Orthopedagogiek:
Handicaps
Bachelor/Schakelprogramma in de pedagogische wetenschappen
,Inhoud
1 Inleiding ....................................................................................................................................................... 3
1.1 Visie op handicap – ICF 2001............................................................................................................. 3
2 Ouderschap onder druk .......................................................................................................................... 6
2.1 Onderkennen, verwerken & aanvaarden .................................................................................. 6
2.1.1 Ervaringen van ouders .............................................................................................................. 6
2.1.2 Theoretische modellen .............................................................................................................. 6
2.1.3 Levend verlies – Manu Keirse ................................................................................................ 12
2.1.4 Reflectie ........................................................................................................................................ 12
2.1.5 Aandachtspunten voor hulpverleners ................................................................................. 13
2.2 Gezinsfunctioneren & opvoeding ............................................................................................... 15
2.2.1 hulpvragen van ouders ............................................................................................................. 15
2.2.2 theoretische modellen ......................................................................................................... 16
2.2.3 aandachtspunten voor hulpverleners ............................................................................ 25
2.2.4 Reportage ................................................................................................................................ 26
2.3 Ondersteunen van gezinnen ....................................................................................................... 26
2.3.1 Family-centered werken......................................................................................................... 26
3 Ondersteuning en begeleiding van personen met een handicap ............................................ 29
3.1 Actuele visies .................................................................................................................................. 29
3.1.1 Volwaardig burgerschap, inclusie & belonging ................................................................ 29
3.1.2 Kwaliteit van leven .................................................................................................................... 36
3.1.3 Empowerment, emancipatie & zelfbepaling ..................................................................... 38
3.1.4 Persoonsgerichte & vraaggestuurde ondersteuning .....................................................40
3.2 Ondersteunen van leer- en ontwikkelingsprocessen ........................................................ 43
3.2.1 Interactionele benadering ..................................................................................................... 44
3.2.2 principes .................................................................................................................................. 46
3.3 Ondersteunen van communicatie ............................................................................................. 49
3.3.1 Wat is communicatie? .............................................................................................................. 49
3.3.2 Interactionele benadering .................................................................................................. 49
3.3.3 Typering van communicatief gedrag ............................................................................... 50
3.3.4 Inzicht in communicatief functioneren ........................................................................... 52
3.3.5 Ondersteunde communicatie ............................................................................................ 53
3.4 Ondersteunen van socio-emotioneel welbevinden............................................................. 56
3.4.1 Belang sociaal- emotioneel ontwikkelingsprofiel .......................................................... 56
3.4.2 Sociaal-emotionele ontwikkeling .................................................................................... 56
3.5 Uitgelicht: personen met een NAH ........................................................................................... 68
, 3.5.1 Definitie Niet-aangeboren Hersenletsel (NAH). .............................................................. 68
3.5.2 Anatomie van de hersenen. ............................................................................................... 69
3.5.3 Oorzaken van een niet-aangeboren hersenletsel ...................................................... 70
3.5.4 Van coma tot bewustzijn...................................................................................................... 71
3.5.5 Gevolgen van een niet-aangeboren hersenletsel ....................................................... 71
3.6 Ondersteuningsbronnen ...............................................................................................................81
3.6.1 Zelfzorg......................................................................................................................................... 82
3.6.2 Eigen gezin & sociaal netwerk.......................................................................................... 87
3.6.3 Reguliere diensten en handicapspecifieke ondersteuning ...................................... 87
4 Maatschappelijke positie van personen met een handicap ......................................................88
4.1 Enkele vaststellingen ...................................................................................................................88
4.2 Verklaringen .................................................................................................................................... 90
4.2.1 Handicapisme ............................................................................................................................. 90
4.3 Verdragen over de Rechten van Personen met een Handicap ......................................... 91
4.3.1 Geschiedenis ................................................................................................................................ 91
4.3.2 Grondbeginselen van het verdrag .................................................................................... 91
4.4 Beeldvorming beïnvloeden .......................................................................................................... 91
De orthopedagogiek is, in Vlaanderen en Nederland, één van de disciplines binnen de
pedagogische wetenschappen (Broekaert, 2005) en betreft een volwaardige, autonome
discipline met een specifieke eigenheid (Noens, 2016). Ze bestudeert op een
wetenschappelijke wijze het handelen in als problematisch omschreven
opvoedingssituaties. De orthopedagogiek is daarmee niet louter gericht op de studie en de
behandeling van individuele stoornissen en beperkingen, maar op het handelen in de gehele
problematische opvoedingssituatie met een bijzondere aandacht voor de context
(Broekaert, 2005; Maes et al., 2013).
“Het uitoefenen van de klinische orthopedagogiek is het vanuit een wetenschappelijk
onderbouwd referentiekader verrichten van handelingen gericht op de preventie, de
diagnostiek, de begeleiding en behandeling van opvoedings-, ontwikkelings-, leer-,
gedrags- en emotionele problemen en de psychosociale gevolgen ervan bij kinderen,
jongeren of volwassenen en hun context. De orthopedagogiek is de discipline die de
theorieën, modellen, methoden en technieken ontwikkelt voor het bedoelde
wetenschappelijke referentiekader.”
Gewone versus verzwaarde opvoeding
Specifieke opvoeding
Als problematisch omschreven opvoedingssituatie
Opvoedingsvragen en opvoedingsproblemen
...
1.1 Visie op handicap – ICF 2001
Model van de Wereldgezondheidsorganisatie dat een visie geeft op handicap
International Classification of Functioning, Disability and Health
Internationale Classificatie van het menselijk Functioneren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper k29353625. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.