De mens begrijpen in onderzoek
Hoofdstuk 1
1.1 Wetenschappelijk verantwoord onderzoek
mensenkennis = inzicht dat mensen tijdens hun leven opbouwen over hoe andere
mensen zich gedragen. Mensen bekijken elkaar voortdurend en maken allerlei
afleidingen over hoe en waarom mensen zich zo gedragen.
- Subjectief
- Gebaseerd op ervaringen, toevallige gebeurtenissen, selectief
- Vaag en algemeen
Wetenschappelijke kennis = wordt verzameld door wetenschappelijk onderzoek dat
aan duidelijke voorwaarden moet voldoen. Kennis heeft een kwaliteitsgarantie.
Wetenschappelijk onderzoek = doelgericht proces waarbij er op systematische manier
op basis van een onderzoeksontwerp, data verzamelt en analyseert om betrouwbare &
valide onderzoeksvragen te beantwoorden en deel uit te maken van een
probleemstelling.
- Doelgericht
- Systematisch
- Onderzoeksontwerp
- Dataverzameling en data-analyse
- Betrouwbaarheid en validiteit
- theoretische focus
o ontwikkelen en testen van theoretische modellen & concepten
o dieper begrip krijgen van mechanismen, processen relaties
- generaliseerbaarheid
o algemene principes ontdekken die van toepassing zijn op breed scala aan
situaties en contexten
1
, 2
o doel: generaliseerbare kennis genereren die verder reikt dan specifieke
praktijksituaties
2. praktijkgericht/toegepast onderzoek
- vragen uit de praktijk beantwoorden
- levert kennis op die mensen in staat stelt om maatschappelijke verschijnselen in
de werkelijkheid te analyseren en te beïnvloeden en te veranderen.
- Opdrachtgevers: organisaties, bedrijven, overheden,…
- Actieonderzoek = wanneer onderzoeker zelf mee wordt betrokken in de
uitvoering van zijn aanbevelingen
fundamenteel praktijkgericht
Kennis ontwikkelen: theoretische Vragen uit praktijk beantwoorden:
relevantie praktische relevantie
Gericht op kennisvermeerdering Gericht op verandering en beïnvloeding
Opdrachtgevers: universiteiten, Opdrachtgevers vaak: organisaties,
onderzoeksinstellingen bedrijven, overheden
Systematische wetenschappelijke Systematische wetenschappelijke
aanpak aanpak
Streven naar betrouwbaarheid en Streven naar betrouwbaarheid en
validiteit validiteit
Actieonderzoek
= vorm van praktijkgericht onderzoek waarbij onderzoekers
- De inzichten uit de analyse kunnen tot interventie of plan van aanpak leiden
- Onderzoeker gaat zelf op zoek naar efficiënte maatregelen of methodieken om
praktijksituatie te verbeteren. (bv. Sportruimte om te ontspannen tijdens pauzes)
- Bij keuze van maatregelen of methodieken laat onderzoeker zich best leiden door
bruikbaarheid & aanvaardbaarheid in die concrete situatie.
Deskresearch en fieldresearch
deskresearch Fieldresearch
Gebaseerd op bestaande gegevens Zelf veldonderzoek doen door gegevens te
verzamelen
2
, 3
Toegankelijk, minder kosten, efficiënt Diepgaande inzichten gericht op de vraag,
mogelijkheid om hypotheses te testen
Verschillende grondvormen
kwantitatief kwalitatief
In breedte onderzocht In diepte onderzocht
Ideeën, attitudes en gedragingen Belevingen en betekenissen beschrijven
beschrijven en verklaren en begrijpen
Enquêtes, experimenten, observaties, Interviews, focusgroepen, observaties,
meta-analyse, documentenanalyse documentenanalyses
Cijfermateriaal Taal
Statistische analyses Inhoudsanalyses
Veralgemenen uit steekproef naar Diversiteit in doelgroep en rijkdom aan
ruimere populatie informatie
Onderzoeker staat ‘ver’ van onderwerp en Meer nabijheid van onderzoeker
deelnemers
Standpunt is centraal en leidend Standpunt van deelnemers centraal
statisch Proces in beweging
! beide zijn gelijkwaardige vormen van onderzoek en kunnen als complementair
beschouwd worden, ze vullen elkaar aan !
Verschillende tijdsperspectieven
CROSS-SECTIONEEL VS LONGITUDINAAL ONDERZOEK
1. cross-sectioneel
- Mensen eenmalig, op bepaald tijdstip onderzoeken
- Bv. Vandaag enquête over pestgedrag in bepaalde klas
2. longitudinaal onderzoek
- Loopt langer doorheen tijd
- Meerdere onderzoek momenten ingelast
- Bv. Schooljaar lang, om de twee maanden, enquête over pestgedrag afnemen
- 2 onderscheiden in longitudinaal onderzoek
2.1 trendonderzoek
- Regelmatige tijdstippen
- Niet telkens bij dezelfde doelgroep
- Doel: trends in een bepaald fenomeen te onderzoeken
2.2 panelonderzoek
3
, 4
- Regelmatige tijdstippen
- Bij dezelfde doelgroep
- Doel: veranderingen binnen een groep te kunnen vaststellen
RETROSPECTIEF VS PROSPECTIEF ONDERZOEK
Retrospectief onderzoek
- Blikt letterlijk terug in de tijd
- Men probeert gerapporteerde ideeën, attitudes of gedragingen in heden te
verbinden met gebeurtenissen uit verleden van respondenten.
Prospectief onderzoek
- Kijkt vooruit in de tijd
- Meerdere onderzoeken op verschillende tijdstippen
- Resultaten verbinden met elkaar
Cross-sectioneel Eenmalig, op één tijdstip
longitudinaal Langer doorheen tijd, meerdere momenten
Trendonderzoek: telkens andere steekproef op verschillende
tijdstippen.
Panelonderzoek: zelfde steekproef gevolgd
Retropesctief: huidige kenmerken van deelnemers proberen
verbinden met gebeurtenissen uit verleden
Prospectief: steekproef volgen door de tijd heen om verbanden te
zoeken
1.3 eisen aan onderzoek
Wetenschappelijke eisen
Empirisch
- Moet gericht zijn op onderwerpen die zintuigelijk waarneembaar zijn
- Over wat is en niet over wat zou moeten zijn
- Stap 1: hypothese formuleren (veronderstellingen of verwachtingen)
- Stap 2: kijken of hypothesen in realiteit kloppen
- Hypothese toetsen via onderzoek houdt in dat deze veronderstelling
falsifieerbaar/weerlegbaar moet zijn.
De empirische cyclus = schetst verband tussen theorie/ideeën en empirie anderzijds.
Er zijn 2 bewegingen mogelijk (deductie en inductie).
Cyclus = proces waarbij 2 bewegingen in elkaar kunnen doorlopen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper louisevanneste28. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,66. Je zit daarna nergens aan vast.