Samenvatting

samenvatting Kwalitatieve onderzoeksmethoden

3 keer verkocht

Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)

De samenvatting is gebaseerd op het gebruikte boek voor het vak Kwalitatieve onderzoeksmethoden aan de KUL, gegeven in oa de bachelor Pol & Soc. Zie inhoudstafel voor de samengevatte onderdelen, aangezien enkel de delen te kennen voor het examen zijn samengevat.

[Meer zien]

Voorbeeld 10 van de 83 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 3 december 2024
Aantal pagina's 83
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

kwalitatief onderzoek
kwalitatieve onderzoeksmethoden

Volgen

StudentPolWetKUL Lid sinds 3 maanden 23 documenten verkocht

€9,46

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

HANDBOEK KWALITATIEVE ONDERZOEKSMETHODEN
INHOUDSOPGAVE

hoofdstuk 1: wat is kwalitatief onderzoek?.................................................................................................. 5

1.2 gemeenschappelijke genen in de familie ........................................................................................................ 5
1.2.1 de vraagstelling ........................................................................................................................................ 5
1.2.2 het onderzoeksdesign.............................................................................................................................. 5
1.2.3 de dataverzamelingsmethode ................................................................................................................. 6
1.2.4 de analyse ................................................................................................................................................ 6
1.2.5 de rapportage .......................................................................................................................................... 6

Hoofdstuk 2: geschiedenis van het Kwalitatief onderzoek ............................................................................ 6

2.5 het postmodernisme en de consolidatie (jaren ’90) ................................................................................. 6
2.5.1 het postmodernisme in de sociale wetenschappen......................................................................... 7
2.5.2 de consolidatie van het kwalitatief onderzoek ................................................................................ 7

hoofdstuk 3: paradigma’s in het kwalitatief onderzoek ................................................................................ 7

3.1. de klassieke tweedeling: positivisme of interpretivisme ............................................................................... 7

3.2. vier paradigma’s ............................................................................................................................................ 8

3.3. het positivisme en postpositivisme ................................................................................................................ 9

3.4. het constructivisme ........................................................................................................................................ 9
3.4.1. het symbolisch interactionisme.............................................................................................................. 9
3.4.2. fenomenologie en sociaal constructivisme .......................................................................................... 10
3.4.3. de etnomethodologie en conservatieanalyse ...................................................................................... 11

3.5 kritische theorie, feministische en andere benaderingen ....................................................................... 11
3.5.1. de kritische theorie ............................................................................................................................... 11
3.5.2. feministische benaderingen ................................................................................................................. 11
3.5.3. postmodernisme en poststructuralisme .............................................................................................. 11
3.5.4 op kunst gebaseerd onderzoek (arts-based research) .......................................................................... 12
3.6 het participatief paradigma.......................................................................................................................... 12

hoofdstuk 4: de probleemstelling en de onderzoeksvraag .......................................................................... 13

4.1 inleiding: van eerste idee tot probleemstelling ............................................................................................ 13

4.2 algemene structuur van de probleemstelling ............................................................................................... 14

4.3 onderdeel 1: het onderzoeksdomein ............................................................................................................ 14

4.4 onderdeel 2: de verantwoording van het onderzoek.................................................................................... 15
4.4.1 wetenschappelijke gemeenschap ......................................................................................................... 15
4.4.2 beleidsmakers ........................................................................................................................................ 15
4.4.3 praktische relevantie ............................................................................................................................. 15

4.5 onderdeel 3: het onderzoeksdoel.................................................................................................................. 15

, 4.5.1 exploratief onderzoek............................................................................................................................ 15
4.5.2 verklarend onderzoek ............................................................................................................................ 16
4.5.3 beschrijvend onderzoek ........................................................................................................................ 16
4.5.4 emancipatorisch onderzoek .................................................................................................................. 16

4.6 onderdeel 4: de onderzoeksvraag................................................................................................................. 16
4.6.1 soorten onderzoeksvragen .................................................................................................................... 16
4.6.2 kritisch kijken naar je onderzoeksvraag ................................................................................................ 17

