Uitwerking van het de hoorcollege's en dus de leerstof voor het vak Biochemie die nodig is om de DBG toets te halen.
De volgende onderwerpen worden behandeld:
• Stofwisseling van lipoproteïnen
• Stofwisselingsziektes m.b.t lipoproteïnen en lipiden
• Rol van voeding op lipiden, lipoproteïn...
Chemie 2.4 hoorcolleges
HC 1 – Stofwisseling van lipoproteïnen
Lipiden en lipoproteïnen
o Vetzuur is opgebouwd uit glycerol + 3 vetzuren = triglyceride. Hebben een
polaire kop + apolaire staart.
o Lipiden vetzuren en steroïde moleculen:
o Fosfolipiden polaire en apolaire kant wat in celmembranen zit.
Vetzuren lange keten koolwaterstoffen (C-H) met een zuurgroep (=O&OH –
carboxygroep).
Steroïden bestaan ook uit keten koolwaterstoffen (C-H) maar zien er in de ruimte anders
uit want gaan een verbinding met ELKAAR aan waardoor ze een soort benzeenring
vormen. Ze binden zichzelf aan elkaar. (bijvoorbeeld: cholesterol).
,Verzadigde en onverzadigde vetten
Mono-onverzadigd vetzuur een vetzuur met 1 dubbele binding
Poly-onverzadigd vetzuur een vetzuur met meerdere dubbele bindingen
Vetzuren hebben verschillend karakter ze kunnen vast worden bij
kamertemperatuur dit is afhankelijk van percentage onverzadigde bindingen.
o Boter is bij kamer temperatuur vast bestaat uit heel veel verzadigde vetzuren dus
zal vast blijven. Het is een compactere structuur omdat het veel rechte verzadigde
vetzuren compact bij elkaar zij en die gaan dus niet snel uit elkaar.
o Onverzadigd vetzuur er zit een knik in (door de dubbele binding) bij een CIS-
waardoor ze niet dicht bij elkaar kunnen gaan zitten en dit dus eerder vloeibaar kan
worden (olijfolie).
o Vetten gaan uitharden door hele hoge temperaturen van CIS binding een TRANS
vet maken transvetten (ongezond!!)
Boter en margarines die worden uitgehard zijn dus niet gezond.
Bij frituren worden de vetten dus ook uitgehard en door dat proces ontstaan er
dus transvetten.
Triglyceriden
Vetzuur:
o Verschillend aantal C-atomen wat betaald wat voor vetzuur het is
o Dubbele binding bepaald of het een onverzadigd vetzuur is.
Losse vetzuren kan ons lichaam niks mee, vrije vetzuren zijn giftig voor onze cellen
daarom hebben we triglyceriden in ons lichaam.
Vrije vetzuren hebben we wel nodig om uiteindelijk ATP te krijgen uit bèta-oxidatie,
maar vetten in ons bloed zijn triglyceriden.
o Glycerol + 3 vetzuren gebonden.
o Polaire kop + apolaire staart
De bindingen die glycerol aangaat met vetzuren esterbinding het zuurstofatoom
van glycerolmolecuul (O) gaat binding aan met zure kant van vetzuur (OH) en water
wordt afgesplitst (condensatie).
Bij een triglyceride gebeurt deze reactie dus 3 keer dus er wordt 3 keer water
afgesplitst.
Dus een esterbinding is reactie tussen een O en een OH.
, Fosfolipiden
Basis (glycerol fosfolipide) glycerol molecuul + 2 vetzuren + 1 fosfogroep met een
aminozuur alcohol.
Er zit dus een fosfaatgroep aan energierijk deeltje.
o ATP TRI fosfaat in ATP zitten dus 3 fosfaten waar veel energie bij vrijkomt.
Ze hebben een polaire kop en apolaire staart daardoor kunnen ze goed functioneren
als celmembraan, want een celmembraan bestaat uit 2 lagen.
o De bovenste laag heeft polaire koppen naar buiten gericht en de binnenste laag
heeft apolaire staarten naar binnen gericht.
o Binnen in dat celmembraan creëren fosfolipiden een eigenschap dat het apolair is
(houden niet van water) en hier zitten eiwitten en cholesterol in en dit beschermt en
houdt het celmembraan stevig.
o Scheidt binnen met buiten.
Steroïde moleculen
Cholesterol zit ook in celmembraan
(stevigheid), zenuwweefsel en hersenen.
En is voorloper van galzouten en bepaalde
hormonen en ook vitamine D onder invloed van
licht.
Galzouten gelade moleculen die zorgen voor
vetvertering een cholesterol molecuul waar
een galzout aan zit en dit krijgt dan een lading.
Lipiden
Er zijn dus verschillende klassen lipiden en die er in de basis anders uit zien.
Verschillende functies in ons lichaam
o Vetzuren leveren energie
o cholesterol draagt bij aan stevigheid van celmembraan en is voorloper van galzouten
en vit D.
Lossen niet op in water
Vervoer van lipiden
Lipoproteïnen zorgen voor het transport van lipiden en eiwitten door ons lichaam
Lipoproteïnen maken een mooi pakketje van fosfolipiden en cholesterol in een
membraan.
Vetzuren hydrofoob (houden niet van water)
Celmembraan is opgebouwd uit dubbele laag van fosfolipiden (2 lagen).
Lipoproteïnen bestaan uit 1 laag je krijgt een polaire oppervlak en aan de binnenkant
een apolaire deel (dus niet polaire deeltjes; deeltjes die niet tegen water kunnen kunnen
hier mooi gaan zitten.
Ons bloed hydrofiele omgeving buitenkant van lipoproteïnen is ook hydrofiel en
daarom kan het worden vervoerd in het bloed.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bovanderwerff. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
