Hierbij een samenvatting van het boek 'psychiatrie een inleiding' In deze samenvatting zijn de hoofstukken 1 t/m 4 samengevat en H9 en H16.
Naar mijn mening een fijne samenvatting om de hoofstukken goed te kennen.
Kunnen enkele spelfouten inzitten, aangezien ik dyslectische ben.
Hoofstuk 1 Introductie
1.1 Inleiding
Psychiatrie = Een vakgebied waarin eigen observaties, gevoelens en gedachten leiden tot een
bepaalde bejegening, behandeling en begeleiding van mensen.
Psychopathologie = Een deelgebied van de psychiatrie en de klinische psychologie dat zich bezig
houdt met het beschrijven van psychische stoornissen , oorzaken daarvan en behandelingen ervoor.
(Zodra jij je afvraagt wat er met iemand aan de hand is betreed je het terrein van de
psychopathologie)
1 op de 2 mensen krijgt in Nederland te maken met een diagnosticeerbare psychische stoornis.
Psychiatrie = Medisch specialisme dat zich richt op de diagnostiek en behandeling van de psychische
stoornissen.
Psychiater = Iemand die na de studie geneeskunde een vervolgopleiding heeft gedaan waarin hij of
zij zich heeft gespecialiseerd in het diagnosticeren en behandelen van patiënten met psychische
stoornissen. Een psychiater mag, in tegenstelling tot een psycholoog medicatie voorschrijven.
Klinische psychologie = Tak van de psychologie die zich bezig houdt met de beschrijving, de oorzaken
en de behandeling van psychische stoornissen om het geestelijke welzijn te bevorderen.
Psycholoog = Iemand die de universitaire studie psychologie heeft voltooid.
Gz- psycholoog = Psycholoog die na zijn studie een aanvullende opleiding heeft gevolgd en in het
BIG-register is ingeschreven. Een gz-psycholoog is bevoegd tot het diagnosticeren en behandelen van
psychische stoornissen, GZ is een afkorting voor gezondheidszorg.
Onze kennis is niet alleen afkomstig van de vele wetenschappers die de oorzaken en mogelijke
behandelingen van psychische stoornissen onderzoeken en daar in wetenschappelijke tijdschriften
verslag over doen.
Ook zijn we afhankelijk van de persoonlijk verhalen van mensen die deze problemen aan den lijve
ondervinden.
Deze psychische stoornissen hebben vaak groot invloed op de emoties, het denken en het gedrag van
de betrokkenen.
Bij de beschrijving van een psychische probleem of stoornis worden op diverse wijzen de specifieke
eigenschappen of kenmerken weergegeven -> Ook wel symptomen genoemd.
Diagnostische criterium = bepaalde symptomen of verschijnselen moeten voldoen aan een bepaalde
voorwaarde, voordat deze als afwijkend of als passend bij een bepaalde stoornis worden beschouwd.
Mensen met psychische problemen hebben last van afwijzing van mensen om hun heen en
vooroordelen.
Of iets afwijkend is of niet -> dat wordt voor een groot deel bepaald door de omgeving.
Psychische stoornis = het geheel van afwijkende emoties, gedachten of gedragspatronen dat wordt
gekenmerkt door onder andere een storing in het functioneren en persoonlijk lijden.
,1.2 definiëren van afwijkend gedrag
Er wordt vanuit verschillende criteria beoordeeld of emoties, gedachten en gedrag van iemand
afwijkend zijn. Hier de meest gebruikte criteria:
1. Uitzonderlijk
Uitzonderlijk wil zeggen dat dit gedrag niet vaak voor komt maar, het betekend niet dat het gedrag
direct afwijkend is.
2. Sociaal afwijkend
Alle samenlevingen hebben normen (maatstaven) die bepalen welke vormen van gedrag
acceptabel zijn in een bepaalde context. (Vergeet niet dat iedere cultuur andere normen heeft)
Normen ontwikkelen zich uit de gewoonten en opvattingen van een specifieke cultuur.
Als behandelaar is het dus van belang om bij het afvragen of het gedrag normaal of afwijkend is,
hoe de cultuur van die client in elkaar steekt.