4.7 onderdeel 5: het conceptueel kader ............................................................................................................. 18
4.7.3 de literatuurstudie ................................................................................................................................. 19

4.8 kiezen voor een grondvorm van onderzoek .................................................................................................. 20
4.8.1 de kwalitatieve survey ........................................................................................................................... 21
4.8.2 participerende observatie of de etnografische studie .......................................................................... 22
4.8.3 de casestudy .......................................................................................................................................... 22
4.8.4 inhoudsanalyse ...................................................................................................................................... 23

hoofdstuk 5: ethiek van het onderzoek...................................................................................................... 24

5.2 ethiek en wetenschappelijke integriteit ........................................................................................................ 24

5.3 procedurele ethiek ........................................................................................................................................ 24
5.3.1 geïnformeerde toestemming (informed consent) ................................................................................ 25
5.3.2 bescherming van de privacy .................................................................................................................. 25
5.3.3 breng geen schade toe .......................................................................................................................... 25
5.3.4 verborgen onderzoek en misleiding ...................................................................................................... 25

5.4 situationele ethiek ........................................................................................................................................ 26

5.5 relationele ethiek .......................................................................................................................................... 26

hoofdstuk 6: wie ga je onderzoeken? de kwalitatieve steekproef ............................................................... 26

6.1 de onderzoekspopulatie en het steekproefkader ......................................................................................... 26

6.2 verschillende kwalitatieve steekproefmethoden .......................................................................................... 27
6.2.1 geen selectie .......................................................................................................................................... 27
6.2.2 de typische case ..................................................................................................................................... 27
6.2.3 heterogeniteit of maximale variatie ...................................................................................................... 27
6.2.4 homogeniteit ......................................................................................................................................... 27
6.2.5 kritische case ......................................................................................................................................... 27
6.2.6 bevestigende en ontkennende cases .................................................................................................... 27
6.2.7 sneeuwbalsteekproef ............................................................................................................................ 28
6.2.8 extreme of afwijkende cases ................................................................................................................. 28
6.2.9 intensiteit ............................................................................................................................................... 28
6.2.10 random doelgericht ............................................................................................................................. 28
6.2.11 gestratificeerd doelgericht .................................................................................................................. 28
6.2.12 criteriumgebaseerd ............................................................................................................................. 28
6.2.13 opportunistisch .................................................................................................................................... 29
6.2.14 pragmatisch ......................................................................................................................................... 29

6.4 omvang van de steekproef ........................................................................................................................... 29

6.5 uitbreiding naar focusgroepen ..................................................................................................................... 30
6.5.1 wie zit er in de focusgroep?................................................................................................................... 30

, 6.5.2 omvang van de groepen ........................................................................................................................ 30
6.5.3 aantal groepen ....................................................................................................................................... 31

6.6 uitbreiding naar participerende observatie .................................................................................................. 31

6.7 steekproeven bij casestudyonderzoek .......................................................................................................... 32
6.7.1 single cases ............................................................................................................................................ 32
6.7.2 multiple cases ........................................................................................................................................ 32
6.7.3 casecontaminatie................................................................................................................................... 32

hoofdstuk 7: algemene voorbereidingen voor het veldwerk ....................................................................... 33

7.4 vragenlijsten en topiclijsten .......................................................................................................................... 33
7.4.1 vragenlijsten in kwalitatief onderzoek .................................................................................................. 33
7.4.2 theoretisch steekproeftrekken en de kwalitatieve vragenlijst ............................................................. 34
7.4.3 kernelementen in een kwalitatieve vragenlijst ..................................................................................... 34
7.4.4 de volgorde van vragen ......................................................................................................................... 35
7.4.5 soorten vragen in een kwalitatieve vragenlijst ..................................................................................... 35

hoofdstuk 8: data verzamelen door te interviewen .................................................................................... 36

8.1wat is een interview? ..................................................................................................................................... 36
8.1.1 soorten kwalitatieve interviews ............................................................................................................ 36
8.1.2 kenmerken van het kwalitatieve interview ........................................................................................... 37

hoofdstuk 9: data verzamelen met focusgroepen....................................................................................... 37

9.1 wat is een focusgroep? ................................................................................................................................. 37
Robert K. Merton ............................................................................................................................................ 37
Focusgroepen ................................................................................................................................................. 38
voordelen ........................................................................................................................................................ 38
problemen ...................................................................................................................................................... 38

9.2 De moderator................................................................................................................................................ 38
Wat voor iemand moet dit zijn? ..................................................................................................................... 39
Rollen van de moderator ................................................................................................................................ 39

9.5 Types van deelnemers................................................................................................................................... 41
1. experten ...................................................................................................................................................... 41
2. storende participanten ............................................................................................................................... 41
3. uitweidende deelnemers ............................................................................................................................ 41
4. stille en verlegen participanten .................................................................................................................. 42
5. onaandachtige deelnemers ........................................................................................................................ 42

9.6 een groepsgesprek starten ........................................................................................................................... 42
9.6.1 het introductiepraatje ........................................................................................................................... 42
9.6.2 het starten van het gesprek................................................................................................................... 42

9.7 moderatortechnieken ................................................................................................................................... 43
9.7.1 stiltes in de groep .................................................................................................................................. 43
9.7.2 doorvragen ............................................................................................................................................ 44
9.7.3 luisteren ................................................................................................................................................. 44
9.7.4 samenvatten .......................................................................................................................................... 44
9.7.5 kwestie van invloed en beïnvloeding .................................................................................................... 44

,hoofdstuk 11: andere databronnen voor kwalitatief onderzoek ................................................................. 45

11.1 documenten............................................................................................................................................ 45
11.2 opgeslagen gegevens .............................................................................................................................. 47
11.4 visueel materiaal..................................................................................................................................... 48
11.5 gearchiveerd kwalitatief onderzoek (secundair analysemateriaal) ....................................................... 48
11.6 het internet ............................................................................................................................................. 49

Hoofdstuk 13: kwalitatieve analyse ........................................................................................................... 49

13.1 benaderingen in de kwalitatieve analayse ................................................................................................. 49
13.1.1 een gemeenschappelijke structuur in de kwalitatieve analyse?......................................................... 49
13.1.2 een kort overzicht van analytische benaderingen .............................................................................. 50
13.1.3 een keuze voor de grounded theory-benadering ............................................................................... 52
13.2 het einddoel: theorie................................................................................................................................... 52
kenmerken van theorie .................................................................................................................................. 53
13.2.1 aard en reikwijdte van een theorie ..................................................................................................... 53
13.2.2 inductie, deductie en abductie ............................................................................................................ 54
13.2.3 componenten van een theorie: concepten ......................................................................................... 56
13.2.4 gefundeerdheid van de theorie ........................................................................................................... 58

13.7 open coderen .............................................................................................................................................. 58
13.7.1 wat zijn codes? ............................................................................................................................... 58
13.7.2 veel of weinig coderen?.................................................................................................................. 59
13.7.3 zijn er soorten codes? .......................................................................................................................... 60
13.7.4 definitie van het fragment ................................................................................................................... 60
13.7.5 valstrikken bij het coderen .................................................................................................................. 61
13.7.6 een beschrijvende matrix aanleggen................................................................................................... 61

13.8 axiaal coderen............................................................................................................................................. 62
13.8.1 axiaal coderen: een mogelijke werkwijze............................................................................................ 63
13.8.2 een codeerschema gebruiken? ........................................................................................................... 65
13.8.3 hulpmiddelen bij het (axiaal) coderen................................................................................................. 67

13.9 selectief coderen ......................................................................................................................................... 70
13.9.1 een kerncategorie zoeken en uitwerken ............................................................................................. 70
13.9.2 methoden van selectief coderen ......................................................................................................... 70
13.9.3 relaties controleren ............................................................................................................................. 72

hoofdstuk 15: kwaliteitsvereisten bij kwalitatief onderzoek ....................................................................... 73

15.1 het debat over ‘kwaliteit’ in kwalitatief onderzoek .................................................................................... 73
15.1.1 validiteit en betrouwbaarheid in het kwantitatief onderzoek ............................................................ 73
15.1.2 positie 1: validiteit en betrouwbaarheid zijn onmogelijk .................................................................... 74
15.1.3 positie 2: validiteit en betrouwbaarheid in vermomming .................................................................. 74
15.1.4 positie 3: nieuwe invullingen van validiteit en betrouwbaarheid ....................................................... 75
15.1.5 voorbij de methodologische discussies ............................................................................................... 75

