Dit is een samenvatting van het onderdeel 'stemstoornissen' van het vak basisbegrippen logopedie 2. Het is een uitgebreide samenvatting van zowel het boek, de Powerpoint als eigen notities. Voor het examen had ik een 15/20, dus zeker een goede samenvatting!
stoornissen waarbij de stem van een persoon afwijkend klinkt en/of niet meer voldoet voor het
sociale functioneren van die persoon
dysfonie:
Afwijkend klinken:
Afhankelijk van geslacht, leeftijd en fysiek,…
o Bv een stem met een toonhoogte van 220 Hz is aanvaardbaar voor een
vrouw, maar niet voor een man
o Bv een stem in bepaalde cultuur kan compleet normaal klinken maar in een
andere cultuur afwijkend
En/of niet voldoen:
stemstoornis doet zich eigenlijk pas voor wanneer de persoon zijn/haar stem niet
meer vindt voldoen aan de sociale omgang
Types stemgebruikers (4 types adhv de sociale eisen die worden gesteld):
o Elite stemgebruiker
Meest geringe stemprobleem → ernstige gevolgen
Hierbinnen heb je de zangers
→ zowel spreek- als zangstem belangrijk
→ dysodieën = stoornissen aan de zangstem die ook voorkomen bij
de spreekstem bij zangers
o Professionele stemgebruiker
Bv een leerkracht of logopedist
o Niet-vocale professionelen
o Niet-vocale niet professionelen
Een persoon kan bv altijd een hese stem hebben maar daar eigenlijk
geen probleem van ondervinden → gaan geen hulp zoeken → dan is
dat ook niet echt een stoornis
Stemkwaliteit is niet bepalend
o Er zijn verschillen in wat je in het dagelijks leven doet, zo kan een lichte
heesheid voor een zanger een probleem zijn, maar voor een huismoeder niet
Prevalentie:
Algemeen: 3 à 9%
Kinderen: 6 à 9%
Leerkrachten: 58 % (ooit)
Ouderen: 29%
1
,Classificatie
Perceptueel:
Toonhoogte
Luidheid
Kwaliteit
Kinesiologsch:
Bewegingskenmerken (hypo/hyperkinetisch)
Hypokinetisch = te weinig spanning/adductie gebruiken in stemgeving
Hyperkinetisch = teveel spanning/adductie gebruiken in stemgeving
Massa of beweging:
Kan de stem naarmate meer of minder massa anders laten klinken
Etiologisch:
Is het meest traditionele classificatiesysteem
Functioneel
Er is iets mis met hoe je stem geeft, er is geen telsel te zien
organisch
Op de stemplooien is er een letseltje te zien
Classificatie op basis van etiologie:
Organische stemstoornissen
Primaire organische stoornissen:
o Er is een aangeboren sulcus (groeve) in stemplooien, je bent er mee geboren
Secundaire organische stoornissen:
o Er is een probleem door verworven, stem verkeerd gebruikt, verkeerde
manier van spreken
Functionele stemstoornissen
Habitueel
o Door een verkeerde gewoonte
Leeftijdsgebonden
o Bij verouderen wordenje stembanden ook kwetsbaarder, dat betekent niet
perse dat er iets te zien is aan die stembanden
o Puberfonie
= een stemstoornis die kan optreden wanneer de mutatie van de
stem optreedt, de stemlading van de jongen o.i.v. hormonen. Op die
leeftijd is het normaal dat de stembanden onstabiel zijn, hebben vaak
een uitschieter. Bij sommige jongens blijft dit aanhouden, blijven ze
hun stem gebruiken als jongentjesstem i.p.v. mannenstem
Psychogeen
o Je emoties veroorzaken een reactie van de spieren rond het stemapparaat
o Mensen met psychische problemen kunnen ook stemproblemen hebben
o.i.v. een onderlinge psychologische stoornis
2
, In kader van transgender
o Eigenlijk plaatsen we dit niet onder stemstoornisse
o De classificatie geldt niet altijd voor alle cliënten → transgenders zijn daar
een voorbeeld van
o Veel transpersonen willen hun stem wijzigen (stem vrouwelijker of stem
mannelijker laten klinken).
o Bij mannen nemen ze testosteron en dit heeft een enorme invloed op je stem
→ zorgt dat stem lager zal komen, bij bepaalde lukt dat heel goed en bij
andere minder → dan kan je dit oplossen met logopedie
In kader van een gehoorstoornis
o Mensen die niet goed horen, horen zichzelf ook niet goed en gaan dan
opzettelijk luider gaan spreken
= overdreven slapheid van de
larynxkraakbeenderen en epiglottis:
Ademhalingsmoeilijkheden
o Tijdens het inademen wordt
het slijmvlies aangezogen en
geeft aanleiding tot een
inspiratoire stridor
o Inspiratoire stridor
= als je inademt dat je dan een stridor hoort (een geluid) omdat die
doorgang zodanig nauw is
Slikmoeilijkheden
Soms dysfonie
Laryngaal web:
= een gedeeltelijke afsluiting dat aanleiding geeft tot ademhalingsproblemen
Thv de stembanden: dan is ook fonatie aangetast
Klein web weinig tot niets aangetast → ontdekt bij stemwisseling puberteit
Kan ook zorgen voor heesheid: wnr stembanden niet meer synchroon trillen
Bij zeer uitgebreid web: afonie
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottesantens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
