Deborah Saunders
RADIOLOGIE BEWEGINGSSTELSEL
INLEIDING
Diagnostische vraagstelling aan radioloog
1. Bevestigen van zeer vermoedelijke diagnose
2. Vernauwen van DD
3. Detectie en lokalisatie letsel
4. Metingen
5. Pre-operatieve evaluatie
6. Evaluatie van therapie
7. Opsporen van complicaties
RADIOGRAFIE
Principes van radiologische interpretatie
- Minimaal 2 opnames – incidenties
- 2 incidenties, loodrecht op elkaar!
Indicaties Voordelen Nadelen
Eerste keuze onderzoek voor Anatomische informatie Röntgenstralen
evaluatie beenderen en - fractuur, arthritis, congenitale Latente periode: ontkalking > 30-
gewrichten: misvorming… 50 %
- Fractuur, luxatie Biomechanische informatie - osteomyelitis, arthritis,
- Statiekafwijkingen - staande opnamen tumor, ...
- Vormafwijkingen, - dynamische opnamen Beenmerg onzichtbaar
misvormingen - stress opnamen - AVN, BME, tumor
- Degeneratie, infectie, tumor Vlot toegankelijke techniek Weke delen: laag contrast
- Metabole afwijkingen Snel verkrijgbaar + resultaat - vet - overige weke delen -
- Evaluatie callusvorming Relatief goedkoop kalk
Kwaliteit: onder- of overbelicht
Radioscopie – Fluoroscopie
- Hulp voor positionering voor radiografie
- Begeleiden
o Punctie – biopsie
o Osteosynthese
- Radioprotectie!
1
, Deborah Saunders
- Dynamische evaluatie van
o Gewrichten: multi-directioneel, onbelast / belast
o Arthrodese of osteosynthese: vast / pseudarthrose
Stressopnamen
Stressopname Dynamische opname
- Radioloog oefent externe kracht uit op - Patiënt beweegt zelf gewricht met eigen
gewricht spierkracht
- Brengt gewricht in uiterste positie - Tot uiterste positie
- Test ligamenten en gewrichtsbanden - Amplitudo beweging kan beperkt zijn door
pijn
Scanometrie – radiometrie
- Radio-opake meetlat eronder
Full-spine en full leg opname
- Totale wervelzuil
- Staande opnamen
o volledige onderste ledematen
Arthrografie → Altijd combineren met CT-scan!!!
Techniek Nadelen
- Enkel (dubbel) contrast - Röntgenstralen
- Wateroplosbaar joodhoudend contrastmiddel - Contrastmiddel - allergie
- Rechtstreekse injectie - Infectiegevaar
- Techniek + interpretatie: ervaring
Indicaties:
*Intermezzo: schouderluxatie
- Meest frequent: antero-inferieur
- Val op schouder (fiets, judo, ...)
- Complicaties weke delen: Kapselscheur en labrumscheur (antero-inferieur deel)
o Labrumletsel kan tot instabiliteit en recidieven leiden
o Opsporen met CT-artrografie
o Complicaties bot: Hill-Sachs letsel en Bankart letsel (avulsie botfragmentje)
- Andere:
2
, Deborah Saunders
o Posterieur (endorotatie; epilepsie, ...)
o Luxatio erecta (elevatie arm)
Angiografie
Indicaties Nadelen
Diagnostisch, pre-operatief - Hoge stralingsbelasting
- Primair vasculaire ziekten: Arteritis, - Contrastmiddel → allergie
varices - Invasieve procedure
- Traumatisch vasculaire letsels - Complicaties: hematoom, vasospasme, embool, infectie
- Tumoren - Gespecialiseerde apparatuur (kostprijs !)
- Speciale opleiding en ervaring
- Shift naar MR angiografie (MRA)
CT-scan
Indicaties Minder frequente Voordelen Nadelen
indicaties
Trauma (fractuur, Verworven afwijkingen Bot: - Röntgenstralen
luxatie) - arthrose (eerst - Cortex, trabeculair bot, periostale - Contrastmiddelen
- Acuut stadium (type Rx!), osseuze reactie - allergie
letsel; conservatieve spinaal stenose, - Osteolyse, hyperostose vroeg - Beenmerg – beter
R/ of heelkunde?) torsie tibia, stadium op MR!
- Tijdens follow-up (in anteversie heup, - Regio met complexe anatomie Sommige weke delen
gips of na labrum, ... (geen superpositie): WZ, bekken, - Beter op echo
osteosynthese): Combinatie met schedel, IA fractuur (vocht, pees,
genezing, - Discografie, Weke delen: (schuin = beter op MR; * spierscheur)
vertraagde heling of punctie, biopsie, beter op echo (stralen, prijs)) - Beter op MR
complicatie, electrocoagulatie - spieren, BV, zenuwen, vet (zenuw,
postoperatief - Myelografie - Vocht*, cyste*, abces, meniscus,
Combinatie met Tumor: osteoid calcificaties myositis, weke
Arthrografie osteoom = CT (andere - discus, labrum, meniscus, delen tumor)
- Evaluatie tumoren: MR! ) ligament, kapsel Metaalartefacten (in
kraakbeen; Chronische (therapie- Metingen beperkte gevallen)
Evaluatie labrum resistente) - densiteit (Hounsfield Eenheden)
- Concurrentie met osteomyelitis - afstanden (spinaalstenose)
MR! - Enkel indien - hoeken (torsie, anteversie)
Postoperatief vermoeden Reconstructies (spiraal-CT; multi-
“sequester” detector CT!)
3