15.2 van criteria naar beoordelingsinstrumenten .............................................................................................. 75
15.2.1 geloofwaardigheid (waarheid) ............................................................................................................ 76
15.2.2 overdraagbaarheid (toepasbaarheid) ................................................................................................. 78
15.2.3 afhankelijkheid (consistentie) ............................................................................................................. 79

hoofdstuk 16: rapporteren ........................................................................................................................ 80

, 16.2 onderdelen van een publicatie.................................................................................................................... 80
16.2.1 de titel en de abstract.......................................................................................................................... 80
16.2.2 de inleiding en de probleemstelling .................................................................................................... 81
16.2.3 het literatuuroverzicht......................................................................................................................... 81
16.2.4 de methodenparafgraaf ...................................................................................................................... 81
16.2.5 presenteren van de resultaten ............................................................................................................ 82
16.2.6 de discussiesectie ................................................................................................................................ 83
16.2.7 het besluit ............................................................................................................................................ 83

HOOFDSTUK 1: WAT IS KWALITATIEF ONDERZOEK?

1.2 GEMEENSCHAPPELIJKE GENEN IN DE FAMILIE

Waar kunnen we de grenzen trekken van het kwalitatief onderzoek?

 Definitie Denzin en Lincoln
o Onderzoeker kijkt op een interpretatieve wijze naar de wereld
o Natuurlijke, dagelijkse omgeving
o Onderzoeker gaat op zoek naar processen van betekenisgeving
o Vaak combinatie van onderzoekstechnieken
o MAAR moeilijk om een éénduidige definitie te formuleren
→ Domein van kwalitatief onderzoek verschuift + moeilijk om de veelheid van kwalitatieve
invalshoeken in één definitie te vatten
 Definitie op basis van kenmerken van kwalitatief onderzoek
o Kenmerken niet noodzakelijk altijd allemaal in elk onderzoek
1. De vraagstelling en het doel van het onderzoek
2. Het onderzoeksdesign
3. De dataverzamelingsmethode
4. De analyse
5. Rapportering
o Kenmerken zijn slechts indicatief, grote mate van flexibiliteit en relativiteit

1.2.1 DE VRAAGSTELLING

 De onderzochte staat centraal, niet de onderzoeker
 Deductief perspectief
= Door literatuurstudie en voorgaande resultaten met een voorafbepaald schema het studieobject
tegemoet trekken
 Inductief perspectief
= Schema’s worden bij de onderzochten zelf gezocht
o Hierbij duiken meestal vanzelf andere onderzoeksvragen op
o Begrijpen hoe sociale betekenisgeving tot stand komt en hoe sociale processen verlopen

1.2.2 HET ONDERZOEKSDESIGN

Menselijke natuur is nooit exact voorspelbaar

,Maar mensen zijn ‘transcendentale realisten’

 We gaan ervan uit dat sociale fenomenen bestaan en dat een wetenschapper in staat is wetmatige en
stabiele relaties in die objectieve wereld kan ontdekken
 Deze zienswijze geldt voor kwantitatief en kwalitatief onderzoek
o Enige verschil: bij kwalitatief onderzoek neemt men de rijke context waarin mensen leven
mee in het onderzoek

= Het ‘werkplan’, de manier waarop een onderzoeker vooraf een onderzoek uitdenkt en organiseert

 Het onderzoeksdesign moet ‘holistisch’ zijn
= In staat zijn om het onderzoeksonderwerp op een systematische, alomvattende en geïntegreerde
manier te benaderen
o Zo open mogelijk
o Voortdurende interactie tussen onderzoek en context, omdat onverwachte dingen kunnen
gebeuren

1.2.3 DE DATAVERZAMELINGSMETHODE

 Overschakelen van dataverzamelingsmethode in de loop van het onderzoek omdat de setting het vereist
 Gebruiken van meerdere methoden om aan je gegevens te komen, meestal wel 1 dominante methode
 Langdurig en diepgaand contact met het onderzoeksveld

