ingrediënt voor contractmanagement.
Vaak ligt de verantwoordelijkheid van het specificeren van de inkoopbehoefte bij de gebruiker, budgethouder of directie.
Functioneel versus technisch specificeren
!! Functionele specificaties: Omschrijven de functie die een product, dienst of werk moet vervullen. Voordelen:
- Potentiële leveranciers kunnen hun knowhow inzetten.
- Leveranciers hebben de gelegenheid oplossingen of technologieën in te brengen.
- De concurrentie beperkt zich niet tot slechts de kosten. Functioneel specificeren werkt alleen bij het
gunningscriterium ‘beste prijs-kwaliteitverhouding’ of ‘laagste prijs op basis van kosteneffectiviteit’.
- De aanbestedende dienst kan de leverancier op het eindresultaat aanspreken.
De aanbestedende dienst specificeert de eigenschappen waaraan de te leveren prestatie moet voldoen of beschrijft wat het resultaat moet
zijn. De manier waarop daaraan wordt voldaan, is de verantwoordelijkheid van de leverancier. Bij functioneel specificeren richt de
aandacht van de aanbestedende dienst zich op de beschrijving van het probleem of de uitdaging waarvoor een oplossing wordt gezocht.
Functionele eisen voor een klimaatinstallatie voor een kantoor zouden kunnen zijn: een constante temperatuur in het gebouw van 19,5
graden Celsius bij een buitentemperatuur van tussen -10 graden Celsius en +28 graden Celsius. Waarom kan functioneel specificeren niet
werken bij de laagste prijs? Als je functioneel specificeert dan gebruik je automatisch kwaliteitscriteria wat betekent dat je werkt met beste
prijs-kwaliteit criteria. Nadeel van functioneel specificeren: Je laat iets te veel over om het zelf in te vullen, waardoor je de grip er moeilijk
op kan krijgen. Denk bijv. na of je goede kpi’s hebt opgesteld.
!! Technische specificaties: Beschrijven hoe een product of dienst moet worden vervaardigd of verricht. Bijv.
op het gebied van capaciteit, afmetingen, temperatuur, beschikbaarheid en kwaliteit. Voordelen:
- Je weet vooraf wat je krijgt.
, - Inschrijvingen hoeven slechts op prijs te worden vergeleken. Bij volledig technisch gespecificeerde
opdrachten hoort het gunningscriterium ‘EMVI op basis van laagste prijs’.
Aandachtspunten bij technisch specificeren:
- Door voor te schrijven hoe een bepaald product moet worden geconstrueerd, is de opdrachtgever
(mede)verantwoordelijk voor het eindresultaat. Hoe gedetailleerder de specificaties zijn, hoe minder een
leverancier zijn eigen ervaring en expertise kan gebruiken, en hoe groter de verantwoordelijkheid van de aanbestedende dienst
voor het uiteindelijke resultaat en de eventuele risico’s.
- Er wordt niet of suboptimaal gebruikgemaakt van de bij leveranciers aanwezige knowhow.
- In zowel technische als commerciële zin beperkt de opdrachtgever zijn markt en kan hij zelfs ongewild
een monopolist creëren.
De term ‘technische specificaties’ in de Aanbestedingswet heeft een andere betekenis: Ze bevatten objectieve en meetbare
bijzonderheden omtrent het voorwerp van de opdracht. Zij kunnen bestaan uit technische specificaties (eisen) of prestatie- en functionele
eisen, of uit een combinatie hiervan. Het zijn kenmerken waaraan een werk, product of dienst volgens de aanbestedende dienst moet
voldoen. Wat betekent de en, bij artikel 2.78? Het zijn cumulatieve voorwaarden die je bij elkaar kunt optellen. Als aan een van de
voorwaarden niet wordt voldaan dan mag je die niet gebruiken. Hoe kan een leverancier een beslissende invloed uitoefenen? Hij moet een
meerdeel aandeel hebben of de enige leverancier zijn van het keurmerk.
Eisen
- Verenigbaarheids- of compatibiliteitseisen: Alleen indien het op objectieve gronden niet mogelijk is
een merkspecificatie te vermijden, kan een merkspecificatie worden gebruikt, mits daaraan is
toegevoegd ‘of gelijkwaardig’. Het noemen van merknamen in het PVE is toegestaan indien het om
een verenigbaarheidseis gaat, aangezien een product soms moet functioneren met reeds aanwezige
producten, installaties of systemen. Dan is de eis toegestaan dat het aan te schaffen product volledig
moet functioneren in samenhang met de aanwezige installaties of systemen.
- Logistieke eisen: Beschrijven de voorwaarden voor de levering, bijv. leveringstermijn, locatie en tijdstip
van levering, en aantallen per deellevering.
- Beschikbaarheidseisen: Hieronder verstaan we dat een systeem of dienst gedurende een bepaalde
periode operationeel is en onder de vooraf vastgelegde condities zijn functies vervult. Bijv. een
beschikbaarheidspercentage van 99%. Dit moet vanuit contractmanagement gemonitord worden. Er
kan eventueel een boeteclausule aan worden verbonden.
- Onderhoudseisen: Onderhoudskosten maken een wezenlijk deel uit van de totale kosten gedurende
de levensduur. Om inzage te krijgen in de onderhoudskosten, moet je in het programma van eisen
duidelijke onderhoudsspecificaties opnemen. Dit kan worden ondervangen door vaker gebruik te
maken van contractvormen zoals bijvoorbeeld de Design-, Build-, Finance-, Maintain-, Operate-
contracten (DBFMO-contracten). Je kunt elk van de verantwoordelijkheden D, B, F, M en O
afzonderlijk in overweging nemen. Welke je toepast wordt bepaald door de scope van de opdracht.
- Ergonomische eisen: Werkomstandigheden moeten aangepast worden aan de begrenzingen van de
mens. Ze hebben betrekking op de relatie tussen mens, middel (bijv. kantoorwerkplek) en organisatie.
De praktische uitwerking van de Arbowet vindt plaats door middel van normen die zijn neergelegd in
de Nederlandse Praktijkrichtlijn (NPR).
- Opleidings- en documentatie-eisen: Het is van belang om vooraf duidelijke eisen te stellen omtrent
opleidingen en instructies, inclusief leerdoelen. Naderhand afspraken maken is met een
zelfgecreëerde monopolist. Daarnaast eisen over welke documentatie verlangd wordt, waaraan de
documentatie moet voldoen, in welke vorm van documentatie beschikbaar moet zijn (schrift of
digitaal), of documentatie regelmatig moet worden geactualiseerd, of de documentatie voor intern
gebruik gekopieerd mag worden etc. Voorkom vendor lock door vast te leggen dat alle documentatie
en al het maatwerk dat op kosten van aanbestedende dienst is ontwikkeld, eigendom is van
aanbestedende dienst. Zo kan deze documentatie input vormen voor het PVE van een nieuwe
aanbesteding.
!! Vier niveaus voor het specificeren van diensten
Bij diensten kan het lastig zijn om precies te bepalen wat de dienst moet gaan inhouden. Het is dan om te
belangrijk zo duidelijk mogen te formuleren welk doel er met de diensten bereikt moet worden. Diensten
kunnen op verschillende manieren/niveaus gespecificeerd worden:
Input: Inkoper specificeert de middelen die de dienstverlener moet gebruiken, de input, om de diensten te
leveren. De overeenkomst richt zich op het beschrijven van de middelen die de leverancier van de dienst zal
gebruiken om de vereiste dienst te leveren. Bijv. Het uitzendbureau stuurt CV’s en op basis daarvan bepaalt de HR-manager zijn
keuze. Er worden geen overeenkomsten aangegaan over de daadwerkelijke prestatie die de betrokken personen moeten leveren.
