Met deze samenvatting leer je alles over het 7de hoofdstuk uit de lessenreeks Geschiedenis van de Nieuwe Tijd in no time vanbuiten.
De belangrijkste woorden en namen zijn onderlijnd om te helpen tijdens het studeren.
7. Diversiteit en (in)tolerantie
7.1 Religieuze diversiteit
3 grote stromingen die de religie overheersen : calvinisme, katholicisme en lutheranisme. Net als het
lutheranisme voerde het katholicisme een zeer uitdrukkelijke campagne via bouwkunst,
schilderkunst… Bij calvinisme was er veel meer propaganda gericht op het woord. De katholieken
zetten een stevige focus op de figuur van Christus.
Onder de protestanten was er ook ongelijkheid onderling : Lutheranen, Zwinglianen en calvinisten
botsen op verschillende vlakken. In de 2de helft v/d 16de eeuw komt er een proces van
confessionalisering (geloofsbelijdenis). De standpunten verharden zowel bij de katholieken als de
protestanten. Dit gaat hand in hand met de wereldlijke overheden die de gelovigen steeds meer
disciplineren. Deze groeiende band tussen kerk en staat zorgt voor een versterking v/h staatsgezag. Dit
mondt ook uit tot oorlogen.
7.2 Het vraagstuk van tolerantie
Mensen w gedwongen een keuze te maken tussen de godsdiensten. In welke mate was het mogelijk
om met verschillende godsdiensten samen te leven? Iedere christen is intolerant tegenover de andere
godsdiensten (kenmerk van oprechte vroomheid), maar wil toch ook begrip hebben voor de medemens
(christelijke deugd).
Alle 3 godsdiensten zijn ervan overtuigd dat zij het ware geloof hebben, het feit dat zij vervolgd
worden bevestigd dit (net zoals christenen in het begin vervolgd w). Het vervolgen van
andersdenkenden is slechts het overtuigen van dwalenden, en hen daarmee dus helpen. Intolerantie en
vervolging w dus theologisch onderbouwd. De staat is hier onlosmakelijk mee verbonden. Volgens
Justus Lipsius is het een goede zaak dat een vorst 1 godsdienst aan zijn volk oplegt, want dit is een
duidelijk richtsnoer om eenheid te bewaren tussen de gelovigen. Meerdere godsdiensten naast elkaar
creëren onzekerheid voor de bewoners. Tolerantie krijgt dus een eerder negatieve connotatie.
7.3 Co-existentie in de praktijk
In de 16de eeuw leven heel veel godsdiensten naast en met elkaar. Dit gebeurde vaak relatief
vreedzaam. Vele christenen combineerden vaak ook verschillende opvattingen met elkaar, of stapten
over naar een andere godsdienst.
7.3.1 Multiconfessionele regio’s
Vooral in Duitse gebieden bestonden vaak twee geloofsbelijdenissen naast elkaar. Dit is de
simultaankerk (katholiek en luthers). 1 kerkgebouw w gedeeld door beiden takken v/h christendom.
Beiden zijn officieel erkend en openlijk toegelaten. Dit is ook terug te vinden in andere gebieden
(Frankrijk, Zwitserland, Hongarije…). Ieder lokaal bestuur moet voor zichzelf uitmaken welke
geloofsbelevenis zij aannemen, en indien het meerdere zijn hoe die naast elkaar te laten leven. Mensen
gingen zich onderscheiden, bv. door kledij of architectuur. Dit leidde niet per sé tot vervolgingen.
Hierdoor w er wel een duidelijke grens getrokken tussen de verschillende groepen. Er w voor gezorgd
dat in een gebied ook de minderheden (bv. lutheranen in katholiek gebied) bepaalde rechten krijgen,
dit gebeurd volgens juridische principes. Soms w de rechten ook afgedwongen via protesten. In dat
geval is conflict een mechanisme voor duurzame religieuze samenleving.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Latenightstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,46. Je zit daarna nergens aan vast.
