Samenvatting
Samenvatting Longen 2 - UA Geneeskunde Master 1
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting Colleges Longen 2 - Geneeskunde Master 1 UA Professor van Meerbeeck
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 121 pagina's
Voorbeeld 4 van de 121 pagina's
In winkelwagen1 beoordeling
Door: hayatkohsar • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting LongenTerminologie en epidemiologie
Pulmonale terminologie
- CARA: chronische aspecifieke respiratoire aandoeningen
o Verzamelnaam voor COPD, bronchiectasieën, astma, CF
o ~ ‘vuilbak’
- COPD: chronic obstructive pulmonary disease = verzamelterm
o Chronische bronchitis – schade aan luchtwegen
o Emfyseem – schade aan alveoli
- CF: cystische fibrose (mucoviscidose = verouderde)
- Bronchiectasieën: ‘uitzetting/verbreding’ van de luchtwegen (ectasie = uitzetting)
Eponymen
= benaming naar een ‘persoon’ van een uitvinding/interventie.
- Géén honor of wetenschappelijke uitvinding.
- Problemen – geeft verwarring:
o Soms eerder ontdekt maar toen der tijd niet erkend
o Ontdekt door meerdere personen → zelfde ziekte met verschillende benaming o.b.v.
locatie
o Verschillende aandoeningen met zelfde benaming
Voorbeelden
- Ellis-Damoiseaulijn = De schuin oplopende lijn, van mediaal-onder naar lateraal-boven, die
de grens van de percussiedofheid vormt bij exsudatieve pleuritis
- Golden’s S-sign = the X-ray appearance of right upper lobe collapse with right hilar
enlargement. Most commonly a bronchogenic carcinoma of the lung
- Kerley B lines = small, horizontal, peripheral straight lines demonstrated at the lung bases
that represent thickened interlobular septa on RX caused by edema (from LHF)
- Ziekte van Wegener = primaire systemische vasculitis (=onbekende auto-immuun oorzaak)
met necrose van weefsels in organen. Karakteristieke accumulatie van ontstekingscellen
(granulomen), vnl in de neus en longen, nieren, huid, ogen en gewrichten
o Beschrijvende naam: Granulomatose met Polyangiitis
- Ziekte van Hamman-Rich = interstitial lung disease characterized by rapid onset of
respiratory failure, similar to acute respiratory distress syndrome (ARDS) with diffuse
alveolar damage (DAD) on lung biopsy specimens.
o Sympt: koorts, hoest en kortademigheid – niet rokers ~50 jaar
o Beschrijvende naam: Chronische interstitiële pneumonie
- Syndroom van Horner = combinatie van eenzijdige miosis, ptosis en anhydrose t.g.v.
onderbreking van de oculosympathische innervatie.
- Syndroom van Eaton-Lambert = een auto-immune, presynaptische aandoening van
neuromusculaire transmissie die wordt gekarakteriseerd door fluctuerende spierzwakheid
en autonome stoornissen, en vaak is geassocieerd met kleincellige longkanker (SCLC).
- Syndroom van Bamberger/ Pierre-Marrie = een gewrichtsziekte met ontsteking van de
grote gewrichten, trommelstokvingers en verdikking van de huid, op zichzelf staand of bij
longkanker (paraneoplastisch).
o Beschrijvende naam: hereditaire hypertrofische osteoartropathie
- Syndroom van Pancoast = Groep van symptomen bij een pancoasttumor, waaronder pijn
aan arm en schouder alsook spieratrofie in arm en hand t.g.v. neurologische compressie
o Beschrijvende naam: sulcus-superior-syndroom
1
,Criteria voor causale associatie tussen blootstelling en ziekte (Bradford-Hill)
5 van de 8 hebt (eerste 4/5 zeker) dan causale relatie
1. Sterkte (strength) = relatief risico (RR) van blootgestelde t.o.v. niet-blootgestelde populatie
2. Consistentie = de mate waarop de bevinding in dezelfde richting wijzen (herhaaldelijk
aangetoond!)
