Beoordeeld met een 8,5. Leren zichtbaar maken wordt steeds belangrijker in de huidige tijd omdat zoveel mogelijk meetbaar gemaakt moet worden wat we doen. Hoe we dat op de basisschool kunnen doen staat in deze scriptie beschreven.
Scriptie met als titel: Leren zichtbaar maken in de dagelijkse lespr...
leren zichtbaar maken feedback praktische handvatten
zelfeffectiviteit motivatie zelfmotivatie behoeften van de leerling
formatieve evaluatie metacognitieve strategieën
didactische werkvormen geloofwa
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
Uitgave:
ISBN:
Druk:
Geschreven voor
Hogeschool InHolland (InHolland)
PABO verkorte deeltijd
Scriptie leren zichtbaar maken
Alle documenten voor dit vak (1)
1
beoordeling
Door: lynnstam • 2 jaar geleden
Verkoper
Volgen
alcidie
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Leren zichtbaar maken in de dagelijkse lespraktijk.
Visible learning in daily classroom practices.
Bachelor Thesis:
Rapportage van een afstudeeronderzoek uitgevoerd in het kader van
het behalen van de titel Bachelor of Education.
Alcidie Mommers
studentnummer 625 559
Hogeschool Inholland (Haarlem), Domein Onderwijs en Innovatie
Opleiding tot Leraar Basisonderwijs
Verkorte Deeltijd
,Voorwoord
De laatste periode. Het eind komt in zicht. Een paar jaar geleden had ik niet verwacht dat ik zo’n
plezier zou hebben in voor de klas staan. Ik ben nog steeds blij met mijn keuze tot omscholing.
Het was hard werken. Niet in de laatste plaats in deze laatste periode om alles weer op tijd af te
krijgen. Dat ik niet vies van ben van hard werken getuigen mijn opleidingskeuzes voor de Hoge
Hotelschool en nu ook de PABO. Plezierig vooruitzicht om straks meer rust te hebben om meer
vlieguren te maken in de klas en energie te steken in mijn streven een nog betere leerkracht te
worden.
Er zijn een aantal mensen die mij, ook deze periode weer, geholpen hebben in mijn leertraject.
Dank aan het team van de Triangel. Dank aan:
de directie: Ontzeend ijn dat ik bij jullie terug mocht komen. Bedankt voor de kans en
het vertrouwen dat jullie mij gegeven hebben om twee dagen een ‘eigen klas’ te draaien;
mijn stagebegeleider die mij met haar expertise begeleid hee;
mijn duo die met eindeloos geduld al mijn vragen beantwoordde. En voor het regelwerk
dat je mij deze eerste periode uit handen hebt genomen zodat ik mij op mijn scriptie en
opdrachten kon focussen. Dadelijk doen we het echt samen!;
alle collega’s, maar met name de collega’s uit de andere groepen 4. Fijn dat jullie geholpen
hebben met dit onderzoek. Fijn te weten dat ik met vragen ook altijd bij jullie terecht kan.
Dank ook aan Marian voor haar begeleiding. Fijn dat je het voor elkaar krijgt zo snel te reageren.
Dank voor de kritische noten waardoor het een beter te volgen stuk geworden is. En geweldig dat
je zelfs in je vakantie het nog een keer hebt willen doornemen zodat ik het tijdig kan inleveren.
Maar ook een groot woord van dank aan mijn gezin. Zonder jullie hulp had ik deze studie niet nu
al kunnen afronden. Jullie gaven mij de gelegenheid om mij regelmatig terug te trekken om te
leren voor toetsen, te schrijven aan opdrachten of mijn lessen voor te bereiden. En niet te
vergeten dank jullie wel voor de mooie tekeningen voor de diverse verslagen. Ik verheug mij op de
voorjaarsvakantie waarin ik helemaal niets hoef en er helemaal voor jullie ben!
Alcidie Mommers
Leren zichtbaar maken in de dagelijkse lespraktijk Alcidie Mommers 2
,Samenvaing
Basisschool de Triangel in Amstelveen hee als beleidspunt in het schoolplan opgenomen leren
meer zichtbaar te willen maken in de dagelijkse lespraktijk. Dit sluit aan bij de trend in de
maatschappij gegevens zichtbaar te willen maken. Maar ook bij de ‘Triangel-norm’ waarin het
team van de Triangel ambities hee beschreven die hoger liggen dan het landelijk gemiddelde.
Directie en leerkrachten van de Triangel zijn zoekende hoe zij invulling kunnen geven aan het
begrip leren zichtbaar maken. Hierbij moet worden gedacht aan een eenduidige
begripsomschrijving (wat hoort er wel en niet bij) maar ook aan praktisch toepasbare handvaen
die leerkrachten in hun klas kunnen inzeen. Omdat het onderzoek een beperkte tijd kent en het
een grote school betre, is ervoor gekozen het onderzoek te beperken tot de groepen 4. Deze
punten gecombineerd leverden de onderstaande onderzoeksvraag op:
Hoe kunnen de leerkrachten van de groepen 4 worden ondersteund met praktisch toepasbare
handvaen om voor zichzelf en voor hun leerlingen het leren zichtbaar te maken in de dagelijkse
lespraktijk?
Leren zichtbaar maken is meer dan het leerproces leerlijk in de klas zichtbaar maken. Het
betre het geheel van interventies die het leren voor de leerling en leerkracht zichtbaar maken
waarbij de leerling geleerd wordt hoe hij zichzelf iets kan leren. Deze betekenis is het
uitgangspunt voor het onderzoek.
Mensen leren voortdurend, soms zelfs zonder dat we daar invloed op hebben. Er is onderzoek
gedaan naar de leereffecten op het gebied van de leerling, de thuissituatie, de school, de leraar,
het leerplan en het lesgeven. Uit die onderzoeken bleek dat het domein ‘de leraar’ een groter dan
gemiddeld effect hee op de leerresultaten van leerlingen. Nu we dit weten is het belangrijk om
ons handelen als leerkracht te evalueren. Het doel hiervan is om van ‘wat werkt’ te veranderen
naar ‘wat het beste werkt’. Leren zichtbaar maken, begint dus al door voor de leerkracht
inzichtelijk te maken welke interventies de grootste leeropbrengsten voor de leerlingen realiseren
(Haie, 2014). De meeste didactische werkvormen die leerkrachten hanteren, zijn niet zomaar uit
de lucht komen vallen, maar maken impliciete kennis over hoe kinderen leren expliciet. Voor de
leerling is leren zichtbaar maken belangrijk omdat het hun leerresultaten kan verbeteren. Door
leerlingen te voorzien van effectieve feedback, kunnen zij hun leren beter evalueren en naar de
toekomst toe aanpassen om betere resultaten te behalen en zich als persoon verder te
ontwikkelen (Kirschner, 2018).
Aan het begrip van leren zichtbaar maken is al af te lezen dat veel interventies effect kunnen
hebben. Maar zoals Haie (2014) schreef: we zijn op zoek naar de interventies die het beste
werken. Interventies ondersteunen succesvolle denkkaders. Het is hierbij belangrijk te realiseren
dat de interventies elkaar beïnvloeden. Maar ook dat het een voorwaarde is eerst een interventie
te beheersen voordat je verder kunt gaan naar de volgende interventie. Interventies met het
grootste effect op de leerresultaten (gebruik maken van verwachtingen van de leerlingen, het
geven van formatieve evaluatie) zijn de meest complexe interventies zijn waarvoor eerst andere
interventies moeten worden beheerst.
Om de grootste effecten op de leerresultaten van de leerlingen te bereiken, zou het logisch zijn op
de top drie van effecten te focussen. Gezien de voorwaardelijkheid moeten we echter weten
welke interventies door de leerkrachten beheerst worden. Het praktijkonderzoek moet dit
uitwijzen zodat het ontwerp hier op een passende wijze bij kan aansluiten.
Uit de interviews die met de leerkrachten van de groepen 4 zijn gehouden, blijkt dat het met de
interventies die horen bij de geloofwaardigheid van de leerkracht en de didactische werkvormen
over het algemeen goed gesteld is. Leerdoelen zijn goed in het handelen van de leerkrachten
opgenomen. Een verbetering kan gezocht worden in het benoemen van succescriteria die bij de
leerdoelen horen. Leerkrachten geven in het interview aan dat zij feedback vaak inzeen. Zij
Leren zichtbaar maken in de dagelijkse lespraktijk Alcidie Mommers 3
, doen dat met name op taak- en procesniveau. Wanneer de feedback die gegeven wordt naast de
definitie van Haie (2007) wordt gelegd, blijkt dat het nog niet volledig is. Hij vindt dat van
effectieve feedback sprake is wanneer er feed-up, feedback èn feed-forward gegeven wordt op
taak-, proces of zelfregulatie niveau (Haie, 2018). De voortgang van de groep en de individuele
leerling ten opzichte van de leerdoelen (feed-forward) wordt nog niet op structurele wijze in
beeld gebracht. Soms worden leerlingen na afloop van een toets geïnformeerd over resultaten. De
leerling kan hierdoor niet optimaal van de feedback profiteren en zijn acties bijstellen om het
doel te bereiken (Clarke, 2019). Belangrijk is dan ook dat leerkrachten hun feedback gaan
formuleren door de perspectieven en niveaus van feedback te integreren.
Doordat de interventie ‘het geven van feedback’ niet volledig beheerst wordt, kan er niet
doorgestroomd worden naar de volgende interventies met een groter leereffect. Vandaar dat het
onderzoek zich richt op het geven van effectieve feedback en het ontwerpen van een model dat
de leerkrachten daarbij kan ondersteunen.
De wensen en behoeen van de leerkrachten van de groepen 4 zijn door een semi-gestructureerd
interview onderzocht. Hieruit komt naar voren dat er duidelijke informatie gewenst is over de
begrippen leren zichtbaar maken en effectieve feedback. Leerkrachten benoemen de zorg dat de
implementatie van leren zichtbaar maken teveel lestijd zal innemen. Ook uiten zij hun zorg of het
zelfbeeld van de jonge leerlingen niet in gevaar wordt gebracht door metacognitieve strategieën
in te zeen. Hiermee zal rekening gehouden moeten worden in het ontwerp.
Door de informatie uit het theoretisch kader te combineren met de wensen en behoeen is een
eerste ontwerp voor een feedback-kaart gemaakt. Het doel van de feedback-kaart is dat het als
geheugensteun fungeert zodat de leerkrachten op een praktische wijze leerlingen feedback
kunnen geven op taak-, proces of zelfregulatie niveau waarin de drie perspectieven van feedback
zijn weergegeven. De eerste feedback-kaart is met een focusgroep van drie leerkrachten middels
een walk-through geëvalueerd (op een vragenlijst vanwege de snelheid). Verbeterpunten zijn
opgenomen in een tweede ontwerp. Dit ontwerp is door de leerkrachten middels een try-out in
de klas uitgeprobeerd en via een vragenlijst beoordeeld. De conclusie is dat het een praktische en
overzichtelijke feedback-kaart is die de leerkrachten helpt leerlingen effectieve feedback te geven.
Het inzet van het definitieve ontwerp van de feedback-kaart door de groepen 4 wordt na de
kerstvakantie gecontinueerd. Ook wordt het ontwerp tijdens de eerste bijeenkomst van het LTO
in het eerste kwartaal van 2020 gepresenteerd. De opdrachtgever hee de wens uitgesproken de
resultaten ook in de andere LTO’s te presenteren en mogelijk te implementeren.
Leren zichtbaar maken in de dagelijkse lespraktijk Alcidie Mommers 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper alcidie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,98. Je zit daarna nergens aan vast.