1. Grondrecht op sociale zekerheid
Hoe sturen de grondrechtennormen de Belgische regelgevers?
Welke betekenis hebben de desbetreffende grondrechtennormen voor de
burgers?
A) Socialezekerheidsplicht van de Belgische Staat
- ECOSOC, HESH, Uniehandvast, art 23 Gw,… : weinig of geen richtlijnen
- IAO Verdrag nr 102 en 128 geven beschermingsniveau als vorm weer
- Geen subjectieve socialezekerheidsrechten tav Belgische Staat
- Controle door organen van internationale instellingen: politieke druk
- Art 23 Gw : beperkingen mogelijk maar ongrondwettig indien zonder noodzaak of als
zij met het nagestreefde doel onevenredige gevolgen sorteren
- Grondwettelijk Hof kan alleen afkeuren indien kennelijk onredelijk rekening houden
met alle wettelijke bepalingen zodus geen subjectieve rechten
B) Recht op een ongestoord genot van socialezekerheidsprestaties
- EVRM legt geen socialezekerheidsplicht op
- Art 1 Eerste Aanvullende Protocol: ongestoord genot van eigendom
- Eigendom als autonoom begrip, steeds ruimere interpretatie
- Betaling van socialezekerheidsbijdragen kan in bepaalde omstandigheden een recht
creëren op een socialezekerheidsuitkering indien rechtstreeks verband
- Uitkeringsrecht zou kunnen ontstaan vooraleer betrokkene voldoet aan vwdn
- Socialezekerheidsuitkeringen en socialebijstandsuitkeringen als eigendom
- Beroving van eigendom enkel in het algemeen belang en met inachtneming van de
vwdn in de wet en in de alg beginselen van het internationaal recht
- De vermindering of opheffing ve socialezekerheidsrecht kan niet w beschouwd als
beroving of beperking van het gebruik van eigendom
- Mag wel geen inbreuk inhouden op principiële recht op het ongestoord genot ve
socialezekerheidsuitkering
,° Bescherming van verkregen uitkeringen en van verwachtingsuitkeringen
- Recht op ongestoord genot van een reeds verkregen uitkering
- Soms zelfs een onterechte toekenning
- Geen bescherming indien persoon niet voldoet aan vwden of indien niet langer
voldoet aan vwden
- Ook de verplichte aansluiting verbiedt de staten niet om de vwden of berekening te
wijzigen
- Art 1 kan ook ingeroepen worden ter bescherming van de legitieme verwachting :
rechterlijke beslissing met concrete uitkeringsaanspraak
- Ook indien blijkt uit gevestigde rechtspraak of indien voldoende zekerheid van
vaststelling door socialezekerheidsinstelling
- Legitiem? Concrete omstandigheden van de voorliggende zaak
° Toegelaten redelijke en evenredige inmenging bij wet in het algemeen belang
- Inmenging moet vastgelegd zijn bij wet dwz voldoende toegankelijk, nauwkeurige
formulering
- Algemeen belang nastreven en redelijk en evenredig zijn
- Geen buitensporige of onevenredige last op personen leggen
- Nationale wetgevers krijgen van EVRM een ruime appreciatiemarge en EHRM
eerbiedigt de beleidskeuzes tenzij ze manifest zonder redelijke grondslag zijn
- Een begrotingstekort of andere bugettaire noodwendigheden w beschouwd als
legitieme maatregel
- Rekening met de impact op de totale inkomsten vd betrokkenen of met het
uitkeringsbedrag dat zij na de betwiste maatregel nog genieten
- Geen aantasting van de kern of de essentie van de toegekende of legitiem te
verwachten uitkering en geen beroving van bestaansmiddelen
- Verlies van een volledige uitkering of een substantieel gedeelte ervan bv 2/3 w
onevenredig geacht
,C) Verplichting tot eerbiediging van het standstillbeginsel
- Geen algemeen rechtsbeginsel, grondslag in nationaal als internationaal recht
- Art 12 HESH : geëist peil en geleidelijke verhoging
- Verbod op afbreuk
- Art 23 Gw kent ook een standstillverplichting maar niet voor het recht op pensioen
- Een aanzienlijke vermindering vergelijken met de normen die golden op 22/2/1994
datum van inwerkingtreding art 23 Gw. Nu neemt men net voor de betwiste wijziging
bestaande beschermingsniveau als referentiepunt – mobiel
- Bij hervorming door latere wet ook naar de doelstellingen kijken van de vroegere wet
- Wetgever geniet ruime vrijheid voor maatregelen te treffen in het algemeen belang
inzake rust- en overlevingspensioenen
- Genomen maatregelen moete, in verhouding zijn met het nagestreefde doel en dient
de belangen zorgvuldig tegen elkaar af te wegen
- Arbeidsgerechten stellen een prejuciële vraag aan het GwH
- Indien schending: art 159 buiten toepassing laten of vernietigen arbeidsgerechten of
RvS
D) Verplichting tot gelijke behandeling en discriminatieverbod
- Niet willekeurig te werk gaan
- Art 2 en 3 ECOSOC en art 20,21 en 23 Uniehandvest: gelijkheid van eenieder voor de
wet eerbiedigen
- Art 10 en 11 Gw : wel heeft de wetgever een discretionaire bevoegdheid zodus enkel
schending indien kennelijk onredelijk
- Art 23 Gw: verschil in behandeling mogelijk indien objectief criterium en redelijk
verantwoord
- Rekening houdens met het doel en de gevolgen en met de aard vd beginselen
- Schending indien geen redelijk verband v evenredigheid tss aangewende middelen en
doel
- Budgettaire overwegingen kunnen verschillende behandeling niet verantwoorden
- Beleidswijziging mag doorgevoerd worden met onmiddellijke ingang zonder
overgangsregeling
- Vertrouwensbeginsel : de rechtmatige verwachtingen mogen niet worden miskend
door het ontbreken van dwingende redenen van het algemeen belang indien er geen
overgangsregeling zal zijn bv op punt op rust te worden gesteld
- Eerste aanvullende protocol EVRM: art 14 EVRM
- Verzoeker moet bestaan van een verschil in behandeling bewijzen
- Regering moet en afdoende rechtvaardiging aantonen
, 2. De Belgische staat moet zich door wetgeving kwijten van verplichting om een
socialezekerheidssysteem in te richten
Leg uit hoe de bevoegdheden zijn verdeeld tss de regelgevers vd Europese Unie,
de Belgische Federale Staat en de gemeenschappen en gewesten
Bespreek de verhouding tss de formele wetgever en de uitvoerende macht
Art 23 Gw : de wet,decreet of in art 134 Gw : de Staat moet de burger sociale zekerheid
garanderen door de daartoe noodzakelijke wetgeving uit te vaardigen. Mag bepaalde
bevoegdheden aan de Koning opdragen indien hij zelf de grenzen bepaalt.
In het algemeen van openbare orde. Inzake de verjaring van de terugvordering van
dwingend recht. De wetbespalingen die de rechten vaststellen van de verzekerde zijn noch
van openbare orde, noch van dwingend recht.
Europese unie: Art 3 VEU en art 9 VWEU
- Kan geen maatregelen nemen, wel indien er een bevoegdheidsgrond is opgenomen
in het VWEU
- Beginsel van de bevoegdheidstoedeling
- Beginselen van subsidariteit en evenredigheid art 5 VEU
- Subsidariteit: Unie treedt op indien doelstellingen niet voldoende kunnen
verwezenlijkt worden door de lidstaten maar vanwege de omvang of gevolgen beter
door de Unie kunnen worden bereikt
- Evenredigheid: inhoud en vorm van de Unie gaan niet verder dan nodig voor de
doelstellingen te verwezenlijken
- Geen exclusieve bevoegdheid : lidstaten als unie beogen een adequate sociale
bescherming en bestrijding van sociale uitsluiting art 151 en 153 VWEU
- De unie ondersteunt en vult aan, geen harmonisatie
- Europees Parlement en Raad kunnen richtlijnen met minimumvoorschriften
vaststellen
- De raad beslist met een bijzondere wetgevingsprocedure, met eenparigheid van
stemmen na raadpleging EP en eco en sociaal comté en comié vd regio’s
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rechtenvub123456789. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