,Throughput: Inkoop specificeert de activiteiten, processen en procedure die de dienstverlener moet uitvoeren
en/of volgen om de diensten te leveren. In dit geval komen de inkoper en de leverancier bij elkaar en bereiken
zij op basis van een algemene werkomschrijving overeenstemming over de werkzaamheden die uitgevoerd
zullen worden. Bijv. bij het contracteren voor bouwprojecten, waarbij beide partijen het naast de prijs een worden over een
gedetailleerde projectplanning (incl. benodigde arbeidsuren, hoeveelheid materiaal, tijdsplanning en mijlpalen, termijnbetalingen).
Output: Inkoop specificeert het directe resultaat van de geleverde diensten. Hierbij geeft de aanbestedende
dienst een beschrijving van dat te behalen resultaat. Je kunt onderscheid maken tussen output en outcome.
Met output wordt de functionaliteit van de dienst benadrukt in plaats van de activiteit zelf.
Outcome: Inkoop specificeert het resultaat van de geleverde diensten, en wel op een hoger niveau dan een
outputspecificatie. Deze specificatie ziet toe op het doel dat de aanbestedende dienst middels (onder andere)
de dienstverlening wil bereiken. Bijv. Service level agreements (SLA’s) opstellen. Minder storingen leidt tot een hogere
productiviteit en inzet van machines, waardoor de klant meer producten kan maken en meer winst kan behalen. Voorbeelden van
(vereenvoudigde) specificaties voor schoonmaakdiensten: Input: werktijden; te gebruiken schoonmaakmiddelen. Throughput: de instructie
dat dienstverlener vloeren moet stofzuigen, bureaus moet afnemen met een natte doek, en oud papier moet versnipperen en afvoeren.
Output: opleveren van schone vloeren; stofvrije bureaus; lege papiercontainers. Outcome: bieden van een aangename werkplek.
Output en outcome zijn het beste, omdat je kunt sturen op het resultaat. Outcome is nog beter als output. Verschil tussen output en
outcome: Ik wil een snelle auto om boeven sneller te kunnen pakken. De politie gaat snelle auto’s afleveren. De inkopers van de
politieorganisatie hebben niet goed bij de interne klant doorgevraagd. De inkoper denkt in output terwijl de outcome het eindresultaat is
wat je wilt bereiken. De interne klant wil de boeven sneller pakken, maar je moet nadenken of dat alleen maar kan met een snelle auto. De
politieagenten bleken niet over de juiste ervaring te beschikken om met deze auto’s te rijden. Als je alleen richting output gaat ipv outcome
dan krijg je soms verkeerde verwachtingen en mislukt het aanbestedingsproces.
Input- of outputspecificatie? Een output- of outcomespecificatie heeft waar mogelijk de voorkeur.
- Dit geeft de leverancier de mogelijkheid expertise en ervaring in te zetten en daarmee een zo goed
mogelijke aanbieding te doen. Gunstig effect op prijsstelling, kwaliteit, flexibiliteit, enz.
- Met een output-/outcomespecificatie ga je een resultaatverplichting aan; de leverancier moet een
prestatie leveren wat belangrijk is als je een prestatiecontract wilt aangaan.
- Met een input-/throughputspecificatie ga je een inspanningsverplichting aan.
- De wijze van specificeren heeft gevolgen voor het type contract en het contractmanagement.
Zijn output-/outcomespecificaties altijd beter dan input-/throughputspecificaties? Het is voor de kopende
organisatie erg belangrijk om te beoordelen of de leverancier in staat is de gevraagde output/outcome te
leveren. Denk bij het opstellen van specificaties na over de manier waarop tijdens de contractuitvoering de
prestaties kunnen worden beoordeeld. Verder is het afhankelijk van de vraag welke aspecten op een
transparante en consistente manier te definiëren en te meten zijn, Zowel aan inkopende als verkopende kant.
Praktijkvoorbeeld NedTrain: NedTrain laat weinig aan het toeval over. Men heeft voor wat betreft het reinigen van treinstellen jarenlang
aan de leverancier voorgeschreven hoe en met welke middelen de treinen moesten worden schoongemaakt. Later is men gaan verkennen
of het mogelijk was over te gaan op output-sturing, bijv. door de leverancier af te gaan rekenen op de beoordeling van de reinheid van
rijtuigen door treinreizigers. Het is maar de vraag of de leverancier in staat en bereid is om op deze manier te gaan werken. De
klanttevredenheid over de gepleegde schoonmaak is immers van meerdere zaken afhankelijk, zoals onderhoud van de trein (een stoel die
versleten is wordt ook met het beste reinigingswerk minder goed beoordeeld), het weer (nat weer geeft snellere vervuiling in de trein), of
de trein op tijd rijdt of niet, enzovoort. Dit soort zaken is door de leverancier niet te beïnvloeden, wat het voor hem moeilijk maakt de
gevraagde prestatie op een consistente wijze neer te zetten.
De keuze voor input- of outputspecificatie is ook afhankelijk van welke aspecten op een transparante en
consistente manier te definiëren en te meten zijn, aan de kant van de inkoper en van de leverancier.
Vaardigheden en expertiseniveau van dienstverleners zijn niet altijd eenvoudig te verifiëren. Dit wordt wel
gemakkelijker naarmate koper en leverancier meer ervaring hebben met prestatiecontracten.
Bijzondere uitvoeringsvoorwaarden
De wetgeving geeft de mogelijkheid op bijzondere voorwaarden aan de uitvoering van een opdracht te
verbinden (art. 2.80 Aw 2012).
- Als eis, selectie- of gunningscriterium of contractvoorwaarde.
- Type voorwaarden: economisch, innovatie, arbeid, sociaal of milieu.
,Over de toepassing van bijzondere voorwaarden bestaan misverstanden. De Koffie-zaak (C-368/10) geeft bijv. aan waaraan bijzondere
voorwaarden moeten voldoen: Zij dienen zo duidelijk, nauwkeurig en ondubbelzinnig te worden geformuleerd dat iedere redelijk
geïnformeerde en normaal zorgvuldige inschrijver met zekerheid en volledigheid kan weten welke criteria door die vereisten worden
gedekt. Er moet nauwkeurig zijn beschreven welke gegevens inschrijvers moeten verstrekken. Ze moeten verband houden met het
voorwerp van de opdracht. Een bijzonder voorwaarde die inhoudt dat inschrijvers op hun beurt onderaannemers uit andere EU-lidstaten
het minimumloon moeten betalen van het land waar de aanbestedende dienst is gevestigd, is een schending van het
evenredigheidsbeginsel. In de praktijk wil men nogal eens als bijzondere voorwaarde opnemen dat de onderneming maatschappelijk
verantwoord onderneemt (MVO). Een dergelijke voorwaarde heeft betrekking op de onderneming en niet op de uitvoering van de
opdracht. MVO is dan ook in die zin altijd een ongeoorloofde voorwaarde. Vaak wordt social return toegepast in de vorm van een
contracteis: 5% van de loonsom of de opdrachtwaarde moet besteed worden aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt (de '5%-
regeling'). Bij leveringen geldt als uitgangspunt dat social return niet proportioneel is vanwege de lage arbeidscomponent van een
dergelijke opdracht.
Hanteren van merknamen en herkomsteisen
In beginsel is het in technische specificaties niet toegestaan bepaalde verwijzingen te doen (art. 2.76 lid 3 Aw
2012). Dit wordt in strijd geacht met het non-discriminatiebeginsel.
- In beginsel mag er niet een bepaald merk worden geëist, zelfs niet met de toevoeging ‘of
gelijkwaardig’.
