Samenvatting
Samenvatting Psychologische basisvaardigheden voor gesprek en begeleiding (P0V87A)
Volledige samenvatting psychologische basisvaardigheden voor gesprek en begeleiding van schakelstudent seksuologie
[Meer zien]Voorbeeld 6 van de 68 pagina's
Voorbeeld 6 van de 68 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
PSYCHOLOGISCHEBASISVAARDIGHEDEN VOOR
GESPREK EN BEGELEIDING
Academiejaar ’23 – ’24
,INHOUDSOPGAVE
H1: MET AANDACHT LUISTEREN ALS BASISHOUDING ......................................................1
Inleiding ....................................................................................................................................... 1
Basisinstrumentarium van de hulpverlener ........................................................................................ 1
Luisteren, dat kan elk kind? of is het toch een leerproces ................................................................... 1
Open, aandachtig en met milde nieuwsgierigheid luisteren: startpunt van elke hulpverlening .............. 1
Belang van gehoord (of gezien) worden .............................................................................................. 2
Gehoord worden als helpend om iets te verwerken......................................................................... 2
Gezien wllen worden gaat ontwikkelingspsychologisch vooraf aan gehoord willen worden ............... 2
Het samengaan van (non-) verbale communicatie .......................................................................... 2
Every head is a world ........................................................................................................................ 2
Luisteren en observeren als basisvaardigheden van de hulpverlener ................................................... 2
Luisteren...................................................................................................................................... 3
Voorwaarden tot luisteren die aan het eigenlijke gesprek voorafgaan .................................................. 3
Externe......................................................................................................................................... 3
Interne ......................................................................................................................................... 3
Luisteren met aandacht .................................................................................................................... 3
Non-verbale uitingen van een aandachtige ingesteldheid ................................................................... 3
Oogcontact .................................................................................................................................. 3
Gelaatsexpressie .......................................................................................................................... 3
Paralinguale aspecten .................................................................................................................. 4
Vocale aanmoedigingen ............................................................................................................ 4
Stilte ........................................................................................................................................ 4
Aansluiten bij het taalgebruik van de ander ................................................................................ 4
Lichaamshouding en -beweging .................................................................................................... 4
Gebruik van de ruimte ................................................................................................................... 4
Enkele elementen die bijdragen tot een goede (interne) luisterhouding ............................................... 4
Belang van feedback doorheen je leerproces ................................................................................. 5
Specifieke vaardigheden bij luisteren................................................................................................. 5
De aandacht richten op de cliënt en op je eigen reacties t.a.v. de cliënt ........................................... 5
Het verwerken van manifeste en latente communicatie .................................................................. 5
Patronen en thema’s..................................................................................................................... 5
Een verhaal omvat een gebeuren en affectieve kleur .......................................................................... 6
Sensitiviteit voor metaforen en symbolen .......................................................................................... 6
Correcte vs foute metafore communicatie ..................................................................................... 6
Luisteren binnen een werkrelatie ....................................................................................................... 6
Neutrale of Sobere neutraliteit ...................................................................................................... 6
Warme ontvankelijkheid................................................................................................................ 6
Gedoseerde relatie ....................................................................................................................... 7
Afstand – nabijheid ................................................................................................................... 7
Leiding geven – volgen ............................................................................................................... 7
Negativiteit toelaten – relatie goed houden ................................................................................. 7
Blokkades bij het luisteren ................................................................................................................ 7
,H2: EEN BASISHOUDING VAN ACTIEVE RECEPTIVITEIT .....................................................8
Inleiding: participerend observeren bij kinderen vs gesprek bij volwassenen .................................. 8
Gemeenschappelijke facetten .......................................................................................................... 8
Verschillen ....................................................................................................................................... 8
Hoezo participerend observeren? ................................................................................................. 8
2 pijlers van het participerend observeren ..................................................................................... 8
Observatiekader........................................................................................................................... 9
Uitgangspunten ................................................................................................................................ 9
Meervoudige bepaaldheid van gedrag ............................................................................................ 9
Ontwikkelingscomponent van gedrag ............................................................................................ 9
Observatiecategorieën ..................................................................................................................... 9
Lichamelijke verschijning (fysisch, neurologisch en motorisch)....................................................... 9
Intellectueel functioneren en denkprocessen ................................................................................ 9
Spraak en taal............................................................................................................................... 9
Algemene stemming ................................................................................................................... 10
Relationele capaciteiten ............................................................................................................. 10
Specifieke angsten en affecten .................................................................................................... 10
Het Gebruik dat het kind maakt van de ruimte .............................................................................. 10
Ontwikkeling van spel en gesprek ................................................................................................ 10
Ontwikkeling van spel ............................................................................................................. 10
Formele aspecten van het gesprek .......................................................................................... 11
De thematische inhoud van spel en gesprek............................................................................. 11
Thematische ontwikkeling in spel en gesprek ............................................................................... 11
Het verloop van een observatie .................................................................................................... 11
Voorbereiding ................................................................................................................................. 11
Beginfase ....................................................................................................................................... 11
Middenfase .................................................................................................................................... 12
Eindfase ......................................................................................................................................... 12
H3: BASISVAARDIGHEDEN ............................................................................................... 13
Wat zijn vaardigheden? ................................................................................................................ 13
Hulpverlener ............................................................................................................................... 13
Gesprekmodel van egan .............................................................................................................. 13
Probleemverheldering .................................................................................................................... 13
1ste gesprek ................................................................................................................................. 13
Rollen hulpverlener ..................................................................................................................... 14
Vertrouwensfiguur .......................................................................................................................... 14
Mededeelzame detectieve .............................................................................................................. 14
Docent ........................................................................................................................................... 14
Coach ............................................................................................................................................ 15
Welke rollen doorgaans waar? ........................................................................................................ 15
,Luisteren..................................................................................................................................... 15
Selectieve luistervaardigheden ....................................................................................................... 15
Vragen stellen ............................................................................................................................ 15
Parafraseren van de inhoud ......................................................................................................... 16
Reflecteren van gevoel ................................................................................................................ 16
Concretiseren ............................................................................................................................ 16
Samenvatten .............................................................................................................................. 17
H4: VERDIEPENDE VAARDIGHEDEN ................................................................................ 18
Basisluistervaardigheden ............................................................................................................ 18
Verdiepende vaardigheden .......................................................................................................... 18
Exploratie-bevorderende vaardigheden ........................................................................................... 19
Reflectie van de onderliggende beleving ...................................................................................... 19
Interpreteren .............................................................................................................................. 19
Zelfonthulling ............................................................................................................................. 20
Hier en nu................................................................................................................................... 20
Ontregelende/uitdagende vaardigheden .......................................................................................... 21
Confronteren .............................................................................................................................. 21
Directheid .................................................................................................................................. 21
H5: EMPATHIE ................................................................................................................... 23
Deelprocessen in begeleiding ...................................................................................................... 23
Empathische resonantie ................................................................................................................. 23
Empatische expressie of communicatie .......................................................................................... 24
Perceptie van empathie .................................................................................................................. 24
Empathische cyclus in begeleiding .............................................................................................. 24
Functies van empathie ................................................................................................................ 25
Interpersoonlijke functie ................................................................................................................. 25
Deconstructieve, evocerende of exploratieve functie ....................................................................... 25
Affect-regulerende functie .............................................................................................................. 25
Versterkende functie ...................................................................................................................... 25
H6: EMOTIE ........................................................................................................................ 26
Waarom werken met emoties?..................................................................................................... 26
Problemen met emoties.................................................................................................................. 26
Uitkomsten van hulpverlening ......................................................................................................... 26
Emotie en proces......................................................................................................................... 26
Adaptieve emoties en hulpverlening ................................................................................................ 26
Maladaptieve emoties en hulpverlening ........................................................................................... 27
Emotie en de hulpverlener ........................................................................................................... 27
Aandachtspunten ........................................................................................................................... 27
, Expressie van emoties ................................................................................................................ 27
Validering van emoties ................................................................................................................ 27
Symboliseren ............................................................................................................................. 27
Vertrouwen eigen belevingsproces .............................................................................................. 28
H7: DE PERSOON VAN DE HULPVERLENER EN BELANG VAN REFLECTIE ...................... 29
Wie wordt er hulpverlener? .......................................................................................................... 29
Keuze voor het werken met mensen en relaties ................................................................................ 29
Keuzedomeinen ............................................................................................................................. 29
Factoren die een rol spelen in keuzes die je maakt ........................................................................... 29
Motivatie om dit werk te doen .......................................................................................................... 30
Soorten motivaties...................................................................................................................... 30
Self-oriented vs other-oriented ................................................................................................ 30
Intrinsiek vs extrinsiek vs negatief ............................................................................................ 30
Specifieke kwetsbaarheden .................................................................................................... 30
Reflectie als basis voor het professioneel handelen...................................................................... 31
Hulpverlener worden = een observerend zelf ontwikkelen................................................................. 31
Essentie van een lerende houding ................................................................................................... 31
Goed hulpverlenen en de kenmerken van de hulpverlener ............................................................ 32
Kwadrant 1: objectieve kenmerken overheen situaties ..................................................................... 32
Leeftijd ....................................................................................................................................... 32
Gender ....................................................................................................................................... 32
Etniciteit..................................................................................................................................... 32
Kwadrant 2: objectieve kenmerken die veranderen overheen de tijd .................................................. 33
Professionele achtergrond .......................................................................................................... 33
Therapeutische stijl .................................................................................................................... 33
Therapeutische interventies ........................................................................................................ 33
Bedenking omtrent objectieve kenmerken ....................................................................................... 33
Kwadrant 3: subjectieve kenmerken overheen situaties.................................................................... 33
Persoonlijkheid ........................................................................................................................... 33
Patronen van coping ................................................................................................................... 33
Relationele kwaliteiten................................................................................................................ 34
Kwadrant 4: subjectieve kenmerken evoluerend doorheen je werk .................................................... 34
Inzicht en reflectie ...................................................................................................................... 34
Professionele identiteiten ........................................................................................................... 34
Handelen vanuit diepgaand verworen ethische principes ................................................................. 34
Basishouding van de hulpverlener ................................................................................................ 35
Rode vlag topics .......................................................................................................................... 35
Ethische kwesties ....................................................................................................................... 36
Thema’s waar je als beginnend hulpverlener mee te maken krijgt...................................................... 36
Vertrouwelijkheid........................................................................................................................ 36
Grenzen van je eigen kunnen herkennen ...................................................................................... 36
Cliënten helpen begrijpen hoe hulpverlening werkt....................................................................... 36
Goede afgrenzing ontwikkelen ..................................................................................................... 36
, Focussen op de noden van de client ............................................................................................ 37
Schadelijke complexe relaties vermijden ..................................................................................... 37
Je bewust zijn van je waarden ...................................................................................................... 37
Ethisch gedrag m.b.t. cultuur ...................................................................................................... 37
Gedraag je volgens ethische codes .............................................................................................. 38
Draag zorg voor jezelf .................................................................................................................. 38
Ethische dilemma’s oplossen ......................................................................................................... 38
ABCDE-strategie ......................................................................................................................... 38
H8: BASISVAARDIGHEDEN VOOR INTERCULTURELE BEGELEIDING.............................. 39
Meer algemene aandachtspunten voor cultuursensitieve GGZ ...................................................... 39
Deskundigheid trainen .................................................................................................................... 39
Medewerkers met migratie- of vluchtachtergrond in de GGZ ............................................................. 39
Aangepast zorgaanbod ................................................................................................................... 39
De cultuur van de ggz transformeren ............................................................................................... 39
cultuur sensitieve vertaling van basisvaardigheden in hulpverlening ............................................. 39
Interculturele communicatie-aspecten ........................................................................................ 40
Topoi-model ................................................................................................................................... 40
Taal ............................................................................................................................................ 40
Ordening .................................................................................................................................... 40
Personen .................................................................................................................................... 40
Organisatie................................................................................................................................. 41
Inzet ........................................................................................................................................... 41
Enkele gevorderde basisvaardigheden voor interculturele begeleiding .......................................... 41
Tolken ............................................................................................................................................ 41
Specifieke migraties, specifieke kwetsbaarheden ............................................................................ 41
Oorsprongsgehechtheid en integratiegerichtheid ............................................................................. 41
Enkele verdere aandachtspunten .................................................................................................... 42
H9: UITKLAREN VAN EEN HULPVRAAG ............................................................................ 43
Hoe begint/wat is een hulpvraag?................................................................................................. 43
Verwachtingen worden gekleurd door .............................................................................................. 43
Verwijzer .................................................................................................................................... 43
Voorgeschiedenis ....................................................................................................................... 43
Context ...................................................................................................................................... 43
Een hulpvraag uitklaren doe je in dialoog ...................................................................................... 44
De vraag achter de vraag ................................................................................................................. 44
Van de feitelijke laag naar een gedeeld perspectief via dialoog.......................................................... 44
Dialoogmodel ................................................................................................................................. 44
3 stappen ................................................................................................................................... 44
Cliënt centraal ........................................................................................................................ 44
Circulariteit benoemen ........................................................................................................... 45
Cliënt in kaart brengen ............................................................................................................ 45
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper friekemestdagh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen