1. Criminologische wetenschappen
• Criminologie = wetenschap die criminaliteit vanuit verschillende invalshoeken benadert.
à kennis uit verschillende disciplines
= zelfstandige wetenschap, met eigen professionele verenigingen en wetenschappelijke
tijdschriften
• Criminoloog à aandacht gericht op criminaliteit als verschijnsel à breed veld
• Stanley Cohen + Ronnie Lippens definiëren het domein van criminologie met volg. vragen:
Waarom worden wetten gemaakt? Waarom worden ze overtreden? ...
2. Intersectioneel denken
• Iedereen behoort tot ‘etnische’ groep + gekoppeld aan maatschappelijke betekenisgevers of
indelingen (gender, etniciteit, klasse, leeftijd, ...)
• Verwevenheid van categorieën vraagt complexere analyses en oplossingen
• Intersectionaliteit = benadering die samenloop van discriminatiegronden en dynamiek die
daaruit vloeit à zichtbaar maakt
à Perspectief dat oplossingen formuleren helpt + rekening houdt met verschillende
aspecten + andere manier van kijken
= KRUISPUNTDENKEN = vaak onzichtbare aspecten (gender, etniciteit, ..) hebben gelijktijdig en
in wisselwerking een invloed op ieders positie in de samenleving
2.1 Grondleggers
• Eind jaren 80 en begin 1990: feministische Afro-Amerikaanse juriste Kimberlé Crenshaw
(rechtszaak zwarte vrouwen tegen General motors)
• Patricia Hill Collins à identiteitsvorming en black feminism
• 14 (machts)assen invloed op maatschappelijke positie en identiteitsvorming (Helma Lutz)
• Sociale ordeningsprincipes, dimensies of assen van maatsch. betekenisgeving = gender,
etniciteit, klasse, .. à sturen gedrag en denken
2.2 Link met criminologie
• Strafrechtsysteem à niet immuun voor ongelijkheid en discriminatie à vaak blind voor
posities van mensen aan andere kant van machtsassen (privileges)
1
,Deel 2; Criminaliteit
Criminaliteit = plegen van strafbare feiten, gedrag dat als strafrechtelijke inbreuk wordt
bestempeld
Deviant gedrag = gedrag dat door samenleving als schadelijk wordt ervaren (nt strafbaar)
Crimineel gedrag = gedrag door samenleving als schadelijk ervaren én strafbaar (strafrecht)
Jeugdcriminaliteit = voor 18j strafbare feiten à jeugddelinquentierecht
à onderzoek hanteert niet strak leeftijdsgrens
MENSELIJK GEDRAG
Maatschappelijk aanvaardbaar Maatschappelijk niet aanvaardbaar
gedrag gedrag
(=normoverschrijdend gedrag)
Strafrechtelijk Niet strafrechtelijk
vervolgbaar vervolgbaar
(=delinquent gedrag)
1. Wat is criminalisering?
Proces waarin bepaald wordt of een bepaald gedrag maatschappelijk onaanvaardbaar is én
strafrechtelijk vervolgbaar moet zijn
Criminaliseringsproces: wat noemen we crimineel gedrag? Afhankelijk van:
1. Gevolgen van het gedrag voor SO en samenlaving
2. (Morele) opvattingen van machtshebbers
3. Publieke opinie
4. Tijd en plaats waarin gedrag plaatsvindt
2
, 1.1 Wie bepaalt de norm?
• Geschiedenis: hogere klasse = eigen waarden en normensysteem
• Tussen ¹ klassen, seksen andere normen
Criminaliteit = niet enkel door strafwetgeving à sociale constructie à crimineel = bestempeld
door menselijke afspraken à tijd – en ruimte bepaald
Sociaal geconstrueerd door interactie tss 4 factoren:
1. Dader
2. SO
3. De staat (als strafwetgever)
4. Publeke opinie
1.2 Is criminalisering normatief?
JA!
• Normerende functie: Emile Durkheim à verontwaardiging over criminelen = normen
herbenoemen
• Michel Foucalt: onmenselijke situaties in gevangenis à criminelen dwingen tot beestachtig
gedrag
• Hedendaagse kritiek: consensus à sociale ongelijkheden + culturele conflicten
• Nelson mandela: door apartheidsregime gecriminaliseerd
1.3 Verloopt het criminaliseringsproces overal hetzelfde?
NEE!
• Verschilt van staat tot staat, van tijd tot tijd
• Waardestelsel leeft en evolueert onder bevolking
• Globalisering à ± universeel = Universele verklaring van de rechten van de mens
1.4 Principes criminaliseringsproces
Wederkerigheidsprincipe
• Alle gedragingen moeten zo min mogelijk schade berokkenen aan anderen
• Gedrag te veel schade veroorzaakt aan anderen = regering à straffen
• Binnen democratische samenleving à streven naar max. nut (lange termijn) voor iedereen
= utilitarisme
• !! Voorwaarde = lange termijn
• Niet alle strafwetten zijn gebaseerd op dit principe
(Neo)liberale levensvisie
• Individuele vrijheid
Politieke (electorale) belangen à rol in gevoerde beleid
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper XVDH97. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
