Samenvatting: media,
technologie en innovatie
Hoofdstuk 1: Introductie
1.1 A new era?
Media, technologie en innovatie Nieuwe vorm van samenleving
Centraal in deze samenleving: technologie en innovatie
Ondertussen zijn er enorm veel termen om die maatschappij te duiden
Informatiesamenleving, digitale economie, innovatie-economie,…
Lijken op het eerste zicht allemaal synoniemen ( dekken maatschappijvorm waar we
sinds digitalisering in terecht zijn gekomen)
Hebben toch elk hun eigen nuances
Nadelen van inconsistent door elkaar gebruiken van deze terminologie niet verhelpen, maar
wel duiden waarom iedereen het over een ander type samenleving heeft
Informatiesamenleving: een samenleving waarin we door technologie en digitalisering
alsmaar meer toegang krijgen tot informatie, deze informatie meer uitwisselen en zelf
creëren
In literatuur Technologie-en informatiegecentreerde maatschappij vooral vanuit
technologische invalshoek
Benadering waarin de computer ‘yet another technological disruption’ was
Na verloop van tijd kregen we meer dan alleen de technologische invalshoek
Vanaf jaren ’70: auteurs proberen ontwikkelingen te vatten om voorspellingen te
maken over nieuw soort samenleving
Deze theorieën argumenteren dat sterke toename van informatie grote effecten
heeft in verschillende facetten van de maatschappij
Informatiemaatschappij kondigt een nieuw paradigma aan dat ons dagelijks leven
drastisch verandert
Aantal auteurs denken zeer extreem en zien toekomst waarin het leven radicaal zal
verschillen
TOFFLER Noemt de samenleving in de toekomst ‘the third wave’
1) Eerste golf: verandering naar een op landbouw gebaseerde maatschappij
2) Tweede golf: industriële revolutie
3) Derde golf: de informatierevolutie die leidt tot de post-industriële samenleving of
informatiesamenleving
Derde golf trok zich op gang door komst computer, internet, … (jaren ’90)
Binnen derde golf scheiding tussen 2 tijdperken
- Pre-connected prehistorie
- Everyone connected
1
,NEGROPONTE zag in het tijdperk van ‘everyone connected’ de samenleving radicaal
veranderen
Door snelheid waarmee digitalisering zich verspreidt
Zag toekomst waarin merendeel van ons leven wordt doorgebracht in digitale sferen
Negroponte had veel aanhangers en mensen die in zijn voetsporen traden
Zagen de digitalisering als een positieve verandering en waren weinig kritisch!
Eerste werken waren weinig wetenschappelijk, maar populariseerden het onderwerp
Brede stroom aan auteurs trok zich op gang
Al snel een dualiteit tussen techno-optimisten en techno-pessimisten
THIERER
Illustreert hoe de aanvankelijk exclusief technologische invalshoek op de
informatiemaatschappij ging diversifiëren naar andere invalshoeken (economisch,…)
WEBSTER
Onderscheidt 5 grote tradities van waaruit men de post-industriële samenleving
probeert te definiëren
1) Technologische verandering
Startte vanuit verandering van onze technologische omgeving
De snelheid en hoeveelheid nieuwe technologie en innovatie is onderliggende
tendens van veranderende samenleving
Toffler 3 golven
Onderliggende technologie die derde revolutie aanstuurde Komst micro-
elektronica
Maakt dat computers kleiner en sneller worden
Steeds snellere evolutie van digitale toepassingen
Wanneer kantelmoment plaatsvindt is moeilijk te bepalen (enkel bestaan van nieuwe
technologie is onvoldoende om te spreken van nieuwe samenleving)
Technologie wordt op deze manier wel gezien als de impuls van veranderende samenleving
Visie die inherent technologisch deterministisch is
Grootste beperking van deze theorieën
2) Economische verandering
Kijkt niet enkel naar technologie, maar ook naar economische aspecten
Stijgend belang van sectoren die grote hoeveelheden data hebben staan
Op een zeker punt spreken van een economie die door informatie gedreven wordt
(Machlup)
MACHLUP Identificeerde informatie-industrieën als volgt: Onderwijs, recht, uitgeverijen,
media en computer productie
PORAT Verfijning Opdeling:
- Sectoren waar economische waarde van informatie duidelijk is
2
, PRIMAIRE SECTOR
- Industrieën met belangrijke informationele activiteiten zonder rechtstreekse impact
op economie
SECUNDAIRE SECTOR
- Industrieën die op geen enkele manier informationele activiteiten uitvoeren
NIET-INFORMATIONELE SECTOR
Door samentrekken eerste en tweede groep toonde Porat gewicht aan van informationele
activiteiten in de economie
Probleem met deze benadering Accuraatheid van de meting!
In kaart brengen van secundaire groep bijzonder moeilijk
Tweede probleem Gelijkstellen van uiteenlopende economische activiteiten
Noch Porat, noch Machlup maakten kwalitatief onderscheid van activiteiten
3) Beroepsmatige verandering
Kijkt naar de veranderingen op de arbeidsmarkt
BELL Vooral de rol en aard van werk verandert
In combinatie met economisch perspectief wordt gekeken naar soort beroepen in de
maatschappij
Volgens Bell evolueren we naar een postindustriële maatschappij waar meeste jobs
betrekking hebben tot kenniswerk
Evolutie van ‘blue collar’ naar ‘white collar’ jobs
Teloorgang van manuele arbeid en komst nieuwe jobs
Leiden tot interpretatie dat arbeidersjobs vervangen worden door kenniswerk
Luidt komst informatiesamenleving in
In tegenstelling tot voorgaande benaderingen is het niet de technologie, maar de informatie
zelf die verandering teweeg brengt in de maatschappij
LEADBEATER
Winst wordt gemaakt door middel van ideeën, kennis, vaardigheden, talent,… eerder
dan fysieke inzet
Ziet informatiewerk meer opbrengen dan manueel werk
Onderscheid tussen informatiewerk en manueel werk toch niet geheel eenduidig
WEBSTER Voorbeeld persoon die kopieermachine herstelt
Handelingen vragen om fysieke arbeid, maar om te weten hoe hij het moet doen
heeft hij kennis nodig
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper margauxdegroote. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.