Samenvatting
Samenvatting Inleiding tot het recht 2024 - Inleiding tot het recht
- Instelling
- Hogeschool PXL (PXL)
samenvatting van inleiding tot het recht tot pagina 100 van het boek.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting: Inleiding tot het rechtInhoudsopgave
Samenvatting: Inleiding tot het recht............................................................................................................. 0
Deel 1 het recht en zijn bronnen.................................................................................................................... 1
A het recht is een geheel van bindende regels................................................................................................2
a) Gebods-, verbods- en verlofbepalingen...................................................................................................... 2
b) Regels toepasbaar na keuze en wilsaanvullende regels..............................................................................2
c) Ondersteunende regels.............................................................................................................................. 2
d) Technische regels en formalisme (of vormelijke- en procedureregels)........................................................2
B Het recht moet de samenleving ordenen en in stand houden.....................................................................3
C het recht vereist gezag..................................................................................................................................3
A Algemeen.......................................................................................................................................................4
B Publiekrecht...................................................................................................................................................4
C Privaatrecht...................................................................................................................................................4
D Gemengde rechtstakken...............................................................................................................................5
E Internationaal recht.......................................................................................................................................5
F Andere indelingen verschil kunnen uitleggen op het examen......................................................................6
A Algemeen.......................................................................................................................................................7
B Wet................................................................................................................................................................7
a) Materiële en formele wetten : begrippen................................................................................................... 7
b) De hiërarchie............................................................................................................................................. 8
a) Definitie en historiek.................................................................................................................................. 8
b) Grondwetswijzigen art. 195 Gw. staan de procedures de rest is geen leerstof.............................................9
a) Internationale verdragen bv. internationaal verdrag Rechten van het Kind.................................................9
b) Beslissingen supranationale organisatie bv. Europese Unie......................................................................10
a) Soorten wetten........................................................................................................................................ 10
b) Wording van de wet => geen leerstof....................................................................................................... 11
C algemene rechtsbeginselen.........................................................................................................................12
D Rechtspraak uitspraken van rechters.........................................................................................................13
E Gewoonte....................................................................................................................................................13
F pseudowetgeving.........................................................................................................................................13
G paralegale normen......................................................................................................................................13
H Rechtsleer....................................................................................................................................................13
I Billijkheid......................................................................................................................................................13
Deel 2 De rechtstakken en hun basisbegripen............................................................................................... 14
c) Het staatsrecht......................................................................................................................................... 15
,a) Democratische staat................................................................................................................................ 15
b) Scheiding der machten............................................................................................................................. 15
c) Representatieve instellingen.................................................................................................................... 15
d) Gerationaliseerd parlementair regime...................................................................................................... 15
e) Rechtsstaat.............................................................................................................................................. 15
f) Erfelijke grondwettelijke monarchie Art. 85 en 91 Gw...............................................................................15
g) Federale staat Art. 1 Gw........................................................................................................................... 16
a) Algemeen................................................................................................................................................ 17
b) Het Federaal parlement........................................................................................................................... 17
c) De Koning................................................................................................................................................ 18
d) De federale regering................................................................................................................................ 18
e) De rechtsprekende organen..................................................................................................................... 18
a) Algemeen................................................................................................................................................ 20
b) De bevoegdheden van de gemeenschappen: bron: Gw. en BWHI.............................................................20
c) De bevoegdheden van de Gewesten Art. 6 – 7 BWHI.................................................................................21
d) De organen v/d gemeenschappen en gewesten (niet grondig kennen)......................................................21
e) Het burgerlijk recht.................................................................................................................................. 26
A Begrip..........................................................................................................................................................26
B Disciplines van het burgerlijk recht.............................................................................................................27
a) Het begrip persoon of rechtssubject......................................................................................................... 27
b) Attributen (kenmerken) v/d persoonlijkheid............................................................................................27
Deel 1 het recht en zijn bronnen
I. Het begrip recht
Het is niet mogelijk om een vaste definitie aan het begrip 'recht' te geven, omdat recht een tijd- en
plaatsgebonden karakter1 heeft. De meeste definities van recht bevatten echter enkele
gemeenschappelijke elementen:
3 kenmerken van recht!
- Het recht is een geheel van bindende regels (verbods-, bevels- of verlofbepalingen)
- Het recht moet de samenleving ordenen en in stand houden (recht is niet alleen bestemd voor de
overheid maar ook voor de relatie tss burger en overheid en burgers onderling
1
Tijdsgebonden (bv. Gsm, digitalisering, contracten digitaal kunnen ondertekenen…), Plaatsgebonden (het
verschilt van land tot land)
1
, - Het recht vereist gezag (wordt opgelegd en afgedwongen door de bevoegde overheid)
A het recht is een geheel van bindende regels
principe
Het recht is een geheel van regels waaraan iedereen zich dient te houden. Bijvoorbeeld de regels die
gelden voor het verkeer op de openbare weg, leeftijd voor het behalen van een rijbewijs, of je een
ondeneming mag starten, schoolplicht, stemplicht…
onderverdelingen er zijn verschillende soorten regels
a) Gebods-, verbods- en verlofbepalingen
Deze bepalingen schrijven bepaald gedrag voor (je moet iets doen), bijvoorbeeld huwelijksplichten. Ze
kunnen ook bepaalde daden verbieden (je mag iets niet doen), zoals het rookverbod in het openbaar
vervoer. Daarnaast laten ze bepaalde handelingen toe zonder deze verplicht te stellen (je mag iets
doen), bijvoorbeeld het recht op bijstand tijdens een verhoor. Je hebt recht op een advocaat, maar je bent
niet verplicht om je te laten bijstaan.
b) Regels toepasbaar na keuze en wilsaanvullende regels
Keuzebepalingen zijn regels waarbij je een keuze krijgt om iets op een bepaalde manier te regelen. Dit
houdt in dat de wet een aantal opties geeft, en je zelf mag bepalen welke optie het beste past. Zodra je
een keuze hebt gemaakt, ben je gebonden aan de verplichtingen die bij die keuze horen.
Wanneer je bijvoorbeeld kiest om te trouwen, krijg je de keuze tussen verschillende huwelijksstelsels, zoals
gemeenschap van goederen, scheiding van goederen... Zodra je een keuze hebt gemaakt, ben je gebonden aan
de regels die bij dat specifieke stelsel horen.
Wilsaanvullende regels zijn regels die de wil van de partijen aanvullen wanneer zij zelf geen afspraken
hebben gemaakt. Ze worden gebruikt om leemtes in een overeenkomst op te vullen. Er zijn dus regels die
automatisch van toepassing zijn als je zelf geen afspraken maakt.
Als je bijvoorbeeld niet naar de notaris bent gegaan om een huwelijksstelsel te kiezen, val je automatisch onder
het wettelijk stelsel (gemeenschap van goederen).
c) Ondersteunende regels
Dit zijn geen gedragsvoorschriften maar ze bieden ondersteuning aan gedragsregels. Ze bepalen de
structuur en werking van instellingen Raad van bestuur, zoals hoe de rechtspraak of overheidsdiensten
georganiseerd zijn en wie bevoegd is om beslissingen te nemen. Zoals bv de eis om contracten schriftelijk
vast te leggen voor bewijs.
d) Technische regels en formalisme (of vormelijke- en procedureregels)
Deze regels hebben betrekking op termijnen, procedures, vormvoorschriften… het zijn formaliteiten en
termijnen die omwille van rechtszekerheid werden ingevoerd. Ze regelen het procesverloop, zoals hoe een
rechtszaak moet worden gevoerd of welke stappen er in een juridische procedure gevolgd moeten worden Ze
zorgen voor een ordelijk verloop zodat alle betrokkenen gelijke kansen krijgen in het proces.
2
, B Het recht moet de samenleving ordenen en in stand houden
Het recht is niet alleen bedoelt om de samenleving te ordenen als er geen verkeersregels waren, ging
iedereen zonder regels rijden en in stand te houden => orde en stabiliteit in de samenleving behouden , maar
wil ook bepaalde doelstellingen realiseren, bijvoorbeeld om de samenleving veilig en leefbaar te maken.
Bv: je baas mag je eigenlijk niet storen buiten werkuren
C het recht vereist gezag
Recht wordt opgelegd en afgedwongen door de overheid. De binding tussen recht en gezag is dubbel en
verwijst enerzijds naar het uitvaardigen van het recht en anderzijds naar het doen naleven van de
rechtsregels.
Uitvaardigen van het recht
Het recht wordt uitgevaardigd door de regelgevende organen v/d samenleving d.m.v vrije verkiezingen, zij
steunen op de wil v/d meerderheid v/d bevolking. Wij kiezen wie in het pralement gaat zitten en ons wil gaat
vertegenwoordigen, het volk kiest d.m.v vrije verkiezingen wie de wetten gaat maken
Daarnaast is de wijze van totstandkoming van het recht ook heel belangrijk. De regel moet niet alleen
bestaan, maar hij moet ook rechtsgeldig zijn ontstaan. Er moet rekening worden gehouden met de
hiërarchie der normen, de bevoegdheidsverdelende regels en de procedureregels.
- De hiërarchie der normen zorgt ervoor dat er een rangorde is die bepaalt welke normen
belangrijker zijn en welke voorrang krijgen. Niet alle rechtsregels hebben dezelfde waarde; lagere
normen mogen de hogere normen niet tegenspreken. Bv wetten moeten in overeenstemming zijn
met het grondwet
- De bevoegdheidsverdelende regels bepalen welke overheid regelgevend mag optreden t.a.v.
welke materie/personen. Bv gemeenschappen zijn bevoegd voor het onderwijs
- Procedureregles bepalen op welke wijze en volgens welke pleegvormen de regel tot stand kan
komen. Wie mag wat regelen
een wet moet aan deze regels voldoen om rechtsgeldig te zijn en toegepast te kunnen worden,
anders is die niet van toepassing!
Naleven van het recht
Rechtsregels zijn afdwingbaar zodat het recht kan worden onderscheiden van andere gedragsregels.
Zonder sancties voor het niet naleven van deze regels zou de kans groot zijn dat ze niet gerespecteerd
worden. mensen zouden bijvoorbeeld sneller rijden in een zone van 50 km/u als er geen sancties voor
snelheidsovertredingen zouden zijn.
- De sancties kunnen bestaan uit geldboetes, vrijheidsberoving, verlies van bepaalde rechten en
werkstraffen.
Wie? De sanctionering gebeurt door de rechterlijke macht. Tegen inbreuken op regelgeving zijn er
administratieve sancties opgelegd door administratieve overheden dus er is geen tussenkomst van de
rechter nodig. Bv GAS-boetes
Er is een verbod op eigenrichting – recht verschaffen zonder tussenkomst van de rechter. Je mag het
recht niet in eigen handen nemen. Bv iemand ziet dat zijn auto is beschadigd door een andere persoon en
besluit om die persoon te confronteren en zijn auto te beschadigen in ruil. Dit zou een vorm van eigenrichting
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sudeakgun88. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,36. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 85443 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen