Hoofdstuk 1: Situering van sociologische theorieën over criminaliteit
1. De klassieke theorie (1)
• Historische context: grote transities in de 18de-19de eeuw in Europa
° van feodaliteit naar moderniteit
→ Feodaliteit was een systeem van een piramidale samenleving met aan de top de koning die
grond bezat onder de koning stonden de leenmannen die loyaliteit aan de koning verschuldigd
waren in ruil voor stukken grond
Het systeem kwam tot verval omwille van een derde stand die er tussenkwam en een plaats
zocht in het systeem maar er niet thuishoord, dit waren de handelaars
Foltering was een veelvoorkomende straf in de tijd van feodaliteit
° van brutale lichamelijke bestraffing (= niet-rationeel) naar op regels gefundeerde, institutionele
sanctie (= rationeel)
° fundamentele rechten van de mens
∙ Cesare Beccaria: Dei delitti e delle pene (1764)
o Doelstelling van straffen is preventie
o “Let the punishment fit the crime”
o Visie van utilitarisme met homo rationalis
→ Nu beschouwd als vertegenwoordiger klassieke school
Doelstelling ligt niet bij vergelding maar bij de preventie
Opgang van filosofen ze waren vertegenwoordigers van verlichting
Rationele mensbeeld is ook utilitarisme
◦Kenmerken van straffen:
-Openbaar
-Snel : Snelle processen na dat de criminaliteit gepleegd is
-Noodzakelijk (om andere misdrijven te vermijden)
-De ‘juiste’ straf
-Proportioneel = de verhouding tussen straf en criminaliteit moet juist zijn, straffen konden
enkel uitgesproken worden als ze in de wet waren opgenomen in die tijd niet was dit niet
evident
- ‘Nulla poena sine lege’ (geen straf zonder wet)
De volgende 4 tekstfragmenten staan niet in de nieuwe reader.
, lOMoAR cPSD|42337398
Dat gene dat boven het noodzakelijke gaat is per definitie onrechtvaardig. Ze worden meer
rechtvaardig in de mate dat ze meer veiligheid te weeg brengen. Die veiligheid die de soeverein
verantwoordelijk is en zo gaan ze ook meer vrijheid brengen.
Het is toch vreemd dat wetten van die aard zouden zijn dat wetten nieuwe vormen van moord
introduceren omdat ze oude vormen van moord willen beteugelen.
en het is in het algemeen belang dat criminaliteit zo weinig mogelijk gebeurt en zo weinig mogelijk
frequent voorkomt in de proportie waar schade uit voorkomt de proportie goed in gedachte houden
en straffen die niet in proportie zijn brengen mogelijk meer schade aan de samenleving.
, lOMoAR cPSD|42337398
Dit is een nieuwe standaard die we kunnen introduceren ook al zijn ze niet in overeenstemming met
de gewoonte = de gewone manier om wetten te maken tussen naties, maar toch zijn ze van grote
nuttigheidswaarde.
Om te vermijden dat bestraffing een daad van geweld wordt van individuen of van vele burgers tegen
private burgers moet deze daad van bestraffing beantwoorden aan de volgende 6 voorwaarden: dus
publiciteit, snelheid, noodzakelijkheid, de laagst mogelijke straf in de omstandigheden, proportioneel
zijn en het moet door de wet worden opgelegd.
Op die manier wordt hij een vernieuwer in Italië en Europa en wereldwijd op basis van zijn nieuwe
denkbeelden van criminaliteit en vooral van bestraffing.
1. Klassieke theorie (2)
• Jeremy Bentham:
o Criminaliteit is inbreuk op het “greatest happiness principle”
o Achterliggende visie van de "hedonistische calculus“
o Invloed op penologische en juridische praktijk
→ Criminaliteit brengt ongeluk en gaat mensen in de schade storten
Achterliggende visie van de "hedonistische calculus”: hij probeerde te berekenen op
welke manier het meeste geluk word voorgebracht voor het meest aantal personen.
Veel tijd besteed aan beteugelen en voorkomen van criminaliteit
Penologie= bestraffingstheorie
, lOMoAR cPSD|42337398
Panopticum gevangenis
Centrale idee =
Beperkt aantal bewakers
voldoende controle uitoefen
op gevangen ze hielden ze
in de gaten vanuit
commandoposten
• Evaluatie van de klassieke school:
o Sterktes
o lot in eigen handen
o rationele visie op mens en samenleving
o Zwaktes
o geen oog voor oorzaken
o geen oog voor types van criminaliteit
o is plegen van misdaad echt een ‘vrije’ keuze?
2. Overgang naar sociologische theorieën
• Essentiële invalshoek
o Aandacht voor relatie criminaliteit en sociale omgeving
- Sociale omgeving bestaat uit vele aspecten
o Nadruk op gelijkheid van criminelen en niet-criminelen
- Er zijn geen fundamentele verschillen in de essentie tussen criminelen en
niet criminelen zeggen sociologen
o Probleem van de individuele verantwoordelijkheid
3. Grondleggers van de sociologische benadering (1)
1. Ecologische theorie
- Aandacht besteed aan de ecologie, de natuur, het milieu.
- Ook ruimere benadering: niet alleen natuur maar ook menselijke omgeving
• Historische context
- Situering na Napoleon , halverwege 19de eeuw
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tomclaassen2006. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,66. Je zit daarna nergens aan vast.