Deze samenvatting bevat alle informatie die gekend moet worden voor het deel van Prof Kathleen Vandamme op het examen Biostatistiek. Naast de lessen van Prof Molenberghs worden er enkele lessen door andere proffen gegeven voor dit vak. Kathleen Vandamme geeft 2 lessen over Evidence Based Dentistery...
1. Evidence Based Dentistry (EBD)
a. WAT?
→ Gebruik maken van de beste ‘evidence’ (kennis) + de beste behandelings-
strategie in samenspraak met de patiënt om tot een geschikte oplossing te
komen van het probleem (oordeelkundig gebruikmaken van wetenschappelijke
informatie)
b. HOE?
→ Klinische bekwaamheid: Je kan het
→ Best evidence: Juiste behandeling met juiste kennis
→ Rekening houden met de wens van de patiënt
→ Goed kunnen verwoorden en onderbouwen van je beslissingen en de gekozen
behandelingsstrategieën
→ Goed vragen van de patiënt en van jezelf kunnen beantwoorden
→ Goed kunnen evalueren van je eigen werkzaakheden: opvolgen van patiënten
en hieruit leren
→ Verandering van de traditionele praktijk: van tandarts naar mondarts
Traditionele praktijk EBD-praktijk
• Bekwaamheid en ervaring
• Samenbrengen van evidentie en wens vd patiënt
• Onduidelijke basis van evidentie • Duidelijke basis van beste evidentie
• Onduidelijke beoordeling van • Systematische beoordeling
evidentie van evidentie
• Subjectief, transparant (?), bias • Objectief, transparant, minder bias
• Zwart/wit oordelen • Acceptatie van twijfel
• Autoritair • Deelname patiënt
→ Verschillende soorten ‘health care professionals’
• Klinische bekwaamheid: evidence users: gebruik van literatuur
• Best evidence (Wetenschappers): evidence finders: juiste kennis
• Wens patiënt (Onderzoekers): evidence generators
• Evidence ignorers: geen rekening met EBD (slecht)
Men moet een mengeling hebben ven de eerste drie gevallen
c. VERTALEN NAAR EEN KLINISCH PROBLEEM EN EEN BEANTWOORDE VRAAG
→ EBD: stellen van een goede klinische vraag & opzoeken van literatuur/wegwijs op internet
1) Klinische probleem identificeren (wat is er aan de hand met de patiënt?)
2) Formuleer dan een goede (PICO) vraag
i. P = probleem/patiënt/populatie (wie heeft het voor)
ii. I = Interventie (behandeling die ik ga uitvoeren)
iii. C = comparison (vergelijk de alternatieve en standaardbehandelingen)
iv. O = outcome (wat je wil bekomen)
, 3) Zoek de evidence/kennis op: beste bewijsmateriaal & Onderzoeksontwerp
4) Beoordeel de evidence: Wat ga ik in deze situatie moeten doen/gebruiken?
5) Vertaal de evidence in behandeling: Hoe/welke kennis omzetten tot praktijk?
6) Behandeling van de patiënt
7) Evalueer wat je hebt gedaan en leer eruit voor de volgende behandeling
→ 4 DOMEINEN/CASUSSEN VAN PROBLEMEN
• Casus Diagnose
Ik ziet reclame over DiagnoDENT om cariës te detecteren
→ Ik zou de diagnose anders niet zien zonder DiagnoDENT
PICO:
- Correct diagnosticeren van interdentale cariës
- Diagnodent gebruiken
- Röntgenfoto indien ik diagnodent niet heb
- Sensitiviteit en specificiteit van beoordeling interdentale cariës
• Casus Etiologie/oorzaak/risico
Knobbel tand breekt af met amalgaamvulling, kon dat voorkomen worden?
→ Wat is de oorzaak/gevolg?
PICO:
- Patiënt met een amalgaamrestauratie: oorzaak van afbraak tand?
- RISICOFACTOR: knarsen oorzaak afbraak tand?
- Niet knarsen
- Tandknobbelbreuk
• Casus Prognose
Patiënt met tandpijn maar niks te zien, RX-beeld laat weten dat wortelkanaal gevuld
is geweest, patiënt moet naar kaakchirurg voor apexbehandeling, patiënt vraagt zich
af hoe lang de apexbehandeling efficiënt zal zijn
→ Hoe lang zal de behandeling succesvol zijn
PICO:
• Patiënt met goed behandelde vulling maar symptomen ontsteking
• Apexbehandeling
• /
• Overleving element: tand wordt niet getrokken en apexbehandeling blijft
• Casus Therapie/preventie
Patiënt met tandpijn maar niks te zien, RX-beeld laat weten dat wortelkanaal gevuld
is geweest, patiënt moet naar kaakchirurg voor apexbehandeling, patiënt vraagt zich
af hoe lang de apexbehandeling efficiënt zal zijn
→ Is er een grotere kans op overleving indien ik toch een nieuwe vulling laat zetten
PICO:
• Patiënt met goed behandelde vulling maar symptomen van ontsteking
• Apexbehandeling
• Opnieuw vullen van het wortelkanaal
• Overleving element: wortelkanaal opnieuw gevuld
EXAMENVRAGEN PPT
, DOMEIN ONTWERP
Casus Diagnose Is de test accuraat?
P: Probleem
I/E: Nieuw diagnosticum
C: oud diagnosticum
O: Herkennen van ziekte en niet-ziekte
Casus Etiologie/oorzaak/risico Is het schadelijk?
P: Probleem
I/E: Aanwezigheid van oorzaak/risico
C: Afwezigheid van oorzaak/risico
O: optreden van probleem
Casus Prognose Hoe loopt dit af?
P: Situatie met onbekende afloop
I/E: de situatie
C: andere relevante situatie (of niets)
O: Klinische relevante op te meten
parameter
Casus Therapie/behandeling Is A beter dan B?
P: Probleem
I/E: nieuwe behandeling
C: oude behandeling (of niets)
O: Klinische relevante maat
2. Onderzoeksontwerpen
→ Bij een vraag uit een specifiek domein hoort het best beschikbare bewijsmateriaal
• Onderzoek met het hoogste niveau van evidentie
• Hoogste niveau van evidentie is onderzoek met beste interne validiteit
DOMEIN ONTWERP
Casus Diagnose Cross-sectioneel onderzoek
Casus Etiologie/oorzaak/risico Patiënt-controleonderzoek
(Retrospectief Cohortonderzoek)
Casus Prognose Prospectief Cohortonderzoek
Casus Therapie/behandeling Klinisch onderzoek, bij voorkeur RCT
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ManonBru. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,26. Je zit daarna nergens aan vast.
