Deel I: cultuur: enkele kaders
1. Inleiding
Cultuur= alles wat aan de natuur toegevoegd wordt. (simplistisch)
Antropologie= ontstaan in bepaalde tijds-en denkkader <-> kleurt
cultuurdefinities
1.1 antropologie als vertrekpunt voor een definitiekader
19e eeuw – schriftloze culturen te bestuderen -> volkskundigen of etnologen
Aanleidingen (drie redenen onstaan)
1. Veranderd wetenschapsveld
2. Kolonialisme
3. Ontdekkingen
-> contact tussen Europa en culturen daarbuiten
- nood beschavingen te bestuderen:
Handhaven
Zullen anders verdwijnen omdat ze niet aangepast zijn aan de ‘beschaving’
Gelijke ruil: beschaving voor hun arbeid/grond/rijkdom…
het kind van het kolonialisme
1.2 antropologie
Vroeger: etnografie= beschrijven van één bepaald volk,
natuurwetenschappen
Nu: antropologie= wetenschap dient als middel na te denken over
hedendaags samenleven en indien mogelijk een bijdrage te leveren aan
concrete vraagstukken.
o Interpretatieve, humanistische benadering
o Vergelijkend perspectief + participerende observatie
= studie van de mens of de studie van de mensheid
1.3 cultuurdefinities vanuit antropologisch perspectief
Definitie cultuur is moeilijk -> verenging en kwetsbaar goed
Volgens Kloos: 5 mogelijke categorieën in de definiëring van cultuur
Opsommende Cultuur is een samenhangend stelsel van kunst, wetten,
definities gewoonten, enzovoort dat mensen zich eigen maken als
lid van een bepaalde gemeenschap
Historische Cultuur is het van de voorouders geërfd stelsel van
gewoonten en aannames dat ons leven bepaalt
Psychologische Cultuur is een gezamenlijk aangeleerd patroon van
gedragingen waardoor biologische behoeften
gereguleerd worden
Normatieve Een samenleving bestaat uit mensen, de wijze waarop
ze zich gedragen wordt bepaald door hun cultuur
Structureel Cultuur bestaat uit vaste onderling samenhangende
gewoonten van bepaalde sociale groepen
1
, 1.4 eerste bruikbare definitie
1.4.1 de voorlopers – cultuur omschreven vanuit het evolutionisme
Tylor: cultuur of beschaving, opgevat in haar brede etnografische betekenis, is
dat complex geheel dat bestaat uit kennis, overtuigingen, moraal, kunst, recht,
gebruiken en alle andere vermogens en gewoonten die de mens heeft
verworven als lid van de samenleving.
Etnocentristische en normatieve opvulling
Duidelijk onderscheid tussen meerdere of mindere mate van beschaving
(gradaties)
Elementen die overal, in elke cultuur terug te vinden zijn
Systeem dat voorbijgaat
Aangeleerd + complex geheel + context van samenleving
Tekortkomingen def
o Constante verandering, geschiedenis en
complexiteit
1.4.1.1. betekenis van evolutionisme in definitievorming
- wereld was Europees (zelfbedacht epicentrum)
- vele volkeren hebben geen eigen geschiedenis maar
worden beschreven in het licht van de beschaving ->
achtergrond van kolonisering
Centraal idee: alle volkeren hebben cultuur maar ontwikkelen zich trager. Ze
doorlopen stadia waarbij ze van lage mate -> hoge mate zoals Europa
Kenmerken van evolutionistisch denken
Theoretisch
1 uitgangspunt of hypothese
Complexiteit cultuur gemeten door westerse elementen = maatstaf
Morele plicht om kolonisatie te handhaven -> primitieve cultuur zou anders
verdwijnen
Alle samenlevingen zullen dezelfde stadia doorlopen
1.4.1.2 wie is in het evolutionisme van belang?
cultuur komt voor uit sociale interactie ipv ontstaan uit aangeboren
superioriteit
Tylor
Uitgangspunt: menselijke ras= psychisch één
Een proces van ontwikkeling, vorming, vooruitgang van de vermogens en
prestaties, van het doen en denken van de menselijke soort
Eurocentrische categorieën en maatstaven
Drie stadia:
o Primitiviteit
o Barbaarsheid
o Beschaving
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper silkevandenabeele1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,56. Je zit daarna nergens aan vast.