PROFESSIONEEL REDENEREN IA
HOOFDSTUK 1: BEROEPSVORMING ERGOTHERAPIE
1. OORSPRONG EN ONTWIK K EL ING VA N HET B EROEP
Grondslagen HS 1
Wat is een paradigma
- Een samenhangend geheel van theorieën en theoretische denkkaders. Het omvat de kern van
het beroep, fundamentele uitgangspunten en de beroepswaarden.
- Kan ook veranderen (is altijd in beweging)
Bv: klimaatcrisis kan zorgen voor een paradigma verschuiving meer aandacht voor
sociaalecologische modellen binnen de ergotherapie
1800 – 1900: preparadigma 19e eeuw
- Gedachtengoed
Moral treatment (morele behandeling)
Non-restraint (zonder dwang) = Pré paradigma
Arts and crafts (creatieve activiteiten)
- Moral treatment is ingezet omdat ze vroeger dachten dat geestezieken het gevolg zijn van
verkeerde denkprocessen van patiënten. Door combinatie van menslievende behandeling met
het morele gezag van de geneesheer geestezieken vind zelfbeheersing terug
- Voorlopers
Pinel Humanistische uitgangspunten
Tuke
Conolly = Patiënt staat centraal, activiteiten die betekenis hebben
voor de patiënt
Pinel (Fransman) Tuke (Engelsman) Conolly
Introduceerde de behandeling
Arbeid = therapie
Hij bevrijde de zonder dwang
geestesgestoorden die Gebaseerd op humanitaire
opgesloten zaten in Parijs Dwang werd vervangen door
principes
een benadering van
Werktherapie als behandeling Nadruk op gewoonte, manieren vriendelijkheid en aandacht
en voorkeuren voor activiteiten
Streeft naar terugkeer vroegere Doel = patiënten terugbrengen
van mensen
interesses en werk naar normale leven
Individualiteit wordt
Arbeid = disciplineren Rustgevende activiteiten
gerespecteerd ( Pinel)
afgewisseld met lichte arbeid
1 1745 - 1826 1800 1794 - 1866
,1900 - 1950: Paradigma van het handelen
- Ontstaan van occupational therapy om psychiatrische en tuberculose patiënten te activeren
- 5 uitgangspunten die nog steeds gelden voor de ergotherapie (A. Meyer 2022)
Fundamenteel verband tussen gezondheid, arbeid en activiteit.
Bewaren van evenwicht tussen zijn, denken en doen
Eenheid tussen lichaam en geest
Bij verstoorde activiteit en actieve deelname aan het maatschappelijk leven
= achteruitgang functies geest en lichaam
Aanwenden van activiteiten kan de handelingscompetentie herstellen
- Invloed WO I
Groot in de VS
Verpleegkundige Tracy: uitvoeren van activiteiten is zinvol voor ziekteproces
Dunton (advocaat) bouwt verder en schreef kennis uit voor psychiatrie
Slagle, sociaal werker overtuigt leger van belang ergotherapie voor gewonden
Polio epidemie
1916: ergotherapie stijgt in aanzien
- Naamgeving van beroep
1917: oprichting Amerikaans beroepsvereninging door verpleegkundigen,
maatschappelijke werkers, kunstenaars, onderwijzers en architechten
dit verklaart de breedheid van het beroep
Slagle (1915, VS) neemt moral treatment over en past het toe op patiënten met
fysische letsels. Ze laat zien dat handelen genezingsprocessen + kan beïnvloeden. Ze
start ook met het graderen van activiteiten, het variëren, het faciliteren, ze is
grondlegger van het methodisch handelen in de ergotherapie
- Tussen WO I en WO II
Behandeling volgens principes uit boek van W.Dunton Jr (1915)
Doele primair gericht op het totaal van psychische, lichamelijke en sociale factoren die
het menselijk handelen kenmerken
Hoofddoel = stimuleren tot re-integratie
- Jaren 30
Economische repressie geringe groei ergotherapie
Meeste ergotherapeuten werken in GGZ
Nadruk op activiteiten gebruik als therapeutisch middel. Beperkte visie op handelen
als sensomotorisch functioneren
- Na WO II: doel om gehandicape weer in te passen in arbeidsproces
- Focus verschuift van de holistische benadering naar een functiegerichte benadering
- Reductionistische visie: Verschijnselen kunnen worden teruggebracht tot te onderscheiden
meetbare eenheden. Het lichaam wordt herleid tot manifeste structuren en processen: deze
zijn zichtbaar en meetbaar
Vanaf de jaren 1960 en 1970
2
, - Evolutie van de wetenschap, meer specifieke methodieken
- Paramaedische diensten selecteren deze methodieken
- 1962: fragmentatie in de beroepsontwikkeling
- Emancipatiebewegingen in de jaren 60/70 democratische psychiatrie
- 1970: sluiting/afbouw grote psychiatrische instellingen focus op resocialisatie
- 1977: fragmentarisch werken of werken enkel op basis van een methodiek, geeft niet de
gewenste resultaten, holistische benadering is nodig om cliëntgericht te werken
1980 – en verder huidig paradigma: biopsychosociaal paradigma
- Terug naar oorsprongkelijke uitgangspunten + nieuwe inhoud
Occupation based (dagelijks handelen)
Cliënt/ person based
Context based
Evidenced based
Technological based
Community based
- Start van methodiekontwikkeling: beschrijving van het ergotherapeutisch proces, ontwikkeling
van ergotherapeuthische modellen
- Oorspronkelijke normen en waarden
Handelen is gezond voor de mens
Onvoldoende balans tussen werk, ontspanning en zelfzorg = ongezond
Nog onvoldoende bewezen; nu met onderzoek
- Steeds meer accent op wisselwerking met de omgeving
1989: Occupational science en verdere pioniers
- Occupational science: Een relatief nieuwe discipline in de sociale wetenschap die de
complexiteit van de relatie tussen handelen en gezondheid en welzijn bestudeert
- Verschillende pioniers
Ann Wilcock
Iwama
Kielhofner
Polatajko
2000 – 2020
- Participatie en sociale inclusie = belangrijk
3
, - Nadruk op kwaliteit van leven en het uivoeren van betekenisvolle activiteiten (= ccupatie)
- Rol van ergotherapeut = uitgebreider
- Handelingsvragen vanuit groepen
- Evidenced based
Proffesionele expertise (van jezelf)
Expertise van de cliënt
Wetenschappelijk bewijs
Tabel handboek lezen, pagina 14!
Verdere ontwikkelingn en veranderingen die het ergotherapeuthisch denken beïnvloeden
- Veranderingen in de samenleving
- Veranderingen in visie op gezondheid
- Veranderingen in de zorg
- Veranderingen in de samenwerking
- Verandering in het klimaat
Ergotherapie in de geestelijke gezondheidszorg
- Hoofzakelijk in de psychiatrische instellingen
- 1828: arbeid en expressie van groot belang (= arbeid als therapievorm)
- Na WO II: meer accent op de therapeutische waarde van arbeid
- 1970: patiëntgerichte benadering
- 2005: empowerment
Ergotherapie in de kinderrevalidatie
- 19e eeuw: enkele initiatieven
- WO I en WO II: psychisch centrum Geel gehandicapte kinderen
- Na WO II: gehandicaptenbeleid
- 1961: eerste MPI’s, van weinig tot meer gespecialiseerd
- 1990: meer gespecialiseerde afdelingen in kinderrevalidatie
- 2003: ergo’s als zorgcoördinatoren in gewoon onderwijs
- Ergotherapie in het ondersteuningsnetwerk
Ergotherapie in de volwassenrevalidatie
- 1950: opening Brussel revalidatiecentrum
- 1970: arbeid zeer belangrijk
- 1990: participatie en meer nadruk op betekenisvol handelen
- Voortdurende wetenschappelijk ontwikkeling & onderzoeken
- Laatste jaren wordt arbeidintegratie terug belangrijk, andere integratieprocessen
Ergotherapie in de ouderenzorg
- Noden van ouderen werden duidelijk door de vergrijzing
- 1980: G-dienst (=geriatrie)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Saar16. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,96. Je zit daarna nergens aan vast.