100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting arbeidsrecht €7,46   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting arbeidsrecht

 0 keer bekeken  0 keer verkocht

Samenvatting arbeidsrecht UCLL campus sociaal hogeschool Leuven

Voorbeeld 4 van de 61  pagina's

  • 21 oktober 2024
  • 61
  • 2022/2023
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (2)
avatar-seller
annarousseau
Hoofdstuk 1: begrip en situering van het arbeidsrecht

Wat is arbeidsrecht

Deel van sociaal recht

o Arbeidsrecht (regelt arbeidsverhouding)
 Arbeidsovereenkomsten (WG en WN)
 Loonbescherming
 Arbeidsregelementering/ arbeidsbeschermingsrecht (oa arbeidsduur en -
veiligheid)
 Collectief arbeidsrecht (vakbonden en WG-org)
 Arbeidsmarktrecht (arbeidsrecht wordt gereglementeerd door de overheid)
 Sociaal handhavingsrecht (naleving controleren)
o Sociale zekerheidsrecht (regelt herverdelen van rijkdom en bescherming tegen sociale
risico’s)
 Sociale verzekeringen: ziekte, werkloosheid, jaarlijkse vakantie, gezinsbijslag,
pensioen, arbeidsongevallen en beroepsziekten.
 Sociale bijstand: recht op MS integratie, gewaarborgde gezinsbijslag,
tegemoetkoming handicap, inkomensgarantie voor ouderen.

Het arbeidsrecht

o Verhouding tussen WN en WG zowel individueel als collectief (buiten
overheidspersoneel en zelfstandigen)

Sociale zekerheidsrecht

o Regels en mechanismen om rijkdom te herverdelen
o Bijstandsregelingen als je door het net van de SZ bent gevallen
o Van toepassing op WN’ers, ambtenaren, zelfstandigen en op de hele bevolking

Ontstaan van het arbeidsrecht

o Franse revolutie 1789: vrijheid (Liberté), gelijkheid (Egalité), broederlijkheid (Fraternité)
o Opstellen Code Civil 1804
 Principes Franse revolutie krijgen juridische vertaling
 Partijen kunnen op basis van gelijkheid in vrijheid een overeenkomst sluiten
waarbij de ene zijn diensten verhuurt aan de andere
 Overheid komt niet tussen: liberalisme
o Industriële Revoluties
 1° industriële revolutie +/- 1770-1850: uitvinding stoommachine,
textielnijverheid, steenkool
 2° industriële revolutie: +/- 1870 -1910: opkomst staalindustrie, chemische
nijverheid, elektriciteit, benzinemotor...
 Evolutie van agrarische samenleving met ambachten naar industriële
samenleving met fabrieken in steden. Mensen massaal naar steden om in
fabrieken te werken (plattelandsvlucht).
o Arbeidsomstandigheden
 7 dagen op 7 - geen zondagsrust
 Tot 12 uur per dag aan een stuk
 Kinderarbeid algemeen verspreid
 Geen jaarlijkse vakantie
1

,  Geen sociale zekerheid: ziekteverzekering, arbeidsongevallen, werkloosheid,
pensioen...
 Verbod om actie te voeren (coalitieverbod)
o 1886: keerpunt
 Grote stakingen tegen schandalige werkomstandigheden en economische crisis
 Oprichting door Leopold II van Commissie voor Nijverheidsarbeid met als doel
arbeidsomstandigheden van de arbeiders te onderzoeken
o 1885 Oprichting Belgische Werkliedenpartij
o 1891: Rerum Novarum = pauselijke encycliek over slechte arbeidsomstandig-heden van
de arbeiders
o 1894: eerste verkiezingen onder algemeen meervoudig stemrecht. ‘Socialisten’ voor
het eerst in parlement
o 1895: eerste ministerie van Arbeid

 Ten gevolge van dit alles eerste wetten ‘arbeidsrecht’ (loonbeschermingswet,
arbeidsongevallenwetgeving, opheffing coalitieverbod,...)

o 1900: wet op de arbeidsovereenkomst voor werklieden (= arbeiders)
 Minimale bescherming, van toepassing voor zover geen andere afspraken
gemaakt tussen partijen (aanvullende werking)
o 1922: wet op de arbeidsovereenkomst voor bedienden
 Betere bescherming dan arbeiders
 Doel bedienden uit handen van de vakbonden te houden
o Verklaart onderscheid tussen arbeiders en bedienden dat tot op vandaag bestaat
 Werknemers ‘met de pet’ versus werknemers’ met de hoed’.

 Afzonderlijk tot stand komen van wetgeving zorgt voor belangrijke verschillen tussen de
rechtspositie van arbeiders en bedienden

o Periode na 1945: sociaal pact, doorbraak sociale zekerheid, organisatie sociaal overleg
tussen vakbonden en werkgevers
o Afzonderlijke wetten voor: handelsvertegenwoordigers (1963), dienstboden (1970),
studenten (1970)
o 1978: ‘wet betreffende de arbeidsovereenkomsten’
 Coördinatie van afzonderlijke wetten voor arbeiders, bedienden, ...
 Onderscheid blijft wel bestaan, met afzonderlijke regels voor loon, ziekte,
vakantie...
 Meermaals aangepast, laatst grondig in 2013: ‘eenheidsstatuut’
o Jaren ‘80 vorige eeuw tot nu
 Trend tot deregulering / flexibilisering
 Toenemend belang van internationale context, hoofdzakelijk vanuit Europese
Unie

Hoofdstuk 2: bronnen van het arbeidsrecht

Recht is een geheel van regels die je kan terugvinden in rechtsbronnen. Het is belangrijk dat je
weet welke regels je moet toepassen in een concrete situatie.

Internationale rechtsbronnen

o Tussen 2 landen: bilateraal (België-Marokko), doel toepasselijke wetgeving bepalen,
veel aan belang ingeboet
o Tussen meer dan 2 landen: multilateraal
2

,Nationale rechtsbronnen
3

, Algemene bronnen AR

o Grondwet: rechtstreeks, geen directe werking (geconcretiseerd in wetten, decreten...),
richtlijn en doelstelling (Art. 23: geen directe werking)
o Wetten (WM), decreten (WM), K.B. (UM)en M.B.(UM): materiële (UM) en formele (WM)
wetten, dwingend en aanvullend
o Rechtspraak
 Arbeidsrechtbank: geschillen individuele aard WG en WN, SZ
 Arbeidshof: beroep tegen vonnissen Arechtbank, arrest
 Hof v Cassatie: wettelijkheid van een arrest
 Uitspraken RB niet bindend, maar wel moreel gezag o.a. omwille van
mogelijke verbreking cassatie
o Rechtsleer: alles wat gepubliceerd wordt over recht door rechtsgeleerden (boeken,
artikels...)

Eigen bronnen AR

o CAO (akkoord tussen 1 of meer representatieve WNorg en 1 of meer WG of WGorg)
 Vakbonden (WN): A.C.V., A.B.V.V. en A.C.L.V.B.
 WG: VBO, UNIZO, UCM, BB, Unisoc
 Niveau’s
 Nationaal: N.A.R., gelden voor heel de privésector, ondertekening alle
partijen, minimumnormen
 Sectoraal: P.C. (loon- en arbeidsvoorwaarden) of P.S.C., ondertekening
door alle partijen, nr.: 1 (arbeiderscomités), 2 (bediendencomités) en 3
(gemengde comités), van toepassing in sector of deelsector
 Onderneming: WN’ers van bep onderneming, ondertekenen door 1
vakbond
 Formaliteiten (schriftelijk, ondertekend, duur, taalvereisten) en publicatie
 Wet bepaald aan welke voorwaarden C.A.O. moet voldoen
 CAO moet neergelegd worden aan griffie van de FOD, gebeurt dit niet,
enkel bindend voor de partijen die de OVK hebben gesloten
 CAO gesloten in PC of NAR worden gepubliceerd in BS
 Binding van de CAO
 Principiële: bindend (bepaling moeten respecteren) wnr WG CAO zelf sluit,
is aangesloten bij of lid wordt van WGorg die de CAO heeft gesloten
 Aanvullend: (gesloten in NAR of P(S)C) WG geen lid van WGorg, afwijking
mogelijk bij geschreven ind AO
 Algemeen bindend: (door koning) bij KB, kracht van wet, op alle WG van
toepassing en overtreding is misdrijf
o Individuele AO
 Schriftelijk of mondeling
 OVK WG en WN
 Niet in strijd met hogere bronnen anders nietig en voor niet geschreven
gehouden
o Arbeidsregelement
 Wat? Schriftelijke uiteenzetting van AVW in de onderneming, individuele
afwijking mogelijk, elke WN moet kopie ontvangen
 Wat vermelden? Uurroosters, tijdstip en plaats betaling loon, duur jaarlijkse
vakantie... (Art.6)
 Facultatieve vermeldingen: opsturen medisch attest, verbod tatoeages,
religieuze symbolen, verbod eten in bep lokalen
 Opstellen/ wijzigen AR
4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annarousseau. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 82956 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Laatst bekeken door jou


€7,46
  • (0)
  Kopen