Samenvatting
Samenvatting - recht
- Instelling
- UC Leuven-Limburg
alle hoofdstukken van recht in het eerste jaar
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 31 pagina's
Voorbeeld 4 van de 31 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
RechtHoofdstuk 1: Het recht en zijn bronnen
(Begrippen in eigen woorden kunnen uitleggen, mag ook adhv een voorbeeld)
Dia’s nakijken!
Waarom is recht nodig?
Het is nodig om te kunnen samenleven, als er geen regels zouden zijn (bv
voorang van rechts, niet door het rood rijden, niet zomaar een gevecht starten)
dan zou samenleven heel moeilijk worden. Dankzij recht kunnen we goed
samenleven.
“geen gemeenschap zonder recht, geen recht zonder gemeenschap”
Recht zorgt voor een goede gemeenschap, gemeenschap zorgt dat recht
evolueert
1.1 Het begrip recht
Om van recht te kunnen spreken moeten er drie belangrijke elementen zijn:
Gedragsregels
o Regels waardat we ons aan moeten houden, waar dat we ons naar
moeten gedragen
Bv: voor een rood licht moeten we stoppen, tijdens een
voetbalmatch gaan we niet zomaar mensen tackelen
Afdwingbaar
o Als we ons niet houden aan deze regels moeten we de gevolgen
hiervan dragen
Bv: door rood licht = boete, iemand slaan op straat =
geldboete/gevangenisstraf
Via staatsapparaat
o De politie enerzijds, de rechtbanken anderzijds
Bv: rijden door rood licht = politie geeft ons een boete,
vechten op straat = naar de correctionele rechtbank, op een
voetbal match komt de politie niet dus dit gaat niet via
staatsapparaat.
Recht ontstaat niet op zichzelf, maar wordt beïnvloed door andere elementen
(vroeger, toen er nog niet veel verkeer op de weg was bestond voorrang van
recht en rode lichten nog niet)
1.2 indeling van het recht
er is zoveel, dat we dit gaan opdelen:
publiek recht – privaat recht
o publiek: voor een hele grote groep, rechtsregels die vallen onder
publiek recht zijn voor een grote groep
o privaat: kleine groepen, bv tussen 2 mensen, regels die voor hun
gelden
nationaal recht – internationaal recht
1
, o nationaal: hetgeen wat telt binnen de staatsgrenzen, voor ons
België.
o Internationaal: regels die gelden over de grenzen heen, tussen
verschillende staten.
Als we de bovenstaande vier gaan koppelen aan elkaar krijgen we 4
groepen:
Nationaal privaat
o Geld in België, tussen een kleine groep, voorbeeld: huwelijk binnen
het burgerlijk recht.
Nationaal publiek
o Het strafrecht, hof van assisen(bv gevestigd in Tongeren, België), zit
altijd een jury in (het publiek), bestaat in België
Internationaal privaat
o (IPR) in het IPR gaan we geen regels vinden waar we ons aan gaan
moeten houden, bv: als een Belg een ongeluk et de auto
veroorzaakt in Nederland, en de tegenpartij is een Duitser, dan is de
vraag gaan we het Belgische recht toepassen of gaan we naar de
Nederlands wetgeving kijken omdat het daar gebeurt is, of gaat de
Duitse wet van toepassing komen. In het IPR gaan we dus niet direct
een oplossing vinden, maar we gaan we enkel doorverwijzen naar
de nationale wetgeving die we moeten toepassen
Internationaal publiek
o Volkenrecht, volken = hele grote groep, volken over de grenzen
heen = internationaal.
Bijzonder gevallen
o Collectief arbeidsrecht is hier een van, er kunnen soms
overlappingen zijn, bv het collectief arbeidsrecht, hier staan regels
in die voor een hele grote groep gelden, voor mensen bv in een
bepaalde sector, maar je kan hier ook regels vinden die privaat
gelden, di bv mee opgenomen worden in de arbeidsovereenkomst
1.3 bronnen van het recht
waar kunnen we het recht vinden?, waar vinden we de regels waar we ons aan
moeten houden?, daarom is er een vorm van hiërarchische opsomming van de
bronnen, hiërarchie = vorm van belangrijk
hiërarchische opsomming:
1. internationale rechtsbronnen
2. Belgische federale wetgeving
3. gewoonterecht
4. rechtspraak en rechtsleer
het geen wat bovenaan staat heeft altijd voorrang!
2
,Belgische wetgeving
federale wetgeving (hiërarchische opsomming)
o geld voor iedereen in België, ongeacht waar we wonen, wat vinden
we hier allemaal in terug:
o grondwet; staat in dat iedereen gelijk voor de wet, geld voor
iedereen
o de wetten; abortuswetgeving, asielwetgeving, verschillende soorten
wetgevingen, geld ook weer voor iedereen ongeacht waar je in
België woont, onder de wetten vinden we ook deze terug:
koninklijk besluit; geeft een verduidelijking van een wet
ministerieel besluit; verduidelijkt een koninklijk besluit
regionale wetgeving (hiërarchische opsomming)
o de wetgeving van toepassing plaatsen in bepaalde regio’s,
o decreten/ordonnanties; een rechtsbron die gemaakt word in de
gemeenschappen en de gewesten
o besluit van gewest -of gemeenschapsregering; zij gaan de
decreten/ordonnanties verduidelijken
o provinciale reglementen/besluiten; rechtsbronnen/regels die
opgemaakt worden per provincie
o gemeentelijke reglementen/besluiten: zelfde als vorige behalve dan
voor een gemeente
gewoonterecht (belangrijk!)
o de andere rechtbronnen kan je allemaal terugvinden in documeten,
gewoonterecht kunnen we niet opzoeken, ze zijn wel geldig, maar
het is iets wat algemeen gekend is
rechtspraak en rechtsleer
o alle uitspraken die rechters doen, hij zal altijd meedelen waarom hij
deze uitspraak doet.
3
, Hoofdstuk 2: Het Belgisch politieke
landschap
(Examenvraag: 6 jaartallen kennen + wat er gebeurt is via pp, de rest ook
kennen)
ALLEEN DE 6 FASE KENNEN
België is ontstaan in 1830 – 1831
Toen gold de liberale democratie, dus eerder sprake van een rechtsstaat, de
overheid
Naast de rechtsstaat was er ook een democratie, waar elke burger inspraak
had
Scheiding der machten: de wetgevende, de uitvoerende en de rechterlijke
macht stonden allemaal naast elkaar, is heel belangrijk in België dus is ook
altijd gebleven
Centralisme: het gezag was centraal ingericht
We spreken nu niet meer zo zeer van een rechtsstaat maar wel van een
wetstaat
1. Belgische staatshervorming
België is geëvolueerd van een rechtstaat naar een wetstaat.
een democratie is een particratie geworden.
het centralisme is meer regionalisering geworden.
Deze wijzingen zijn gekomen door 6 staatshervormingen
Fase 1: 1970
o Het centrale België is opgedeeld in verschillende taalgebieden
o Cultuurgemeenschappen ontstaan, er zijn gewesten gekomen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mariependers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,06. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48298 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen