100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Samenvatting Klinische Psychologie 1: Persoonlijkheidstheorieën en Psychopathologie (PB3002) €6,00
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Klinische Psychologie 1: Persoonlijkheidstheorieën en Psychopathologie (PB3002)

 1 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling
  • Boek

Een samenvatting van deel 3 van het boek. Geschreven eind 2024, met verwerking van stof, brightspace en oefententamens van de open universiteit (OU) Behaald cijfer: 8,6! Hierin heb ik van alle stoornissen de volgende punten uit het boek samengevat: Klinisch beeld Epidemiologie Theoretische v...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 61  pagina's

  • Nee
  • Deel 3: hoofdstuk 11 t/m 25
  • 5 november 2024
  • 61
  • 2024/2025
  • Samenvatting
avatar-seller
Neurobiologische ontwikkelingsstoornissen
Autismespectrumstoornis (ASS)
Categorie Details
Klinisch beeld:  Moeilijkheden in sociale communicatie en interactie(3):
ASS  Beperkingen in sociaalemotionele wederkerigheid: contact leggen en gevoelens
delen
 Non verbale communicatie: beperkingen oogcontact, gebaren en mimiek
 Ontwikkelen, onderhouden en begrijpen van relaties: afwezigheid symbolisch spel in
kindertijd
 Beperkte, repetitieve gedragingen, activiteiten en interesses(2): stereotypie, vasthouden
routines, beperkte, gefixeerde interesses, hypo- of hyperreactiviteit op zintuigelijke
prikkels(last hebben van aanrakingen)
 Symptomen al aanwezig in vroege ontwikkelingsperiode
Epidemiologie  Stijgende prevalentie: DSM-IV, betere onderkenning en bewustwording
 Hogere intelligentie = makkelijker compenseren = hogere lijdensdruk
Theoretische visies  83% erfelijk, 17% omgeving
 10-15% van ASS-populatie = genetische stoornis(fragiele X-syndroom)
 Omgevingsfactoren: zwangerschapscomplicaties en opvoeding = verhoogde kans ASS,
foliumzuur = verminderde kans
 Waarschijnlijk fungeren omgevingsfactoren als triggers bij al genetische
kwetsbaarheid
 Oude visie: Neurocognitief
o moeite met Theory of Mind (inlevingsvermogen)
o moeite met executieve functies
o centrale coherentie (details moeilijk integreren in groter geheel)
 Nieuwe visie: Neurodiversiteit:
 ASS is een andere manier van informatie verwerken, geen stoornis
 Dubbele empathie-theorie: mensen zonder ASS kunnen zich niet in ASS-ers
verplaatsen
o Gebrekkige cognitieve empathie maar geen emotionele empathie

Cultuur & gender  Diagnostiek bij andere culturen moeilijk, bv bij maken oogcontact:
 Heteroanamnese bij iemand van zelfde cultuur
 Verhouding 3:1
 Bij vrouwen vaak latere diagnose door beter sociaal aanpassingsvermogen,
symptoommaskering
 Identiteitsproblemen, overbelasting klachten en emotieregulatieproblemen
 Vaker bij transgender personen met geboortegeslacht vrouw
Comorbiditeit  Veelvoorkomend: ADHD, OCS, sociale-angststoornis, depressie.
 Ook persoonlijkheidsstoornissen en psychosespectrumstoornissen
Hoge comorbiditeit leidt tot hoge lijdensdruk en zorgbehoefte
Differentiaaldiagnose  Persoonlijkheidsstoornissen
 Complexe differentiatie door veel overlappende kenmerken
Diagnostiek Classificerende diagnose alleen mogelijk op gedragskenmerken:
1. Anamnese, heteroanamnese, observaties
2. Aanvullend testonderzoek: niet relevant voor classificatie, wel voor handelingsgerichte
diagnostiek
a. AQ: autism-spectrum quotiënt (weinig betrouwbaar i.v.m. beperkt zelfinzicht)
Behandeling  Psycho-educatie: doel =acceptatie en inzicht
 Praktische begeleiding/ levensloopbegeleiding
 ACT, dierondersteunende therapie en muziektherapie -> effectief bij kinderen
 CGT en mindfulness-based stress reduction (MBSR) -> bij comorbiditeit effectief (angst of
depressie)
 Farmacologie:
1. Vooral comorbide klachten.

,2. antipsychotica in lage dosering bij ernstige prikkelgevoeligheid en gedragsproblemen

, ADHD
Categorie Details
Klinisch beeld  Aandachtstekort: moeite met concentratie, snel afgeleid
 Impulsiviteit: ongeduldig, ondoordachte beslissingen
 Hyperactiviteit: bij volwassenen vaak subtieler zoals rusteloosheid, gevoel altijd bezig te
moeten zijn
3 subtypen:
 overwegend onoplettend type (meest voorkomend) (minimaal 5)
o onvoldoende aandacht voor details
o moeilijk aandacht bij activiteit houden
o lijkt niet te luisteren bij aanspraak
o Krijgt taken niet af en volgt aanwijzingen niet op.
o Moeite met organiseren van werk.
o Vermijdt taken die langdurige aandacht vereisen.
o Verliest vaak spullen.
o Snel afgeleid.
o Vergeetachtig.
 overwegend hyperactieve-impulsieve type (veelal kinderen) (minimaal 5)
o Fysiek onrustig, kan niet stilzitten
o Rent of klimt in ongepaste situaties
o Moeite met rustig spelen of ontspannen
o Constant druk bezig of doordraven
o Praat veel
o Antwoordt voor de vraag af is
o Moeite met wachten
o Dringt zich op of stoort anderen
 gecombineerde type (minst voorkomend)

Epidemiologie  Ongeveer 2.8% van volwassenen
 Prevalentie neemt af met toenemen leeftijd
 Het onoplettende en gecombineerde type meest blijvende
 11% wordt behandeld, preventie niet mogelijk
Theoretische visies Risico en prognostische factoren: multifactoriële stoornis
 Polygenetisch: 72% erfelijkheid
 Omgevingsfactoren: giftige stoffen, tekort voedingsstoffen, zwangerschapscomplicaties,
negatieve ervaringen
 Neurobiologische ontregeling: kleinere amygdala en hippocampus (vertraagde rijping)
 Neuropsychologisch: verminderd werkgeheugen, vigilantie en inhibitiecontrole
o Overschatting onmiddellijke beloning, ten koste van lange-termijn
Verklaringsmodellen:
 Executief model: verstoord executief functioneren
 Toestandsregulatiemodel: moeite met aanpassen interne energie aan omgevingseisen
(vaak onder stimulatie of overdrive)
 Delay-aversion model: tekort in waarderen toekomstige beloningen
 Dual-pathway model: moeite met uitstel
 Dynamische ontwikkelingsmodel(S-R): korter gevoelig voor effect van bekrachtiging,
minder gevoelig voor uitdovingsprocessen

Cultuur & gender  Verschillen in diagnostiek door culturele interpretaties van gedrag
 Vrouwen vaak later gediagnosticeerd, door ander patroon (minder hyperactiviteit, meer
internaliserende symptomen zoals dromerigheid)
 Geen duidelijke uitspraken over cultuur, vaker in Europa en N-Amerika
 Mannen meer hyperactiviteit en impulsiviteit, vrouwen onoplettendheid
Comorbiditeit  ASS, depressie, bipolaire stoornis, angststoornis, OOS, eetstoornis en middelenmisbruik
 4x vaker t-suïcidepogingen bij jongeren en adolescenten
 Verhoogde kans op emotieregulatieproblemen, obesitas, diabetes 2, bij volwassenen

,  Mannen meer externaliserende problematiek (agressie naar buiten, vijandig gedrag)
 Vrouwen internaliserend (agressie op zichzelf: zelfdestructief gedrag)
Differentiaaldiagnose  Symptomen komen voor met bijna alle stoornissen, vooral onoplettendheid is niet specifiek
en vaak gevolg van middelenmisbruik
 Onoplettendheid gevolg van middelengebruik
Diagnostiek 1. Inzicht clinicus, mogelijkheden andere stoornissen eerst uitsluiten
2. Zelfrapportage en (semi)gestructureerde interviews(DIVA-5, diagnostisch interview
voor ADHD))
3. Heteroanamnese, schoolrapporten(meest valide)
 Belangrijke punten: inzicht clinicus, alertheid DD, onder- of over rapportage symptomen
Behandeling Altijd stap 1: Psycho-educatie en praktische adviezen
Niet voldoende? Dan door naar medicamenteuze of niet-medicamenteuze behandeling:
1. Farmacotherapie: stimulantia (verhogen aanwezigheid van catecholaminen in
synaptische spleet)
o methylfenidaat, amfetaminen, pemoline of;
1. CGT: verminderen symptomen, verbeteren functioneren
2. Vaardigheidstraining, Meditatietherapie
Preventie niet mogelijk

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper desireeh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,00. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69252 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,00  1x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd