Deel 2: Vraag en aanbod
Hoofdstuk 4: Vraag, aanbod en marktevenwicht
4.1. De vraag
4.1.1 De wet van de vraag
Gevraagde hoeveelheid = de hoeveelheid goederen en diensten die de kopers wensen te kopen in een
bepaalde periode tegen een bepaalde prijs
Geeft slechts duidelijkheid als men het goed/de dienst, de prijs en de vastgelegde periode kent
De wet van de vraag = Indien er voor de rest niets veranderd (ceteris paribus), zal een stijging/daling van
de prijs leiden tot een daling/stijging van de gevraagde hoeveelheid
Relatie is intuïtief duidelijk door beperking budget en maximaliseren nut
o Het feit dat ons budget beperkt is => met zo weinig mogelijk geld, zoveel mogelijk
proberen te kopen (H8)
Prijs stijgt => minder kopen prijs daalt => meer kopen
Deze wet moet je gewoon intuïtief aanvaarden (H8)
4.1.2 Het vraagschema en de vraagcurve
De vraag = de relatie tussen de gevraagde hoeveelheid en de prijs van een goed of dienst, wanneer voor
de rest niets verandert (ceteris paribus)
= individuele bereidheid tot betalen (Willingness to Pay)
Voorstellingen:
Vraagschema = tabel met twee kolommen die de prijs en de gevraagde hoeveelheid weergeven
Vraagcurve = dalende helling (illustreert de wet van de vraag)
o Prijs daalt => gevraagde hoeveelheid stijgt
o Prijs stijgt => gevraagde hoeveelheid daalt
Vraagfunctie = wiskundige relatie tussen de gevraagde hoeveelheid en de prijs
4.1.3 Individuele vraag en marktvraag
De marktvraag = de som van alle individuele vragen en geeft de relatie weer tussen de prijs en de som
van alle gevraagde hoeveelheden in de markt
= bereidheid tot betalen van de markt
De marktvraag kan je op 2 manieren lezen som van individuele vragen (Q-as)
Je kan bij een bepaalde p vaststellen hoeveel de markt bereid zal zijn te kopen
Je kan bij een bepaalde hoeveelheid vaststellen hoeveel de vragers bereid zijn te betalen maw
de marktvraag weerspiegelt de marginale bereidheid tot betalen van de markt
Individuele vraag
Geldt hetzelfde als de marktvraag
o Hoeveel een individuele consument vraagt tegen een bepaalde prijs
o + geeft de betalingsbereidheid van deze consument voor het betreffende goed
1
,4.1.4. Verandering vraag en verandering van de gevraagde hoeveelheid
Verandering P => verandering Q zonder verandering in relatie tussen
beiden => BEWEGEN LANGS DE VRAAGCURVE
dus geen verandering van de vraag
o vb: belasting die de p van bier verhoogt
Opheffen CETERIS PARIBUS-hypothese kan leiden in verandering van
andere dingen dan P => VERSCHUIVING/VERDRAAIING VRAAGCURVE
Wanneer de vraag zelf verandert
Dit kan door deze factoren:
o Voorkeuren
o Prijzen van gerelateerde goederen
o Inkomen (Y)
o Aantal kopers
o Verwachtingen
VOORKEUREN of preferenties
Hebben de grootste invloed op vraag
Voorkeuren zijn individueel maar kan ook bepaald worden door culturele omgeving en
informatie
o Vb wijn in Frankrijk en bier in Duitsland
Cultureel gebonden
o bv. alcohol
Maatschappelijke toleranties
o bv. alcohol
(geleidelijke) verschuiving in de tijd
o bv. Vegetarisch, bioproducten, groene energie
Plots en tijdelijk
o bv. varkenspest, dolle koeienziekte => mensen kochten minder vlees
PRIJZEN VAN GERELATEERDE GOEDEREN
Substituten in de consumptie = substitutiegoed = een goed dat geconsumeerd kan worden in de plaats
van een ander goed. Ze concurreren voor de koopkracht van de koper
V naar een goed of dienst is gerelateerd aan de prijs van de substituten, omdat ze beiden
concurreren voor dezelfde koopkracht, gegeven de voorkeuren en het budget
Vb: coca cola & pepsi, bier & wijn, koffie & tea, mcDonalds & quick
Complementen in de consumptie = complementair goed = een goed dat geconsumeerd wordt samen
met een ander goed. Ze concurreren niet voor de koopkracht van de koper
Je hebt het ene goed nodig om het andere goed te kunnen gebruiken
Vb: smartphones & apps, benzine & auto’s, fietsen & helmen
Impact van de aanwezigheid van goederen , hun prijs, op de V naar een bepaald goed kan bestudeerd
worden door gebruik maken van kruisprijselasticiteiten
2
, INKOMEN
Het inkomen bepaalt het budget dat we uitbesteden => inkomen heeft invloed op de vraag
De invloed is niet triviaal (alledaags)
Een normaal goed = een goed waarnaar de vraag TOENEEMT wanneer het inkomen TOENEEMT
en vice versa
o inkomen stijgt => stijging naar de vraag van deze goederen
Een inferieur goed = een goed waarnaar de vraag AFNEEMT wanneer het inkomen TOENEEMT en
vice versa
o Meeste consumenten beschouwen deze als minderwaardig
o Inkomen stijgt => minder kopen van dit goed
o Vb: bier van een A -merk of wit product is minderwaardig V stijgt meer naar duurdere
bieren (merken)
AANTAL KOPERS
Aantal kopers stijgt => V stijgt
Grootste drijvers achter de kracht van globalisering
o Doet kopers wereldwijd stijgen en dus ook de V
VERWACHTINGEN
Allerbelangrijkste factor in de verschuiving van de vraag zelf
Belangrijkste verwachtingen: toekomstige prijzen (van het goed en substituten) en inkomens
o Voorspelling stijgende prijzen => meer kopen nu
o Voorspelling dalende prijzen => kopen uitstellen
Bij verwachting van toekomstige prijsdalingen uitstellen van aankopen.
o deflatie potentieel gevaarlijk voor economie
C stellen aankopen uit => productie & inkomens dalen => kan zorgen voor
negatieve spiraal in economie
Toekomstige prijzen en inkomens.
o Verwachtingen van prijzen gerelateerde goederen (COMPLEMENTEN en SUBSTITUTEN)
Vb: als p diesel stijgt daling v dieselauto’s (complementen)
Vb: als p trein stijgt stijging v auto’s (substituten)
o verwachtingen toekomstig
inkomen kan leiden tot
vraagveranderingen
VRAAGVERSCHUIVINGEN
verschuiving naar rechts => toename
verschuiving naar links => afname
mogelijke verschuivingen:
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper demifien. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.