HOOFDSTUK 1: INLEIDING TOT DE BESTUURSKUNDE
1. INLEIDING
Bestuurskunde is zowel een descriptieve als een prescriptieve wetenschap
→ descriptief: wil weten hoe het openbaar bestuur in mekaar zit
→ prescriptief: schrijft voor hoe het openbaar bestuur beter ingericht kan worden
2. DEFINITIES VAN BESTUURSKUNDE
Definities in de loop van de jaren:
- definities zijn ruimer geworden
- ook de wisselwerking met de omgeving wordt meer benadrukt
- verschillende in nadruk op prescriptieve wetenschap
3. CASE: DE ASIELCRISIS
In feite hebben asielzoekers volgens de wet recht op opvang. Fedasil moet hier voor zorgen, maar
medio 2008 kon Fedasil deze opdracht niet meer aan en ontstond er opvangtekort. Dit kwam door
enerzijds door de opvangwet en anderzijds door de in de media breed aangekondigde
regularisatiecampagne die dan ook in het regeerakkoord Leterme I werd ingeschreven. Door het
tekort plaatsten ze ook vele mensen in hotels. Maar toch heeft in 2010 Fedasil zo’n 6000 mensen niet
kunnen toewijzen. Hierdoor stapten sommigen naar de arbeidsrechtbank met grote dwangsommen
tot gevolg. Legerkazernes werden een optie, maar ook hierover ontstond er onenigheid tussen de
burgemeesters, staatssecretaris Courard en De Crem.
In het vervolg van dit hoofdstuk zullen we deze case gebruiken om de verschillende aspecten uit de
definitie van bestuurskunde te illustreren.
4. HET STUDIEOBJECT VAN DE BESTUURSKUNDE
Het studieobject van de bestuurskunde = het openbaar bestuur
→ Het openbaar bestuur is “het geheel van organisaties en activiteiten die gericht zijn op de
besturing van de maatschappij”
→Het openbaar bestuur kan dus zowel opgevat worden als een geheel van organisaties als een
proces van besturen.
▪ Geheel van organisaties :
Het openbaar bestuur dekt een veelheid aan instellingen en diensten (bv. Ministeries,
overheidsbedrijven, PPS’en). De bestuurskunde zal zich minder toeleggen op organisaties
die behoren tot de wetgevende of rechterlijke macht.
▪ Proces van besturen van het maatschappelijk bestel :
Een aaneenschakeling van verschillende activiteiten om binnen de samenleving gewenste
ontwikkelingen en effecten te bewerkstelligen.
→ bestuurskunde legt zich vooral toe op de ‘inrichting en werking’ van openbare besturen
→ openbare besturen zijn op verschillende niveaus georganiseerd: lokaal, provinciaal,
regionaal, federaal, Europees, internationaal
Toepassing: case Asielcrisis:
Wat gaat een bestuurskundige doen om een probleem als dit te begrijpen?
- inzicht proberen te verkrijgen op de asielprocedure en de actoren die hierbij betrokken zijn
- duidelijke omschrijving van ‘asiel’
, - stappen van de asielprocedure
- vanuit de procedure nagaan welke instellingen er betrokken zijn bij asiel
- informatie over deze organisaties inwinnen om zicht te krijgen op hun inrichting en werking
5. DE OMGEVING VAN HET OPENBAAR BESTUUR
De omgeving van het openbaar bestuur zijn alle aspecten die een grote impact hebben op de
inrichting en de werking van het openbaar bestuur.
▪ politiek-institutionele aspecten
Bijvoorbeeld, in tegenstelling tot een presidentieel regime, zal het openbaar bestuur
vooral afhangen van de regering.
▪ we leven in een rechtsstaat
Het komt aan de wetgevende macht toe zelf uit te maken tot hoever het openbaar
bestuur in de samenleving kan ingrijpen, welke omgeving de openbare sector zal
hebben en welke actiemiddelen ter beschikking staan om de genomen
beleidsmaatregelen concreet uit te voeren en te doen naleven. “rule of law”. Burgers
hebben grondrechten.
▪ oog voor brede maatschappelijke omgeving
Het openbaar bestuur ondergaat permanent de invloed vanuit de maatschappij. Het
openbaar bestuur is dus een open systeem dat via input en output verbonden is met
de omgeving.
In de politieke systeemtheorie van Easton wordt dit als volgt voorgesteld:
→de outcome wordt via een systeem van feedback de nieuwe input
→hier wordt het openbaar bestuur beschouwd als deel van het politiek systeem
Toepassing: case Asielcrisis:
- Politiek-institutionele omgeving: is belangrijk om de asielcrisis te begrijpen. Gaat over
betrokken partijen, over de betrokkenheid van verschillende bestuursniveaus (multi-level
governance).
- Juridische omgeving: asiel is een fundamenteel recht dat vastgelegd is in de Conventie van
Genève.
- Maatschappelijke omgeving: asiel maakt deel uit van bredere problematiek van migratie.
INPUT: demands worden groter, meer instroom + support van bevolking neemt af
DUS: hoeveelheid “sans papiers” stijgt, hierdoor nood aan regularisatie
MAAR: hierdoor lijkt België ‘makkelijk’ toegankelijk en dus zorgt dit voor een aanzuigeffect.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper boscheerlinck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,48. Je zit daarna nergens aan vast.