3. Specificiteit = blootstelling aan (een) goed herleidbare factor(en)
4. Temporele relatie = blootstelling aan de factor moet het optreden van de aandoening
voorafgaan
5. Biologische gradiënt = regelmatig toenemend verband tussen dosis en de grootte van het RR
(hoe meer/langer de blootstelling, hoe groter het risico)
6. Biologische plausibiliteit (verklaring) = beschikbare informatie over het biologisch
mechanisme van de factor op het ontstaan van de ziekte
7. Invloed van interventie = verwijderen van blootstelling doet RR dalen
8. Analogie = gelijkaardige associatie beschreven tussen blootstelling aan de factor en andere
ziektes (Bv. Roken en COPD, Roken en Astma)
Global burden of disease – ranking van wereldwijde doodsoorzaken
Longziekte = belangrijke bron van mortaliteit en morbiditeit
1. Ischemische hartziekten/cardiovasculaire ziektes
2. Beroertes
3. COPD
4. Pneumonie
5. Longkanker
- Tuberculose = nr. 10
RR/mate van risico = verhouding van aantal overlijdens aan een aandoening bij bv. rokers vs. niet-
rokers
- RR van 23% = 230x grotere kans op sterfte aan de aandoening bij roker dan bij niet-roker
- Hoogste voor Longkankers (~23-25%) en COPD (25-27%), maar lager voor pneumonie (~2%)
De 4 belangrijkste oorzaken van respiratoire sterfte
Europa – 15% van sterfte te wijten aan respiratoire aandoeningen
Vooral COPD, longkanker en pneumonie en pulmonaire vasculaire ziekten en TBC
Ziekenhuisopnames – 7% respiratoir
- Pneumonie, COPD, Astma en longkanker
Kosten van respiratoire ziektes
Onderscheid directe kost (diagnose, behandeling, opvolging van ziekte) en indirecte kost
(invaliditeit/niet werken – verlies aan productiviteit)
- COPD – meeste indirect kosten – ~even groot als directe kost
- Astma – meeste direct
Directe/medische kosten bedraagt maar ~50% van de totale zorgkosten! – grootste verlies bij COPD
en longkanker
2
,COPD
Definitie
Gold = wereldwijd initiatief voor COPD
COPD =
- Een frequente, voorkombare en behandelbare ziekte
- Gekarakteriseerd door persisterende respiratoire klachten en luchtwegvernauwing
- T.g.v. luchtweg en/of alveolaire abnormaliteiten door exposure aan schadelijke partikels of
gassen
Keypoints
- Respiratoire symptomen: dyspneu, hoest en/of sputum (mogelijks miskend door de patiënt)
- Risicofactoren:
o Roken
o Omgevingsblootstellingen: biomassa brandstof (brandhout in bv Indië of Afrika),
luchtpolutie, beroep
o Genetische afwijkingen
o Abnormale longontwikkeling en versnelde veroudering
o Socio-economische status
o Astma, bronchitis en infecties
- Kenmerkend = Exacerbaties – periodes van acute verslechtering van respiratoire
symptomen
- Meestal geassocieerd met significante comorbiditeiten die de morbiditeit en mortaliteit
verhogen (hartlijden, DM, metabool syndroom)
Relatief risico
- Vertoont een gradiënt – de kans op COPD neemt toe, voor
zowel M als V, met het aantal sigaretten per dag en de
leeftijd waarop men stopt met roken
o Hoe eerder men stopt, hoe kleiner het risico
o Hoe meer sigaretten, hoe hoger het risico
- FEV1 (1 seconden waarden) = hoeveelheid lucht die je in 1
seconden kunt uitademen (%-predicted)
o Neemt toe met de leeftijd tot ~20 jaar →
vervolgens afname (20 ml/j)
▪ Krijgt last onder de 60%
▪ Nl. ~70 jaar, 20% afgenomen
▪ Roken = chronische schade aan luchtwegen met rode curve → versnelde
afname (>35 ml/jaar)
o Verlaagde lijn = mensen met onvolledige longontwikkeling
▪ T.g.v. prematuur, laag geboortegewicht of blootstelling aan toxische
stoffen/sigarettenrook
▪ Hebben ook een hogere prevalentie van comorbiditeiten t.g.v. vertraagde
ontwikkeling van andere organen
▪ Bijkomend roken zal meer risico geven op de ontwikkeling van COPD en
ernstige complicaties
3
, Prevalentie
- M > V; > 40 jaar;
- Duidelijke verband met roken
- ~12% van volwassen bevolking WW – jaarlijk 3 milj. doden met een verwachte stijging t.g.v.
roken en ouderdom = 3e belangrijkste doodsoorzaak
- Minder dan de helft is gediagnosticeerd!
- Belangrijk toenemend gezondheidsprobleem zowel medisch als economisch
o ~50% van ‘respiratoire’ gezondheidsbudget – voornamelijk t.g.v. exacerbaties
Pathogenese – obstructieve aandoeningen
1. Overgevoeligheid van het GLSP-weefsel met constrictie en
hypertrofie (LW-d < 2mm)
2. Hypertrofie van goblet cells met mucus hypersecretie –
verdikking van slijmlaag
3. Dysplasie van epitheliale cellen met verlamming van de
cilia – verminderde afvoer
4. Inflammatoire infiltratie van het alveolair membraan
(onder het basaalmembraan) – accumulatie en verdikking
alveolo-capillair membraan
- Type 2 inflammatie:
o Antigen gemedieerd
o Voornamelijk T-/B-lymfocyten, mestcellen en
eosinofielen
o Cytokines – IL-4, IL-5, IgE, Histamine en Leukotriene
- Niet-Type 2 inflammatie:
o Irritantia, pollutie, microben en viraal gemedieerd
o Voornamelijk neutrofielen
Roken → directe schade door ROS; indirect door inflammatie
- Totale diameter voor flow in perifere longvaten > centraal → diffusie rook-
partikels naar perifeer
Chronische Bronchitis = vernauwing van de Luchtwegen/bronchioli
- Mucus hypersecretie door overmatige prikkeling met
verdikking van het slijmvlies
- Directe schade aan cilia met verminderde afvoer van mucus
- Hypertrofie en hypersensitiviteit/constrictie van het GLSP-w
- Chronische inflammatie van de bronchiolaire wand
➔ Vernauwing van de luchtwegen met “air-trapping”
Emfyseem = uitzetting van de alveoli
Inflammatie → alveolaire destructie + apoptose van neutrofielen en macrofagen → vrijzetting
protease (elastase, collagenase) → afbraak van bindweefsel van luchtwegen EN alveoli → minder
terminale bronchioli en alveoli
- Destructie van de longblaasjes met uitzetting – verlies van elasticiteit van kleinere
luchtwegen met collaps tijdens expiratie → hyperinflatie en air-trapping
- Minder opp. voor gasuitwisseling
o Type 1 respiratoire insufficiëntie met verminderd O2 transport
o Vervolgens type 2 respiratoire insufficiëntie/hypercapnie met verminder CO2
transport (CO2 diffusie is makkelijker doorheen longblaasjes – later aangetast)
- Pulmonale hypertensie – verminderde capillaire opp. en hypoxische pulmonale
vasoconstrictie alsook vasculaire inflammatie en endotheel dysfunctie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eryent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen