Deze samenvatting is volledig zelf gemaakt met eigen notities en de cursustekst. Deze samenvatting was voldoende voor mij, maar wel alle lessen gezien. gebruik ook zeker de app.
SUCCES
FARMACEUTISCH EN BIOLOGISCHE LABORATORIUM TECHNIEKEN
UCLL CAMPUS GASTHUISBERG
,1. Inleiding hematologie
1.1. Definitie bloed
• Bloed is een viskeuze vloeistof met soortgelijke massa van 1,06 kg/l.
o Is een suspensie van bloedcellen in gelige isotone
elektrolytoplossing (plasma)
1.2. Samenstelling
• Bestaat uit:
o 45% bloedcellen = erytrocyten & leukocyten & trombocyten
o 55% plasma = water & proteïne & opgeloste stoffen
o 60-70 ml bloed per kg lichaamsgewicht
▪ 80 kg = 4800-5600 ml bloed
• Bloedcellen:
o RBC: 5000 X 10 9 per liter bloed
o Bloedplaatjes: 500 X 10 9 per liter bloed
o WBC: 50 X 10 9 per liter bloed
• Plasma en serum:
o Plasma:
▪ Elektrolytoplossing → gele, waterige oplossing met zouten en proteïnen
• Ph buffer
• Elektrische stroom afleiden
▪ Isotoon → concentratie aan zouten is zodanig dat de
osmotische druk hetzelfde is als de celinhoud →
anders lysis van de cel
o Serum:
▪ Gelige vloeibare isotonische elektrolytoplossing die
overblijft als bloed gestold is.
▪ = plasma maar er is geen fibrinogeen meer.
1.3. Viscositeit
• Is de mate van de weerstand die ene vloeistof biedt tegen de stroming of hoe stroperig een
vloeistof is
• Bepaald door:
o Bloedsamenstelling
o Omgeving
o Concentratie en vorm van eiwitten in plasma
o Verhouding RBC en plasma
o Vervormbaarheid van RBC
• Daling van pH → verminderde RBC afstoting → rouleauxvorming
• Te hoge viscositeit = hoge vertraging van bloedstroom = grotere kans op agglutinatie
1
,1.4. Bloedvolume
• = de totale hoeveelheid bloed die in het lichaam van een persoon circuleert
• Belangrijk om gezondheidstoestand te bepalen
• Vuistregel:
Totaal bloedvolume (L) = lichaamsgewicht (kg) / 13 volwassen personen
• Bepaald door:
o Behoefte aan hemoglobine
o Waterhuidhouding
o Lichaamsgewicht
1.5. Functies van het bloed
1. Transport
o Zuurstof → bindt aan hemoglobine en wordt in de weefsel afgegeven
o CO2 → bindt uit de weefsel aan hemoglobine en wordt afgegeven in de longen
o Enzymen, koolhydraten, eiwitten, vitaminen, vetten, …
o Hormonen
o Metabole afbraakproducten
2. Bescherming
o Infecties en lichaamsvreemde stoffen → leukocyten (WBC)
3. Bloedvatwanden
o Bloedverlies → stollingseiwitten en trombocyten
▪ Herstellen de bloedvaten als hier een breuk in is
4. Lichaamstemperatuur
o Bij infectie zal het lichaam de temperatuur omhoog gooien
▪ Bloed verplaatst van huis naar binnenkant van lichaam
5. Zuur-base evenwicht
o Geregeld door longen en nieren
o Acidose: zuurtegraad stijgt (meer zuur worden)
▪ Respiratoir → longen
▪ Metabool → nieren en lever
o Alkalose: zuurtegraad daalt (meer base worden)
▪ Respiratoir → longen
▪ Metabool → maag (braken/overgeven)
6. Water en zouthuishouding
o 55-60% van lichaamsgewicht = water
o Verdeling gebeurt door zoutconcentratie
▪ Te lage of hoge concentratie kan dodelijk zijn
1.6. Het bloedstaal
1. Bloedafname
• Door arts, verpleegkundige of MLT’er
o Verpleegkundige of MLT’er moeten ondertekend (door arts) aanvraagformulier
hebben
2
, • Arteriëel → enkel door artsen
• Veneus / capillair
o Betrouwbaarst
o Eenvoudig door gesloten vacuumsysteem
▪ Zorgt voor de afname van de juiste hoeveelheid
o Groter volume → meer onderzoeken op 1 staal
2. Boedafname tubes:
• Bloedafname met anticoagulantia
o Het bloedstaal onmiddellijk mengen → staal wordt onstolbaar gemaakt
1. Anticoagulantia door onttrekken van calciumionen
→ Calcium = nodig voor stolling
▪ Ethyleendiaminetetra-azijnzuur (EDTA):
• 2 of 3 waardige Na/K zouten van EDTA
• Is irreversiebel proces
• Droge vorm maar ook in oplossing
• bewaring:
➔ stabiel op KT tot 8 uur na afname (best op 4° goed voor 24 u)
➔ WBC en PLT analyseren 2 uur na afname
➔ Uitstrijkje maken binnen 3 uur na afname
➔ NOOIT INVRIEZEN
▪ Natriumcitraat:
• 2 of 3 waardige Na/K zouten van citroenzuur
• Is reversibel proces
• In oplossing
• Toepassingen:
➔ Stollingsonderzoek
➔ Bepaling van de bezinkingssnelheid
▪ Natriumfluoride / natriumoxalaat of natriumflouride/kaliumoxalaat
• Fluoride bindt aan calcium
• Fluoride remt de enzymatische reacties
• Nadelen:
➔ Remmen te veel enzymreacties
▪ Dus geen enzymbepaling in bloed
• Toepassingen:
➔ Glucose en lactaat bepalingen
▪ Acid-citraat-dextrose-tube (ACD-tube)
• Inhoud : citroenzuur, trinatriumcitraat, dextrose
• Toepassingen :
➔ Bepaling van humaan leukocytenantigeen
2. Anticoagulatie door trombineremmers
▪ Heparine :
• Proteïne met polaire sulfaatgroepen
• Li, Na, K of ammoniumzouten
• Droog en in oplossing
• Toepassingen:
➔ Biochemische testen, HLA-bepaling
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lowieboels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,48. Je zit daarna nergens aan vast.