3. Foute perceptie of interpretatie van de realiteit
Wanneer je dingen hoort en/of ziet die er niet zijn.
Iemand kan bijvoorbeeld in god geloven maar, zodra iemand denkt dat hij god heeft gezien of
gehoord dan kun je er vanuit gaan dat dit afwijkend gedrag is.
4. Aanzienlijke emotioneel lijden van de persoon
Het aanwezig en afwezig zijn van bepaalde emoties.
Zodra de emoties afwezig zijn na het overlijden van een dierbare. Of wanneer emoties te lang
aanwezig zijn zoals een depressie of angst waardoor je functioneren belemmerd wordt
5. Ongepast of contraproductief gedrag
Zodra het diegene beperkt in zijn of haar vermogen om te werken en om sociale
verantwoordelijkheid te dragen.
6. Gevaar
Gedrag dat gevaar oplevert voor de betrokkene zelf of voor anderen is ook afwijkend gedrag.
Je ziet dat in de meeste gevallen wordt er echter een combinatie genoemd van de bovenstaande
genoemde criteria’ s.
Het betekend niet dat zodra iemand bijzonder gek doet dat diegene direct afwijkend is. De meeste
gekke mensen kunnen ook zich normaal gedragen.
Sommige visies zijn gericht op het begrijpen en verklaren van bepaald gedrag door middel van
bijgeloof.
Verschillende perspectieven:
- Biologische
- Psychologische
- Sociaal cultureel
Ziektes kunnen in andere landen anders worden geïnterpreteerd.
In China en andere landen in het verre oosten zeggen ze dat depressie zich uit in lichamelijke
klachten zoals hoofdpijn, vermoeidheid of zwakte.
Het is ontzettend belangrijk om uit te zoeken of onze opvattingen over afwijkende gedrag en emoties
ook geldig zijn voor we ze toepassen in een andere cultuur.
Nederland blijkt met veel uiteenlopende landen het zelfde gedragspatroon te hebben. En min of
meer een gelijk aantal mensen met schizofrenie in het land te hebben.
Klinische diagnostiek = het classificeren van psychische stoornissen een klinische oordeel vereist.
,1.3 historische visie op afwijkend gedrag
Honderden jaren geleden was het zo dat geloof in bovennatuurlijke krachten, demonen of boze
geesten waardoor mensen gestraft werden of bezeten werden.
In veel samenlevingen bestaat zeker nog een overheersing van het geloof maar, in de moderne
wereld is het geloof verschoven naar wetenschap en rede.
Hippocrates ( 460-366 v.Chr) -> Een beroemde arts uit de gouden eeuw van Griekenland.
Volgens Hippocrates werd lichaam & geest ziek door -> een evenwicht in de humores.
Ziekte van lichaam en geest waren het volg van natuurlijk oorzaken volgens hem en NIET door
bezetenheid van bovennatuurlijke geesten.
Humores = Term van hippocrates voor de essentiele lichaamssappen.
- Slijm
- Zwarte gal
- Bloed
- Gele gal
Verstoring van humores -> Afwijkende gedrag
o ++ slijm (Flegma) -> Flegmatiek - Lethargisch, traag persoon.
o ++ zwart gal -> Melancholie – depressie.
o ++ Bloed -> Sanquinische dipositie – Vrolijk, zelfverzekerd en optimistische.
o ++ Gele gal -> Korzelig en cholerisch – Driftig.
Hippocrates bedacht ook een classificatie van abnormale gedragspatronen aan de hand van 3
hoofdcategorieën.
- Melancholie -> categorie buitensporige depressie
- Manie -> categorie opwinding
- Bezetenheid -> categorie bizarre gedrag ( denkend aan schizofrenie)
In de middeleeuwen nam het geloof in bovennatuurlijke oorzaken weer toe. -> Met name de
doctrine van bezetenheid. Dat afwijkend gedrag een teken van bezetenheid door de boze geesten of
de duivel.
De kerk had exorcisten diensten , die de boze geest ervan moesten overtuigen dat het lichaam niet
meer bewoonbaar was. -> Doormiddel van een gebed, bezweringen, het heen en weer zwaaien van
een kruis voor de client en het afranselen, geselen en zelf uithongeren van de bezetenen.