- Slechts wanneer het op objectieve gronden niet mogelijk is een dergelijke specificatie te vermijden,
kan deze worden gebruikt, met de toevoeging ‘of gelijkwaardig’.
o De aanbestedende dienst moet dit serieus onderzoeken.
o Uitzondering: een merknaam is toegestaan als het een verenigbaarheidseis
(compatibiliteitseis) is.
Advies 424: Merk voorschrijven bij laboratoriumproducten mag, mits 'of gelijkwaardig' is toegevoegd. Advies 485: Verwezen naar merken
‘of gelijkwaardig’, terwijl functionele omschrijving opdracht mogelijk was; deugdelijke grond intrekking aanbesteding.
Vragen naar ‘A-merken’: Het is niet ongebruikelijk om naar A-merken te vragen. Dit is niet zozeer om het
allerbeste uit de markt te krijgen, maar veel meer om te voorkomen dat er inferieure producten, lookalikes,
worden aangeboden, waardoor er grotere risico’s ontstaan door het slechter functioneren van de aanwezige
apparatuur of infrastructuur. Hanteer een voldoende concrete definitie van ‘A-merk’ om de aanbieding op te
kunnen toetsen. Een A-merk kan bijv. worden omschreven als ‘hoge naamsbekendheid’ en ‘toonaangevend’.
Normen
Een norm is een door een erkende normalisatie-instelling vastgestelde technische specificatie voor herhaalde
of voortdurende toepassing, waarvan de naleving niet verplicht is. We kennen internationale, Europese en nationale
normen, zoals ISO, NEN-ISO en NEN-normen.
- Een aanbestedende dienst mag normen van toepassing verklaren, mits dat gepaard gaat met de term
‘of gelijkwaardig’.
- Art. 2.77 Aw 2012:
o Als in de technische specificaties om een Europese norm wordt gevraagd, mag een
afwijkende inschrijving niet worden afgewezen als de inschrijver aantoont dat zijn inschrijving
op gelijkwaardige wijze voldoet aan dat wat in die Europese norm staat.
o Als met behulp van een norm kan worden aangetoond dat een inschrijving aan de
voorgeschreven prestatie- of functionele eisen voldoet, mag de inschrijving niet worden
afgewezen.
Advies 318: Niet- functionele eisen aan minicontainers worden als disproportioneel en discriminerend beoordeeld.
Keurmerken voor specifieke milieu-, sociale of andere kenmerken
Het is toegestaan om een keurmerk te eisen in technische specificaties, gunningscriteria of
contractvoorwaarden (art. 2.78a Aw 2012). Voorwaarden:
- Keurmerkeisen dienen te verband houden met het voorwerp van de opdracht (proportionaliteit).
- Keurmerkeisen dienen gebaseerd te zijn op objectief controleerbare en niet-discriminerende criteria
(open karakter).
- Het keurmerk is vastgesteld in een open en transparante procedure door een derde partij
(transparante totstandkomingsprocedure).
- Het keurmerk is voor alle betrokken partijen toegankelijk.
- De aanbestedende dienst is verplicht om:
o Gelijkwaardige keurmerken te aanvaarden, zoals van erkende organisaties in andere EU-
lidstaten.
, o Andere geschikte bewijsmiddelen, zoals een technisch dossier, van de fabrikant te
aanvaarden wanneer deze:
§ Aantoont dat hij niet de mogelijkheid heeft gehad het door de aanbestedende dienst
aangegeven specifieke keurmerk of een gelijkwaardig alternatief daarvoor binnen de
gestelde termijnen te verwerven om redenen die hem niet aan te rekenen zijn.
§ Aantoont dat zijn werk/levering/dienst voldoet aan het door de aanbestedende
dienst aangegeven specifieke keurmerk of aan de specifieke eisen.
Koffie-arrest: Een gunningscriterium kan toezien op zaken die niet direct in het werk, de levering of de dienst zelf aanwezig zijn. In het
geval van een levering, zijn de arbeidsomstandigheden van degene die het product heeft gemaakt niet terug te vinden in het product zelf.
Desondanks kunnen de arbeidsomstandigheden wel tot de gunningscriteria behoren. In het Koffie-arrest zag het EU-Hof er geen bezwaar
in dat het gunningscriterium vereiste dat de te leveren koffie fair trade zou zijn. De aanbestedende dienst is verplicht om gelijkwaardige
keurmerken te aanvaarden, zoals ISO.
!! Voor maatschappelijk verantwoord inkopen is de MVI-criteriatool een handig hulpmiddel om een eventueel
milieukeurmerk te specificeren. Het EU Ecolabel is het officiële Europese milieukeurmerk voor non-food
producten en diensten.
Vendor lock
Bij een vendor lock is een opdrachtgever – al dan niet door eigen toedoen – veroordeeld tot één bepaalde
leverancier. Afscheid nemen of overstappen is niet mogelijk zonder grote (financiële) gevolgen. Bijv.
apparatuur, softwareapplicaties of installaties.
- Stel jezelf vooraf altijd de vraag of de eisen die je stelt niet onnodig specifiek zijn.
- Denk na over een exit strategie: moet je afspraken met elkaar maken en welke om goed afscheid met
elkaar te kunnen nemen?
- Voer actief contractmanagement om de transitie naar een nieuwe leverancier mogelijk te maken,
zodat je kunt controleren of de afspraken daadwerkelijk worden nagekomen.
Varianten
Onder varianten verstaan we andere, besteksconforme oplossingen die door de markt worden geoffreerd. Een
variant biedt functioneel gezien een andere oplossing voor het probleem dan de uitgevraagde oplossing.
Varianten hebben daarom met name een meerwaarde bij aanbestedingen met technische specificaties. Als
aanbestedende dienst maak je zelf de keuze of je varianten toestaat. Spelregels:
- In de aankondiging vermelden dat varianten zijn toegestaan.
- In de aankondiging vermelden aan welke minimumeisen varianten moeten voldoen en op welke wijze
ze moeten worden ingediend.
- Inschrijvingen met varianten moeten worden beoordeeld op basis van prijs-kwaliteitverhouding.
- Gunningscriteria moeten toepasbaar zijn op zowel de bestekconforme inschrijvingen als op varianten.
Specificeren is teamwork
- De opdrachtgever of de door hem aangewezen of ingehuurde technisch specialist
(materiedeskundige) is primair verantwoordelijk voor het opstellen van de specificaties.
- De inkoper ziet erop toe dat de specificaties leveranciersneutraal zijn en dat goldplating
(overspecificatie) of een vendor lock wordt voorkomen.
- Relevante stakeholders c.q. bronnen leveren input voor specificaties:
o Input kan afkomstig zijn van verschillende niveaus, zoals: organisatie- (bijv. milieu, innovatie)
en inkoopbeleid (bijv. MKB), voorwerp van de opdracht, eindgebruiker, contractmanager.
o Input kan afkomstig zijn van verschillende stakeholders, zoals: opdrachtgever, budgethouder,
eindgebruiker, contractmanager, materiedeskundige, jurist.
- De opdrachtgever moet de specificaties accorderen.
Wanneer de aanbestedende dienst de opdracht zelf niet of niet voldoende kan specificeren, kan de hulp van de markt worden ingeroepen.
Dat kan op de verschillende manieren: vooraankondiging, marktconsultatie, concurrentiegerichte dialoog, innovatiepartnerschap, toestaan
van varianten, prijsvraag. Gold plating in combinatie met specificeren: Je gaat zo veel specificaties benoemen op een groot detailniveau,
waardoor je eigenlijk alleen uitkomt bij een leverancier wat een monopolist wordt. Dit wil je als inkoper niet.
!! Impact van specificaties op de aanbesteding:
- Eisen werken kosten opdrijvend.
- Te veel eisen beperken de mate van concurrentie en/of de inbreng van expertise.