1.2.4 DE ANALYSE

Kwalitatief onderzoek wordt steeds gerelateerd met niet-cijfermatig onderzoek

 Correcte voorstelling, maar toch kan statistisch cijfermateriaal soms verhelderend werken
 Hoofzakelijk tekstueel van aard: transcripts, veldnota’s, visueel materiaal (we kijken naar de inhoud dus is
tekstueel)

Manier van analyseren

 Data lezen, coderen en interpreteren
 Doorgaans inductief
 Flexibiliteit, want weinig of geen voorbetreden paden in software van kwalitatief onderzoek

1.2.5 DE RAPPORTAGE

 Toegankelijk en leesbaar weergeven wat de resultaten zijn
 Uitgebreide beschrijving geven van het materiaal dat je verzamelde
 Het materiaal moet ‘spreken’
 Rijke contextschets geven
 Rechtstreeks aan de betrokkenen feedback vragen over de resultaten

HOOFDSTUK 2: GESCHIEDENIS VAN HET KWALITATIEF ONDERZOEK

2.5 HET POSTMODERNISME EN DE CONSOLIDATIE (JAREN ’90)

 Kwalitatieve onderzoeksmethoden – Strauss en Corbin
 Methodenstrijd → Erkenning kwalitatief onderzoek als aanvaardbare wetenschappelijke methode

, → Canonisering kwalitatieve methodologie
 Postmoderne auteurs ondergraven alle vaste grond onder het wetenschappelijk onderzoek
 Denzin en Lincoln: driedubbele crisis

2.5.1 HET POSTMODERNISME IN DE SOCIALE WETENSCHAPPEN

= poststructuralisme

 Kritiek tegen structuralistische variant van de klassieke Saussureaanse semiologie
o Derrida: vaststaan van ‘betekenis’ aangevallen en onderuitgehaald
o Semiologische auteurs veranderen theoretische posities, MAAR wel basispremisse behouden:
filosofie moet zich niet concentreren op het ‘self’
▪ Cultuur vormt het ‘self’ door middel van systemen en codes
▪ Voortdurende interpretatie en herinterpretatie van ‘self’
 Angelsaksische wereld: kritiek op positivistische claims van de wetenschap
o Filosofie: systematisering van de menselijke kennis is mogelijk
→ Wordt betwijfeld
 Gaf aanzet tot verandering, niet start van nieuwe theoretische stroming → Postmodernisme
o  Modernisme: voortdurende rationalisatie, blind geloof in wetenschap en technologie,
toegenomen industrialisatie
o Doorgedreven pluralisme en de onbepaaldheid waar het op steunt
o Waarden en normen verdwijnen in deze onbepaaldheid
→ Iedereen eigen waardenwereld
o Einde van de Grote Verhalen (grote ideologieën)
o Gevolg: elke sociale theorie/empirisch onderzoek en onderzoek naar betekenisgeving
onmogelijk (ook kwalitatief onderzoek)
▪ Men kan niet meer uitgaan van concepten en definities
▪ Onderzoek betekenisgeving nutteloos → Iedereen geeft eigen betekenis aan dingen

2.5.2 DE CONSOLIDATIE VAN HET KWALITATIEF ONDERZOEK

= volwaardige plaats als sociaalwetenschappelijke onderzoeksbenadering

 Amerikaanse (Angelsaksische) voedingsbodem
 Belangrijke handboeken: Strauss en Corbin, Denzin en Lincoln, Miles en Huberman
 Miles en Huberman – Qualitative data analysis
o Gebruikten kwantitatieve onderzoeksjargon in kwalitatieve omgeving
o Transcendentale realisten = sociale werkelijkheid
▪ Mentale constructie
▪ MAAR OOK objectieve wereld bepaald door wetmatige en stabiele relaties
→ Regelmatigheden en sequentiëring van sociale fenomenen
o 3 analytische stappen: datareductie, datavoorstelling (‘data displays’), verificatie/besluiten

HOOFDSTUK 3: PARADIGMA’S IN HET KWALITATIEF ONDERZOEK

3.1. DE KLASSIEKE TWEEDELING: POSITIVISME OF INTERPRETIVISME

 Kwantitatief vs kwalitatief
o → Filosofische termen: positivistische benadering vs interpretatieve benadering

, → Door methodenstrijd vergeet men vaak dat kwalitatief onderzoek geen monolithisch blok
o
is
o → Symbolische vertegenwoordigers: Durkheim en Weber
 We volgen verdere opsplitsing van Guba en Lincoln

Positivisme

 Auguste Comte
o Aartsvader ‘positivisme’
o Lineaire vooruitgangsdenken
▪ Ontwikkeling menselijk denken:
1) Teleologische fase: wereld verklaard vanuit bovennatuurlijke krachten
2) Metafysische fase: wereld verklaard vanuit abstracte filosofische concepten
3) Positieve fase: wetenschappelijke methode, verklaren aanwezige relaties
o Organistische visie op de maatschappij
= maatschappij is organisch wezen dat door ‘sociale fysica’ geanalyseerd kan worden
o Wetenschapsmodel van de natuurwetenschappen
 Emile Durkheim: meest positivistische aartsvader sociale wetenschappen
o ‘Sociale feiten’ = dingen die een externe en dwingende invloed op mensen uitoefenen
o Basisschema van variabelen en relaties tussen variabelen = basiskenmerk van positivisme
 Weber en Marx: grondleggers van stromingen die zich tegen Comte verzetten

Interpretivisme

 Dilthey (filosofische werken)
o Het enige dat objectief vast te stellen is, zijn individuen binnen sociale relaties
o Algemene wetten zijn onmogelijk
o Hermeneutiek
 Weber (sociologisch werk)
o Betekenisgeving bij sociale actoren
o Verstehen
▪ Socioloog moet zin begrijpen van het menselijk handelen
▪ Onderzoeker identificeert proces waarmee een individu betekenis geeft aan iets
▪ Verbinding tussen stimulus (betekenaar) en een respons (betekende)
▪ Drie stappen:
1) Internaliseren van de stimulus
2) Internaliseren van de respons
3) Identificeren van gedragsregels
▪ Levert weinig wetenschappelijke kennis op → Gebruiken voor algemenere modellen

3.2. VIER PARADIGMA’S

 Morgan en Smirnich:
o Tweedeling → Continuüm:

Subjectivistische benaderingen Objectivistische benaderingen

o Fundamentele vragen over mens en wereld
1) Ontologische vraag: Wat is ‘de realiteit’? + plaats van de mens
2) Epistemologische vraag: Hoe is kennis over die realiteit mogelijk?

, 3)
Methodologische vraag: Hoe kan een onderzoeker iets te weten komen over wat hij
denkt dat er te kennen valt?
o Blijft zeer theoretisch-filosofisch
 Guba en Lincoln
o Toegankelijker schema door rechtstreekse verwijzing naar klassieke onderzoekstradities
o We bespreken elk paradigma in dit hoofdstuk

3.3. HET POSITIVISME EN POSTPOSITIVISME

Positivisme:

 Ontologie
o Realiteit die onderhevig is aan natuurwetten en mechanismen en waarover kennis mogelijk is
o Reductionistisch: reduceert wereld tot wiskundige wetmatigheden
o Deterministisch: weinig oog voor ontwikkeling en evolutie in de wereld
 Epistemologie
o Dualistische objectivistische visie: onderzoeker en studieobject onafhankelijke entiteiten
 Methodologie
o Geformuleerde hypothesen empirisch testen
o Controleerbare en repliceerbare methoden = kwantificerende methoden

Postpositivisme:

 Ontologie
o Realiteit bestaat, maar gedeeltelijk kenbaar owv imperfecte menselijke
waarnemingsinstrumenten en ongrijpbare aard
 Epistemologie
o Aangepast dualisme en objectivisme
o Externe objectiviteitsbewakers (wetenschappers) en opiniemakers (editors, reviewers)
 Methodologie
o Naast elkaar gebruiken van verschillende onderzoekstechnieken om hypothesen te falsifiëren
 Grounded Theory (Glaser en Strauss): postpositivistische en constructivistische benadering
onderscheiden

