1.design geschiedenis
1.1 de geschiedenis van het alledaagse
Tijdsgeest= maatschappelijke veranderingen Bv: Frankfurter Küche, 1926
direct gevolg van WOI
beïnvloed door Scientific Management, Taylorism
Invloed op veranderende sociale status van arbeidersklasse en middenklasse
verdere invloed op evolutie van de keuken en de betekenis van de huisvrouw
politieke invloed: The kitchen Debate
parodie op de rationele keuken; Playtime, J. Tati
1.3 wat is design
Wat is het verschil tussen kunst, ambacht en design?
Niet alleen de betekenis van het woord design, het designveld, maar ook de betekenis van bepaalde
alledaagse objecten, verandert door de tijd
Alledaagse gebruiksvoorwerpen, mode, Logo’s en grafische vormgeving
Een designproduct is ontworpen met de intentie industrieel vervaardigd te worden, daarnaast heeft
het altijd een functionele waarde, hetzij reëel, hetzij intentioneel
2. De ruïnes van de bourgeoisie 1851-1880
Cristal Palace: eerste wereldexpo/shoppingmall versus museum
Thonet en de industrialisatie: industrie die werkt met sociale ongelijkheid
William Morris: Arts & Crafts en sociale ongelijkheid: : 1 van de eerste figuren die tegen sociale
ongelijkheid ingaat, beïnvloed door de moralisten
Christopher Dresser
Industrialisatie is opgang: overal fabrieken die opstarten, voordien geen of minder fabrieken
Verarmde boeren die naar de stad komen wonen in luiken= kleine straatjes met op einde 1 WC. Deze
boeren werken in de fabrieken
Fabrieken zorgen voor nieuwe sociale klassen= bourgeoisie. Nieuwe klassen rijken: advocaten,
ingenieurs, … mensen die gestudeerd hebben
Arbeiders= proletariaat die uitgebuit worden
Sociale onrijkheid: bourgeoisie heeft andere levensstijl dan proletariaat
2.1 industrialisatie
Crystal Palace, Joseph Paxton: wedstrijd, nieuwe materialen
2.1.2 time is money
Barthélemy Thimmonier: te laat
Isaac singer: sing en naaimachine: verschillende modellen, lagere klasse: krediet kopen
2.2 standaardisatie: het succes van Thonet
Michael Thonet
Meubelmaker: hout buigen
Uitgebuite positie van de arbeider: Thonet valuta, bouwt alles voor hen
Charles Darwin: Diersoort die zich snelst aanpast aan verandering zal overleven bedrijven die
aanpassen aan bv. Afbreekbare materialen zullen overleven
2.3 victorian style
Queen Victoria: als ze sterft komt er een einde aan de periode
, Eclectische stijl: veel verschillende elementen/ stijlen bij elkaar
Tonen hoe rijk je bent aan de hand van elementen, doen we vandaag nog steeds
2.4 arts and crafts movement
Industrialisatie: breuk met traditie en ambacht, verzetten zich hiertegen en tegen sociale ongelijkheid
William Moris: ambachtelijke en integratie van kunst in dagelijkse gebruiksvoorwerpen met voorkeur
voor middeleeuwse ethiek
Gebaseerd op elementen uit de natuur gecombineerd met het artistieke
Pre-raphealite Brotherhood: Moris en vrouw Jane
Aesthetic movement: tegen victoriaanse stijl, inspiratie van design uit Japan
2.6 reform of een aanloop naar het moderne
Schrijfmachine: job voor vrouwen als secretaresse
2.6.1 de opera van garnier
Baron Hausman: hertekent plan voor Franse hoofdstad + wedstrijd opera
Jean Louis Garnier: Beaux-art stijl en grootste opera ter wereld
2.6.2 Viollet Le Duc
Entretien sur L’architecture
Neogotiek: historische stijlen namaken. Modernisme was hierdoor heel anders omdat men geen stijlen
ging namaken
Modernisme gaf hier kritiek op: stijl maken voor iedereen
Elsie De Wolfe. Beschouwd als eerste interieurdecorateur: neostijl dus oude stijlen opnieuw namaken
2.6.3 reformdress
Korsetten en onderrokken ongezond, dus reformdress= loshangende jurken, mannen hoge hoeden
2.6.4 Christopher Dresser
Geïnspireerd: Japans Design en mogelijkheden industrialisatie
Eerste product designer
Huishoudproducten ontwerpen: heel sober, voorloper van modernisme
3. Nieuwe ideeën op het einde van een tijdperk (1880-1905)
3.1 inleiding
Form Follows Function en het rationele denken: nieuwe ideeën gaan ontstaan op einde van tijdperk:
nieuwe stijlen gaan ontstaan, maar horen nog bij de oude tijd. Modernisme is wel nieuwe stijl/ tijd. Nu
gaan ze eigen stijlen ontwikkelen, geen neostijlen
Vormgeving (het totaalkunstwerk) & politiek: alle stijlen ontstaan door het politiek denken
Art Nouveau: (Brussel) verzet zich tegen de mach van de kerk en de conservatieve macht, ze zijn
liberaal en socialistisch
Wiener Secession: verzet zich tegen de identiteit van de keizer van Oostenrijk-Hongarije. Ze doen niet
meer mee met statussymbool van de macht verder te zetten
Arte Moderno, Gaudi: zet zich af tegen macht van Madrid, Catalanen willen een eigen identiteit.
Ontwikkelt stijl die helemaal anders is dan de beaux-arts stijl. Gebaseerd op natuurelementen
Charles Mackintosh: is een schot en zet zich af tegen Londen want ze spreken een andere taal, ze gaan
door architectuur zeggen dat ze niet meedoen met de stijl van Londen en een eigen stijl ontwikkelen
die anders is
Oorlog tussen noorden en zuiden om slavernij af te schaffen
3.2 het nieuwe rationele denken