Algemene verpleegkunde lichamelijk onderzoek en vitale parameters
De vitale functies
- Belang van goede observatie en verzamelen van gegevens: diagnostisch
proces
- Gebeurt door
Anamnese
Lichamelijk onderzoek
Correcte voorbereiding technische onderzoeken
Observatie tijdens en na de onderzoeken
Anamnese
- Gesprek tussen arts/verpleegkundige en patiënt
- Doel: indruk wat er bij de patiënt speelt om diagnose te stellen
- Zonder goede anamnese niet steeds diagnose mogelijk
- Regels:
Houd je aan de feiten en let op voor interpretaties
Geen antwoorden suggereren
Hou de lijn in het oog
Wees selectief en ga soms dieper in op zaken die van belang zijn.
Vermijd dwaalsporen
Maak gebruik van open vragen of vraag door bij gesloten vragen
- Auto anamnese
- Hetero anamnese
- Delen anamnese:
Speciële anamnese
Algemene anamnese
Medische voorgeschiedenis
Familiale anamnese
Levensgewoontes
Lichamelijk onderzoek
- Na anamnese
- Helpt zekerheid te krijgen
Observatie en inspectie
Palpatie
Percussie
Auscultatie
Lengte, gewicht, lichaamstemperatuur en vitale parameters
Lichamelijk onderzoek Observatie en inspectie
- Gericht kijken naar
Mate ziekte
Psychische toestand
Bewustzijnstoestand
Afwijkingen lichaamshouding
, Aspect huid en slijmvliezen
Voedingstoestand
Ademhaling
Geur
Lichamelijk onderzoek palpatie (hartslag)
- Licht of diep
- Oedeem huid, pols nemen, lever palperen, rectaal of vaginaal toucher,
temperatuur
Lichamelijk onderzoek auscultatie
- Luisteren door middel van stethoscoop
- Bloeddruk meten
- Wat kan je nog beluisteren?
Onderzoek van de psychische conditie
- Tijdens anamnese
- Vraag naar sociaal-culturele opvattingen
- Ondersteuning nodig?
- Uiterlijk, gedrag, attitude
- SCEGS
Somatisch
Cognitief
Emotioneel
Gedragsmatig
Sociaal
- Soms meerdere gesprekken nodig om hier een correct beeld te krijgen
Vitale functies
- Verschillende definities:
Vitale functies met betrekking tot levensreddend handelen (BLS, ALS):
bloedcirculatie, bewustzijn, ademhaling (uitval = levensbedreigend)
In klinische situatie: temperatuur, pols, bloeddruk, ademhaling, pijn
(gereguleerd door CZS) = Vitale parameters
- Alle parameters worden besproken
Vitale parameters beïnvloedende factoren
- Leeftijd:
Bij pasgeborenen en ouderen kan temperatuur schommelen
AH neemt af bij het ouder worden
Polsfrequentie neemt af bij ouder worden
RR kan stijgen bij het ouder worden
- Geslacht: bij vrouwen meer temperatuurschommelingen dan bij mannen
- Ras: bepaalde rassen gevoeliger voor hoge bloeddruk
- Erfelijke eigenschappen
- Geneesmiddelen
Invloed op temperatuur, hartslag, bloeddruk
, - Leefwijze, lichaamsbeweging
- Omgeving
- Pijn
- Angst, stress, hormonen, dag - en nachtritme,..
Lichaamstemperatuur
Casuïstiek
- Juf danielle
- Normale waarde: 36° en 37,5°
- Verhoogd: > 38°
- Verlaagd: < 35,5° rectaal gemeten
- Lager dan 34,4°: hypothalamus als regulatiecentrum komt in
moeilijkheden
- Lager dan 29,4°: hypothalamus werkt niet meer
Lichaamstemperatuur te hoog = hyperthermie/koorts
- Wat? Lichaamstemperatuur stijgt boven 38°
- Wanneer? bij ziekte, ontsteking, hersenbeschadiging, pyrogenen van
bacteriën en virussen, …
- Symptomen:
klagen dat je het afwisselend warm en koud hebt
rillen, kippenvel, transpireren, warm aanvoelen
rood gezicht, droge lippen, droge huid
verhoogde pols en ademhaling
bij vlugge temperatuurstijging: stuipen
Lichaamstemperatuur te laag = hypothermie
- Wat? Temperatuur lager dan 36°
- Symptomen: rillen, koude ledematen, koud hebben, pilo-erectie
- Oorzaken: onbedoelde blootstelling aan kou, bevriezing, gastro- intestinale
bloeding
- Lichaamstemperatuur varieert tijdens de dag meten telkens op
ongeveer zelfde tijdstip om waarden correct te kunnen vergelijken
Lichaamstemperatuur deltatemperatuur
- Verschil tussen kerntemperatuur en schiltemperatuur
- Parameter voor de huiddoorbloeding
- Normaal is de deltatemperatuur =/- 5 – 6 °C
- Toename: huiddoorbloeding daalt
- Lage deltatemperatuur: huiddoorbloeding stijgt