Dit document bevat zowel de powerpoint, als de lesnotities die ik daarbij maakte, aangevuld met het boek. Het is dus een zo volledig mogelijke samenvatting, waarmee ik geslaagd was in eerste zit, door enkel dit document te studeren.
Jullie kunnen mij ook steeds privé sturen voor de samenvatting ...
Binnen het burgerlijk recht heb je twee grote pijlers:
- Personen en familierecht
o Niet patrimoniale effecten (personen, familie, met wie kan ik huwen, kan ik uit de
echt scheiden, afstamming, …)
o Patrimoniale kant: familiaal vermogensrecht
- Vermogensrecht
o Rechtsverhoudingen die in geld waardeerbaar zijn
o 3 subjectieve vermogensrechten
Zakelijke rechten (in geld waardeerbare rechtsverhoudingen)
In het algemeen: hoe ontstaan ze, hoe gan ze teniet, kan ik ze overdragen
Eigendom, vruchtgebruik, erfpacht, opstal
Goederen zelf
Intellectuele rechten
Persoonlijke rechten
Het goederenrecht heeft een zeer grote relevantie: in verschillende gedaanten
- Goederenrechtelijke geschillen
Bv u heeft last van de haag van uw buurman, of er ontstaan barsten in uw gevel of bv u
woont in een appartement en het dak moet gerenoveerd worden of bv een laadpaal
installeren
- Discussies waar het goederenrecht onderdeel van vormt
Bv het fiscaal recht: fiscale discussies over onroerende voorheffingen (belasting van
onroerende goederen) of bv een netwerk provider wil een netwerk kopen, fiscaal gezien is
dat belast met registratierechten (12milj euro) maar moet die provider dan eigendom
hebben? Die wilt dat gebruiken, uitbaten, maar uiteindelijk is dat versleten dus is er dan
eigendom nodig?
Handboek: op bb een lijst van wat niet te kennen is
Alles kennen van het handboek en wat er gezegd wordt in de colleges
Examen
- Klassiek schriftelijk gesloten boek examen
- Opbouw:
o Juist/fout vragen: 1 lijn om te motiveren (je kan zelfs punt scoren met je motivering
als je fout/juist toch fout is)
Bv een erfdienstbaarheid is altijd een onroerend zakelijk recht
o Open vragen: focus op inzicht en toepassen
Letterlijke vragen komen niet vaak voor
- Meestal punten verloren: grondigheid en volledigheid
o Een rechtsfiguur heeft 4 toepassingsvoorwaarden of 3 kenmerken, dan moet je die
vermelden en allemaal uitwerken!
1
, o Altijd kijken of je alle elementen van de vraag hebt beantwoord
- Wetboek is erg belangrijk bij dit vak!
Deel 1: algemeen deel
Titel 1: situering van het goederenrecht
Het goederenrecht regelt het regime van goederen
Studie van de zakelijke rechten
Studie van de goederen zelf
o Goederen: deelcategorie van voorwerpen die voor eigening vatbaar zijn
Goederenrecht vinden we in het oud burgerlijk wetboek
• Nieuw Boek III BW
• Strikt genomen hebben we geen nieuw BW, want het oude werd
omgevormd dus het is gewoon BW en het oude is OBW (vooral formeel een
grote hervorming, inhoudelijk valt het mee)
• Nieuwe boek 3 zien vanuit twee bewegingen
• Codificatie
• Dematerialisering doorgezet en meer flexibiliteit in het
goederenrecht
• Doelstellingen van de nieuwe wet:
• Integratie van het goederenrecht
• Instrumentalisering van het goederenrecht
• Flexibilisering van het goederenrecht
• Modernisering van het goederenrecht
• I. Algemene bepalingen
• II. Goederen
• Wordt volledig hernummerd, inhoudelijk weinig wijziging
• III. Eigendom
• Iedereen moet een individueel eigendomsrecht hebben
• Kernbepaling was art 544 (individuele eigendom)
• Het goederenrecht was opgebouwd rond dit artikel
(eigendomsrecht is van OO)
• Met die eigendom moest men zoveel mogelijk kunnen doen
• art 1134 (contractsvrijheid)
• twee artikels combineren: economisch liberalisme
2
, • reactie tegen standenmaatschappij en economisch
immobilisme van ancien regime
autonomiebeginsel/wilsautonomie staat centraal
• IV. Mede-eigendom
• V. Burenrelaties
• VI. Vruchtgebruik
• VII. Erfpacht
• VIII. Opstal
Gangbare opvattingen worden wettelijk verankerd en er vinden herformuleringen plaats
maar inhoudelijk zijn de wijzigingen beperkt
De fundamentele principes van het burgerlijk recht (en 3 kernbepalingen van BW)
o (individuele) eigendom
Hoeksteen privaatrecht
Daarom moeten zakelijke rechten worden beschermd: worden
limitatief opgesomd in de wet numerus-clausus beginsel
o Contractvrijheid en testeervrijheid
o Foutaansprakelijkheid
Evoluties van het goederenrecht:
In de loop der jaren is de maatschappijvisie veranderd zie je socialisering of vermaatschappelijking
van de samenleving
Goederenrecht onderging 3 belangrijke evoluties:
o Dematerialisering
Van een agrarische maatschappij (vnl lichamelijke goederen) naar een
maatschappij met aandacht voor nieuwe technieken (onroerende en
onlichamelijke goederen)
Zakelijke rechten hebben betrekking op alle goederen die vatbaar zijn voor
toe-eigening
o Vermaatschappelijking en socialisering
Liberalisme en individualisme worden getemperd
Ontwikkeling ontstond bij eigendom
o Theorie van rechtsmisbruik
o Theorie van burenhinder titularissen van zakelijk recht +
van een persoonlijk recht (bv huurders)
o Flexibilisering en instrumentalisering
Strikte karakter van zakelijke rechten werd expliciet beperkt tot
wezenskenmerken en dwingende elementen van de zakelijke rechten
Juridisch zijn we allemaal gelijk maar feitelijk zien we toch ongelijkheden
o Die feitelijke ongelijkheden moet ik punctueel corrigeren
3
, o Meer en meer komen er beperkingen op het eigendomsrecht (bv rechtsmisbruik)
T2: temporele toepassing
• Inwerkingtreding (zie art. 37 ev W2020)
- 1/9/21 (muv 3.30 §1, 3°, 5°, 7° en §2, lid 2 BW = 1/7/22)
• 1/09/2021: daar ligt de cesuur
• Nieuwigheden inzake onroerende publiciteit pas 1 juli 2022 in werking
(voormalig artikel 1 HypW, nu 3.30 BW)
- Eerbiedigende werking: enkel Rsf/RH na 1/9/21
• Boek 3 heeft eerbiedigende werking ( retroactieve werking)
• Voor rechtshandelingen en rechtsfeiten gesteld na 1 september
2021 (daarop is boek 3 van toepassing) dus is niet van toepassing
op rechtshandelingen en rechtsfeiten van voor die datum
• Boek 3 is ook niet van toepassing op de rechtsgevolgen van die
rechtshandelingen en rechtsfeiten van voor 1 september 2021
• Ook niet op rechtsfeiten of rechtshandelingen met betrekking op
oude zakelijke rechten, ook al vonden die plaats na 1 september
2021
Bv een rechtshandeling: vestiging van het vruchtgebruik.
Bv een rechtsfeit: iets dat juridische gevolgen impliceert maar waar geen
menselijk handelen aan de grondslag ligt bv het planten van een boom en
mag dat daar of bv het in bezit nemen van een goed of bv overlijden dat
een vruchtgebruik creëert
Stel we sluiten vruchtgebruik op 1 augustus 2021 met ingang van 1 november 2021. Is dan het
oude recht van toepassing?
Datum van de rechtshandeling geldt en dus het oude recht geldt
Het recht dat men toen voor ogen had is het recht van die datum
Bv rechtsgevolgen: de vraag naar een onderhoudsplicht. We hebben vruchtgebruik en het dak
moet gerenoveerd worden. Er wordt dan gehandeld naar oud recht
Bv vruchtgebruik afgesloten in 2012. Het is 2025 en het vruchtgebruik loopt nog maar de
partijen willen dat beëindigen. We passen de regels toe van oud recht.
Bv opstalrecht gesloten rond 2000 en we willen da verlengen tot 2024 en dan is die
rechtshandeling om dat te verlengen onder oud recht.
Bv beplanting van voor 1 september 2021 overschrijden pas na 1 september 2021 de
perceelsgrens nieuwe regels gelden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julieverbaeten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,49. Je zit daarna nergens aan vast.