Heksenvervolging:
Vanaf de 15e eeuw tot de 17e eeuw vond er heksenvervolg plaats en werd uitgevoerd door
inquisiteurs.
Inquisiteurs = door de kerk aangewezen heksenvervolgers.
Diagnostische test = Een voorbeeld is de drijftest -> pure metalen zinken – onzuivere metalen stijgen
naar oppervlakte – hoofd boven water houden = samenspannen met duivel
Trepanatie = Een procedure waarbij men een gat in de schedel maakt. Sommige onderzoekers
vermoeden dat het gebruik van antieke vorm van chirurgie is.
Misschien dan trepanatie bedoeld om het slachtoffer te bevrijden van de demonen die men
verantwoordelijke achtte voor zijn of haar abnormale gedrag.
, De Belgische arts Johann Weyer (1515 – 1588) nam het stokje over van Hippocrates dat afwijkend
gedrag en afwijkende gedachten worden veroorzaakt door lichamelijke problemen.
Het is namelijk niet zo dat in de middeleeuwen alles achter de bezetenheid van de duivel of straf van
god werd gezocht. In de westerse cultuur is het geloof in natuurlijke oorzaken nooit helemaal
verdwenen.
Gekkenhuizen:
Rond 1600 werden er overal in Europa krankzinnigengestichten of gekkenhuizen gebouwd.
In deze huizen woorden zowel bedelaars als geestelijk gestoorden. Hier waren niet prettig
leefomstandigheden.
Sommige gestichten groeiden uit tot bezienswaardigheden. Zo kon je in Londen in het St. Mary’s of
Bethlehem Hospital tegen betaling naar de fratsen van de bewoners kijken.
In Nederland is “het Dolhuys in Haarlem” een van de oudste dolhuizen.
Exorcisme = Deze middeleeuwse houtsnede illustreert de praktijk van het uitdrijven van de duivel.
Men dacht dat sommige mensen door boze geesten waren bezeten en dat die op deze manier
verdreven konden worden.
Vanaf 1800: Hervorming
Rond 1800 begint het moderne tijdperk dankzij de Franse artsen -> Jean-baptiste Pussin & Philippe
Pinel. Hun vonden dat deze mensen gewoon ziek waren en een menselijke bejegening nodig hadden.
Door de inspanningen van deze artsen ontstond een behandelfilosofie die morele therapie werd
genoemd.
Morele therapie:
- Patiënten hebben een menselijke bejegening nodig
- Een verblijf in een ontspannen en respectvolle omgeving
Dit was nodig om weer normaal te functioneren voor deze mensen volgens de Franse artsen.
Joseph Guislain speelde in Belgie een belangrijke rol als hoofdgeneesheer en later bij het bouwen van
de eerste moderne krankzinnigengesticht in 1857 in Gent.
Schroeder van der Kolk (1797 – 1862) betekende veel voor de Nederlandse ontwikkeling omtrent
psychiatrische behandelingen en verpleging.
In eerste instantie op het gebeid van anatomie en ziekteleer en daarna wijdde hij zich over de
volledige psychiatrische gezondheidszorg.
Hij veranderde het toenmalig dolhuys in een modern gesticht. Hier werd hij geneeskundige van de
Utrechtse inrichting van het Willem Arntszhuis. De opzet van deze instelling, de werkwijze en de
behandeling oogsten veel lof in binnen – en buiteland.
1841 besloot de overheid op grond van het Utrechtse model tot het ontwerpen van een wet. Hierin
werden kwaliteitseisen gesteld aan de behandeling en verpleging van psychiatrische patienten. (De
eerste Nederlandse Krankzinnigenwet)
Halverwege de 19e eeuw waren we weer terug bij af. Er volgde een periode van apathie, waarin alle
deskundigen opnieuw meenden dat afwijkende gedrag ongeneeslijk was.
Zo werden de omstandigheden in de psychiatrische ziekenhuizen steeds weer erger en werden het
angstaanjagende plekken.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maresdebruijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
