Maatschappij
Hoofdstuk 1: De sociologie als wetenschap
1. Hoe geven we vorm aan onze samenleving?
Cultuur
Waarden en normen
Referentiekaders
Te weten komen wie we als individu zijn en hoe we functioneren.
Sociologie: “socius” = medemens, “logia” = logie of studiegebied
De functie van sociologie:
“Onthullen wat er verborgen is”, Pierre Bourdieu
De sociologie is een gedragswetenschap en bestudeerd mensen in hun
samenleving (omgang, verandering)
Sociologie: kijken naar de omgeving, de omgeving waarin je opgroeit heeft een
effect op je toekomst, studie’s, … -> als socioloog wil je begrijpen hoe dit
samenhangt (sommige sociologe doen uitspreken voor hele groepen mensen)
2. Wat is de taak van de sociologie
Mensen bewust maken van wat er speelt en mensen de verbanden te laten zien
tussen zichzelf en de samenleving. Taak -> maatschappelijke bewustwording
Deze taak is word verdeeld in 3
Empirische-analytische taak
Kritische taak
Praktische taak
2.1 de empirische-analytische taak
Het doel: een beeld krijgen van, en inzicht verwerven over de samenhangen die
zich voordoen en inzicht krijgen in oorzaak-gevolg relaties in de samenleving
Onderzoekcyclus uitgeschreven
1. eerst het onderzoek wat hij wilt bestuderen verder verkennen
2. richten door een onderzoeksdoel en een onderzoeksvraag te formuleren
(dit word de leidraag voor een literatuurstudie
3. plannen op welke manier hij zijn onderzoek gaat voeren
4. informatie verzamelen door observaties, intervieuws, bevragingen, etc
5. de resultaten analyseren en conclusies trekken
6. onderzoeksresultaten bekend maken en conclusies maken (vaak komen
hier nieuwe onderzoeken uit)
onderzoekcyclus:
1
,t
p
e
r
n
a
o
c
s
y
diz
lu
vë
h
m
Aspecten die de taak bemoeilijken:
samenleving verandert voortdurend
mensen reageren op de sociologie (self fulfilling en self destroying
prophecy)
SELF-FULFILLING PROPHECY SELF-DESTROYING PROPHECY
Er wordt een uitspraak over mensen Er wordt een uitspraak over mensen
gedaan. Er wordt informatie gegeven gedaan. Er wordt informatie gegeven
die niet geheel de waarheid is. die als correct wordt beschouwd.
De mensen reageren op de uitspraak De mensen reageren op de
en passen hun gedrag aan uitspraak. Ze passen hun gedrag
aan.
Resultaat is dat de uitspraak de Resultaat is dat de uitspraak
waarheid wordt. De eerste instantie vernuetugd wordt. De in eerste
gegeven info wordt bevestigd instantie gegeven info blijkt niet
juist.
Begin = einde Begin einde
“je gaat falen” -> je faalt effectief “je gaat falen” -> je slaagt
(tegendeel bewijzen
2.2 de kritische taak
Je komt vaak met nieuwe info die de samenleving tegenspreekt (je maakt je
niet populair -> mensen hebben liever het gevoel dat ze zelf keuzes maken)
De socioloog moet voldoende afstand kunnen nemen van zijn eigen cultuur en
overtuigingen
wij-perspectief: gaat vanuit van de waarneming, de beleving en de
bedoelingen van de leden zelf van de bestudeerde samenleving of
groepering
zij-perspectief: geeft socioloog het perspectief van een
buitenstaander en hierdoor kan hij dingen zien die de leden van de
samenleving niet meer willen of kunnen zien.
Waardevrij = de socioloog maakt een scheiding tussen wat hij op de grond van
zijn waarden wenselijk of onwenselijk vindt aan de ene kant en wat hij feitelijk
vaststelt aan de andere kant.
2.3 de praktische taak
Helpt de kennis mensen om samen te leven? Is zijn kennis bruikbaar?
Taak = alle kennis naar de mensen brengen
2
, Hoofdstuk 2: Alles is contingent, maar
daarom niet arbitrair
Belangrijk: termen contingent en arbitrair kennen, legitimerende derden kennen-
> kunnen opsommen en uitleg bij kunnen geven
“Alles is contigent”= alles in onze samenleving had anders kunnen zijn dan het is.
“niet arbitrair”= alles is met een reden
alles in de samenleving had anders kunnen zijn -> de aanwezige
gedragspatronen in een samenleving zijn voorwaardelijk en incidenteel =
CONTINGENT ->niet noodzakelijk en niet onmogelijk
De elementen die mee beslissen dat onze samenleving is gelijk ze is zijn de
legimenterende derden
1. de menselijke natuur: we kunnen niet vliegen, niet ademen onderwater,
etc.
2. geschiedenis: keuzes die toen gemaakt zijn bepaalden nog steeds wat er
nu in de samenleving gebeurt bv het Marshallplan
3. samenhang: interdepentie van onze natuur en onze geschiedenis en de
keuzes voor de bepaalde orde aan de ene kant en het effect daarvan aan
de andere kant
4. vanzelfsprekendheid: de meeste regels worden niet in vraag gesteld
3
, hoofdstuk 3: De twee visies op de
samenleving
Belangrijk: wat is een collectieve actie? -> kunnen uitleggen (staken, bv
vliegtuigmaatschappij waardoor je niet op vakantie kan), ziekterol van Parsons
kennen
1. het samen handelen van individuen die de orde verklaart
2. de verhouding van de samenleving en de individu als wisselwerking en een
groter geheel
1. de individualistische visie
oorsprong:
de verlichting: hadden veel aandacht voor het individu en een sterk
geloof in het eigen kunnen en het gezond verstand van de mens. De reden
van de mens= onderdeel van de menselijke natuur
het utilitarisme: alle individuen overal hetzelfde doel nastreven (pijn
vermijden en plezier maximaliseren)
de som van alle redelijke handelende individuen maakt de samenleving
1.1 onbedoelde gevolgen
Mensen kunnen niet alle gevolgen van hun handelen zien.
Er zullen altijd onbedoelde gevolgen zijn die de samenleving mee vormgeven
Onbedoeld en ongewenst = perverse effecten
Voorbeeld pervers effect -> Mattheus effect: Het bevoorrechten van wie al
bevoorrecht is
1.2 Het probleem van de collectieve actie
Bij een collectieve actie waar veel mensen in betrokken zijn en mensen als
individu weinig vat op hebben, het individu steeds zal redeneren vanuit een
minimale inzet voor maximaal resultaat.
Enkel in kleinere groepen zal het voor elk individuen afzonderlijk duidelijk zijn dat
hun inzet cruciaal is voor de verwezenlijking van het doel.
Een oplossing voor het probleem van de collectieve actie kan in 2
manieren
1. Door dwang uit te oefenen via de overheid
2. Door in te spelen op de persoonlijke en niet alleen op de collectieve
belangen van de leden (markt)
2 visies op het samenleven:
Samenlevening in de som van de individuen, de individualistische kijk
individu -> samenleving
Samenleving en de individu maken elkaar, de collectivistische kijk
samenleving <-> individu
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mariependers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,46. Je zit daarna nergens aan vast.