3.4. HET CONSTRUCTIVISME

 Ontologie
o Geen objectieve realiteit, vele mogelijke realiteiten geconstrueerd door individuen
o Verschillende mentale constructies die sociaal en experimenteel gegroeid zijn
 Epistemologie: onderzoeker en onderscheidsobject verbonden
 Methodologie: wetenschappelijke kennis geconstrueerd tijdens onderzoeksproces, doel om tot
gedeelde constructie te komen
 Bundeling van verschillende stromingen:

3.4.1. HET SYMBOLISCH INTERACTIONISME

 Herbert Blumer (2e Chicago School)
o Verdere uitwerking sociaalpsychologische ideeën van George Herbert Mead
o = menselijk handelen gaat samen met processen van zelf-interactie

, o Innerlijke, ‘symbolische’ verwerking van de situatie is de oorzaak van het gedrag, niet de
situatie op zich
o Mensen ‘leren’ betekenissen aan en door interacties wijzigen betekenissen
o Voor het eerst rol van onderzoeker als niet neutraal voorgesteld
→ Raakvlakken met Grounded Theory → Betekenisgeving respondent moet centraal staan!
1. Onderzoeker vertrekt van gedrag dat mensen stellen om van daaruit naar betekenisgevingsproces te
gaan
2. Onderzoeker onderzoekt het gedrag vanuit het perspectief van zijn respondenten en kijkt daarbij naar
wijzigende betekenissen in diens ‘self’ of naar wijzigingen in statussen van diens ‘self’
3. Onderzoeker verbindt de symbolen en betekenissen van zijn respondenten aan de sociale groepen en
interacties die deze betekenissen aanleveren
4. De onderzoeker houdt rekening met de ‘situationele aspecten’ van het menselijk gedrag (de context)
5. De onderzoeker houdt rekening met stabiliteit en verandering in het sociale leven
6. Hoewel operationalisering van concepten kan voorkomen, prefereert de onderzoeker ‘sensitizing
concepts’
7. De onderzoeker gebruikt meerdere observatietechnieken in zijn onderzoek (datatriangulatie)
8. Het einddoel van de onderzoeker moet een formele theorie zijn die zo universeel mogelijk geldig is

STUDIE NAAR MARIHUANAGEBRUIK – HOWARD BECKER (1953)

 Interviews en observaties: 3 stappen:
Leren hoe marihuana gerookt moet worden, leren om ‘high’ te worden, leren ervan te genieten
 Veralgemening: menselijk gedrag zou altijd bestudeerd moeten worden door te kijken naar
veranderingen in betekenisgeving

ONDERZOEK NAAR SOCIALE RELATIES TUSSEN STADSMENSEN – SOENEN

 Wat doen mensen met de stad?
 Participerende observatiemethode op heel uiteenlopende domeinen (dagelijkse banale interacties)
 Beleidsaanbevelingen over dagelijkse stedelijke problemen + aanzetten voor ruimer beleid ten aanzien
van semipublieke ruimten in de stad

3.4.2. FENOMENOLOGIE EN SOCIAAL CONSTRUCTIVISME

Betekenisgeving van individuen in hun dagelijkse leefomgeving door communicatie

Edmund Husserl:

 Zuruck zu den Sachen: pleidooi om te kijken naar de realiteit zoals die zich werkelijk aandient en niet
zoals die door de wetenschapper bekeken wordt

Sociaalwetenschappelijke vertaling: Alfred Schutz

 Individuen produceren de wereld waarin ze leven (en die als vanzelfsprekend ervaren) zelf met hun
“stock of knowledge”: gereedschapskistje met sociale constructen
o Ontstaan door individuen die met elkaar omgaan en allemaal betekenis geven aan de wereld
→ Stock of knowledge staat dus nooit vast
 Taal is het centrale medium waarmee dat betekenisgevingsproces verloopt

Peter Bergher en Thomas Luckmann – The social Construction of reality

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper StudentPolWetKUL. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,46. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 66184 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Samenvatting

samenvatting Kwalitatieve onderzoeksmethoden

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud