Samenvatting
Samenvatting + lesnota's Recht voor welzijnswerkers
- Instelling
- Katholieke Hogeschool Leuven (UCLL)
Volledige en concrete samenvatting heel recht, geslaagd van 1ste keer
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 100 pagina's
Voorbeeld 4 van de 100 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Recht voor welzijnswerkersOverzicht
1. Ontstaan en ontwikkeling van het recht
2. Wat is recht ?
3. Bronnen van het recht
4. Indeling van het recht
I. Ontstaan en ontwikkeling van recht
• Recht is zo oud als de mensheid
• Recht is ontstaan sinds mensen samenleven:
• Mensen maken afspraken over het samenleven
• Willen dat deze afspraken bij iedereen bekend zijn
• Willen dat deze afspraken worden nageleefd
• Oorspronkelijk afspraken tussen individuen
• In complexere samenlevingen wordt “wetgevende bevoegdheid” overgedragen aan
vertegenwoordigend orgaan. mensen gaan de afspraken niet meer zelf maken, maar
geven ze aan de volksvertegenwoordigers in het parlement
• Afdwingen van afspraken gebeurde oorspronkelijk door primaire dwang (geweld) door
leden van de groep:
• Doodstraf, steniging...
• Hand afhakken, lijfstraffen...
• Dwangarbeid (economisch geweld)
• Opsluiting in mensonwaardige omstandigheden
• ...
• Evolutie naar meer geciviliseerde dwang:
• Afwijkend gedrag wordt beoordeeld door rechtbanken
• Dwangmiddelen evolueren van louter fysiek, moreel economisch geweld naar meer
humane vormen van bestraffing (afschaffing doodstraf, lijfstraffen…)
• Belgisch recht is in oorsprong gebaseerd op Code Napoleon/ Code Civil (=Frans burgerlijk
wetboek)(1804)= Frans recht: geboorte van ons rechtssysteem, ons huidig wetboek is deels
gebaseerd op Franse wetboek
1
, • Samensmelting van
• Romeins recht: tot op vandaag vinden we hier nog overblijfselen van terug (cursus
Rechten)
• Kerkelijk recht
• Gewoonterecht (costuymen Parijs)
• Tot op vandaag van belang
• Maar ondertussen uiteraard modernisering onder invloed van
• Mensenrechtenverdragen (zie verder in deze cursus)
• Toenemende internationale wetgeving o.a. van de Europese Unie
• Gewijzigde (wetenschappelijke) inzichten op vlak van economie, ethiek, religie,
maatschappijvisie…
II. Wat is recht ?
Definitie recht !!!
• Recht: Een geheel van afdwingbare regels, die door de samenleving tot stand komen met als
doel de samenleving te ordenen
• Bus nemen, naar school gaan, hoelang je mag werken, rechten als student,… is allemaal
juridisch geregeld
Een geheel van regels
Een geheel van regels = veelheid van bronnen van recht:
Wetten
Rechtspraak
Gewoonte
…
Komen verder in deze presentatie aan bod
Een geheel van afdwingbare regels
• Recht is afdwingbaar
• Afdwingen gebeurt via rechtbanken door
• Straffen bij misdrijven
• Dwingen iets te betalen
• Dwingen iets te doen bv herstellen
• Verbieden iets te doen bv contactverbod, rijverbod
• Recht is op iedereen van toepassing ongeacht geloof, politieke overtuiging…
• Afdwingbaar karakter tegenover alle leden van de samenleving onderscheidt recht van
andere ‘normeringsstelsels’.
2
,Die door de samenleving tot stand komen
• In oorsprong onderlinge afspraken
• Nu via vertegenwoordiging (parlementaire democratie)
Met als doel de samenleving te ordenen
• Doel is het “samen-leven” te ordenen.
• Zonder recht is er chaos en geldt het recht van de sterkste
• Dat veronderstelt
• Objectiviteit
• Algemeenheid
• Rechtszekerheid (mensen weten waaraan toe ze zijn)
• Recht is een instrument om beleid te maken
• Beleid = politiek gebeuren
• Recht = rechtvaardig? eerder een instrument om beleid te maken, rechtvaardig is voor
iedereen anders
III. Bronnen van het recht
Bronnen van het recht
Recht is een geheel van regels…
• Waar ontstaan die regels en waar vinden we ze? = Bronnen.
• Wat als regels elkaar tegenspreken? Volgens Hiërarchie dus de regels/ wetten die hoger
staan, winnen
• Bronnen worden besproken in hiërarchische volgorde
• Bij tegenstrijdigheid heeft hoogste bron voorrang
Bronnen van het recht
Overzicht:
1. Wetgeving
2. Gewoonte
3. Algemene rechtsbeginselen
4. Rechtspraak
5. Rechtsleer
1. Wetgeving
Binnen “Wetgeving” onderscheiden we:
1. Internationale verdragen
2. Grondwet
3. Wetten – decreten – ordonnanties – Besluiten
1.1 Internationale verdragen
• Bilaterale verdragen: tussen 2 landen
3
, • Bilaterale verdragen over kinderontvoeringen bv vader en moeder zijn gescheiden
en vader neemt de kinderen mee naar ander land
• …
• Multilaterale verdragen: tussen meerdere landen die worden gemaakt in een organisatie
• Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens
• Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
• internationaal Kinderrechtenverdrag
• …
• In België van kracht indien “geratificeerd” (=ratificatieprocedure moet helemaal
goedgekeurd worden, pas dan van toepassing)
• Soms ook supranationale wetgeving in materiële zin via bevoegdheidsoverdracht
• EU-wetgeving: verordeningen (=overheidsbesluit van algemene strekking),
richtlijnen, aanbevelingen
• Behoeven geen ‘ratificatie’
• Verdragen staan in de hiërarchie helemaal bovenaan!!
• Ratificatieprocedure verdragen
• Onderhandeling
• Ondertekening
• Goedkeuring door parlement
• Bekrachtiging door uitvoerende macht
• Publicatie in Staatsblad
• Inwerkingtreding (meestal pas als min. aantal lidstaten verdrag geratificeerd
hebben)
• Pas dan van kracht in “interne rechtsorde”
1.2 Grondwet hoogste wet in België
• De Grondwet bevat:
• De organisatie en de structuren van de federale staat
• De fundamentele rechten en vrijheden (grondrechten) van de Belgen (bv. recht op
onderwijs, rechten v/h kind)
• Er is een bijzondere (zware) procedure om grondwet te wijzigen
In 2 stappen
- Eerst moet er een lijst gemaakt van wat men wil wijzigen
- Dan ontstaan nieuw parlement dat de regels van vorige parlement kan
wijzigen/ goedkeuren
- 2/3 moet akkoord gaan
• De Grondwet is de “Hoogste” nationale wet - staat boven gewone wetten
• Gewone rechtbanken toetsen wetten niet aan de Grondwet
• Maar het Grondwettelijk Hof toetst “wetskrachtige normen” (wetten, decreten &
ordonnanties) onder andere aan:
• Alle rechten en vrijheden opgenomen in Grondwet
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amkedockx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 84669 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen