Dit is de samenvatting van alle lessen parodontologie, inclusief de les van Prof. Jacobs en de lessen van Prof. Theugels. De ppt's van de prekliniek parodontologie zijn hier ook in verwerkt, omdat de prof hier elk jaar examenvragen over stelt. Ik heb hiermee een 16/20 gehaald.
Bevat volgende hoofd...
Parodontologie m.i.v. microbiologie van mond en tanden
1. Macroscopie van het parodontium
Parodontologie: de leer van de structuren rond de tand
Parodontitis: ontsteking van het parodontium
Gingivitis: ontsteking van de gingiva
Peri-implantitis: ontsteking van de structuren rond een implantaat
Verschil met andere slijmvliezen is dat de mondslijmvliezen roder vochtiger en gladder zijn door
keratinisatie, pigmentatie, vascularisatie en epitheeldikte.
De parodontale slijmvliezen zijn niet gespecialiseerd in tegenstelling tot de tong. Er zijn enkele
speekselkliertjes thv het palatum en de mucosa van de lippen.
~ Roken is moordend in de parodontologie. Het geeft een ontsteking van
de speekselklieruitgangen.
1.2.1 Gingiva versus alveolaire mucosa
Gingiva Alveolaire mucosa
Kauwslijmvlies Bekledend slijmvlies
Bleek (gekeratiniseerd) Donkerder
Taai en stevig Zacht en glad
Weerstandig tegen schuurkrachten Bewegingsvrijheid
Geen bloedvattekening Wel bloedvattekening
Stippeling Geen stippeling
~ Gingiva is beter doorbloed dan de alveolaire mucosa maar dit is gemaskeerd door de keratinisatie.
1
,1.2.2 De mucogingivale grens
Tussen de twee is de mucogingivale grens. Deze ligt vast bij ieder
individu en neemt na een tijd altijd zijn plaats terug in.
Op het gehemelte is de mucogingivale grens de A-lijn. Dit wordt zo
genoemd omdat het zacht gehemelte omlaag gaat wanneer een
patiënt ‘aah’ zegt.
Vier technieken om deze grens te bepalen.
1) Visueel. Naar de kleur kijken, maar dit is niet altijd betrouwbaar
2) Trektest. Tijdens mondafdruk de lippen, wangen en tong bewegen. De gingiva is vast en de
alveolaire mucosa beweeglijk.
3) Lugoltest. Kleurt glycogeen. Enkel de alveolaire mucosa zal kleuren omdat de glycogeen in de
gingiva opgebruikt is bij het vormen van de keratinisatie. Kan wel allergische reacties veroorzaken.
4) Rimpeltest. Met de pocketsonde duw je evenwijdig met het tandvlak een rimpel omhoog.
Wanneer de rimpel niet meer hoger wil, zit je aan de grens.
1.2.3 Gingiva breedte
“De afstand van de gingivale rand tot de mucogingivale grens” uitgedrukt in millimeter.
Inter-individuele verschillen
Intra-individuele verschillen
Afstand vergroot met de leeftijd, ter compensatie van occlusale slijtage
Involutie na tandextractie omdat kaakbeen verdwijnt. Als ver evolueert geen rand voor gebit meer
Verlies door poetstrauma’s
Vestibulair Linguaal
Palataal is de A-lijn de mucogingivale grens
~ De hoektand is de plaats waar het meeste poetstrauma’s zijn door de bocht en dit is net de plaats
met de minste gingiva.
2
,~ De gingiva en processus alveolaris volgen de tand in een gezonde mond.
~ De afstand tussen de mucogingivale grens en de onderrand van de
mandibula is een constante
~ Een pseudorecessie is denken dat de tand een recessie heeft, maar
eigenlijk zijn de buurtanden nog niet volledig geërupteerd.
1.2.4 Papil
In de interdentale ruimte is er ook gingiva
Interdentaal is er de “col”, dit is een concave vorm
De col is sterk afhankelijk van het contactpunt, want bij een diasteem is er geen col
De col is plaque-bevorderend dus flossen aangezien hier geen keratine is (bacteriën)
Men noemt dit “locus minorus resistentiae”
~ Wanneer een tand getrokken wordt en de twee buurtanden naar mekaar toe
migreren, ontstaat hier een soort snee tussen doordat de papillen samenkomen. Dit is erg vatbaar
voor ontstekingen.
1.2.5 Vrije versus aangehechte gingiva
Vrije gingiva is die vrij is en degene die epitheliale aanhechting heeft. Ze
loopt tot de cej.
Aangehechte gingiva is die aan het cementum en het bot hangt.
Grens tussen de twee is de gingivale groeve en ligt bij 1/3 van de
personen op de cej.
De vrije gingiva heeft een gemiddelde breedte van 1 mm (0.5 - 2mm)
Heeft weinig weerstand tegen de scheurtest.
Er is een verschil tussen de histologische en de klinische pocket. De
histologische is de afstand van de gingivale rand tot de epitheliale aanhechting. De klinische is die tot
de tip van de pocketsonde.
Bij een pseudorecessie heeft de pocket een negatieve waarde.
1.2.6 Parodontale pocket
De pocket of sulcus is de opening tussen de tand en de gingiva.
Continue stroom van creviculair vocht. Dit is vocht uit de bloedbaan en is de eerste defensie. Door de
grote vernieuwing van vocht (om 6 minuten) heeft de sulcus geen substantiviteit.
De breedte van de gingiva vergroot ook door bijvoorbeeld de
tand naar binnen te kantelen bij orthodontie.
1.3 Kaakbot
De processus alveolaris wordt gevormd tijdens de tanderuptie en groeit door de continue eruptie van
tanden. De densiteit van de trabekels hangt af van belasting en genetische factoren.
Structuur:
Dense mantel = corticaal bot
Zacht binnenste = medullair bot
Tussen beiden is er een junctie zone. Een defect is pas te zien wanneer deze
junctiezone is aangetast “critical defect size”
Verschil tussen boven- en onderkaak:
Onderkaak is denser, dus dikker boren gebruiken.
Bovenkaak is minder dens door minder trabekels. Dit betekent een langere
ingroeiperiode voor osseointegratie.
De afstand tussen de processus alveolaris en de cej is 1 tot 2 mm. Als deze groter is dan 2 mm dan
spreekt men van botafbraak.
Speciale gevallen:
Fenestraties komen vooral voor ter hoogte van de bovenhoektanden
Dehiscenties komen bij 20% van de tanden voor. Veel vaker vestibulair dan
linguaal, vooral ter hoogte van het front en nooit palataal. Gevoeliger voor
parodontitis
4
, 1.3.1 Biologische breedte
De biologische breedte is de afstand tussen de sulcusbodem en het bot.
In een gezonde situatie is dit ongeveer 3 mm.
1.3.2 Involutie kaakbot
Resorptie is niet hetzelfde als botafbraak
Preventie van involutie door:
Gezonde dentitie
Rootbanking = wortel laten zitten in het bot
Implantaten
1.4 Parodontaal ligament
Het parodontaal ligament vult de periradiculaire ruimte. Het is een
hangmat, zorgt voor aanpassing en neuronale feedback.
Normale breedte is 0.22 - 0.25 mm (0.1 - 0.4mm).
Bij een occlusaal trauma is dit meer
Bij ankylose is dit nul
Bij een implantaat is er geen parodontaal ligament
De periradiculaire ruimte verbreedt bij veel belasting maar ook bij
orthodontie.
1.5 Wortelcementum
Morfologisch deel van de tand, maar functioneel een deel van het parodontium. Het verankert de
vezels.
Dikte thv cej 10µm en thv apex 600 µm
De dikte neemt toe met de leeftijd
60% cementum over glazuur
30% gelijk komen
5-10% open ruimte
5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jvthk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €18,99. Je zit daarna nergens aan vast.
