WELZIJNSRECHT EN ORGANISATIE VAN DE WELZIJNSSECTOR
DEEL I - JEUGDRECHT
$1. Inleiding
Bijzonder jeugdrecht - Jeugddelinquentie: jongeren die iets misdaan hebben, hoe
vindt men in het recht oplossingen voor problemen ivm deze
jongeren.
- Jeugdhulpverlening
Familie- en Duidelijk onderscheidt tussen familierechtbank en
jeugdrechtbank jeugdrechtbank.
Hervormingen - Decreet 12 juli 2013 betreffende integrale jeugdhulp
- Decreet 15 februari betreffende het jeugddelinquentierecht
$2. Historiek
A. Vóór de Wet van 15 mei 1912
• Geen autonoom afwijkend (straf)recht voor kinderen
• Recht van tuchtiging deel van ouderlijke macht
• "oordeel des onderscheids“, maar leeftijd is een strafverminderende
verschoningsgrond
• Ouders bieden geen garantie = naar maison de correction
• Eind 19e eeuw: partiële bescherming (= overheid moet ingrijpen indien familie niet
sterk genoeg is)
B. De wet op de kinderbescherming van 15 mei 1912
• Industrialisering en ontvolking platteland
• Slecht voor kinderen, gevolg:
o 1912: wet op kinderbescherming
o 1914: invoeren leerplicht tot 14 jaar
• Wet op kinderbescherming
o -16 jarigen zijn schuldonbekwaam
o Kinderrechter
o Misdrijven + preventie bij predelinquentie, bedelen, wangedrag, …
o Geïndividualiseerde maatregel van onbepaalde duur
o Ontzetting uit de ouderlijke macht
1
,C. De wet op de jeugdbescherming van 8 april 1965
• Preventieve buitengerechtelijke jeugdbescherming (‘sociale bescherming’) via zgn.
jeugdbeschermingscomités
• Oprichting van een jeugdrechtbank in elk gerechtelijk arrondissement
• Strafrechtelijke meerderjarigheid vanaf 18 jaar
• Maatregelen bij POS1 : alle minderjarigen (toen 21 j)
• Uitbreiding van de diversiteit aan jeugdbeschermingsmaatregelen, zowel ten aanzien
van de kinderen als ten aanzien van hun ouders (toezicht en opvoedingsbijstand)
• Meer en meer sociaal- preventieve tussenkomst
• Preventieve controle raakt steeds meer vermengd met gerechtelijke controle
• 1 vordering op 2 heeft te maken met jongeren in gevaar (dus met een POS)
D. Decreten inzake bijzondere jeugdbijstand van 4 april 1990
• Bijz. wet 1980: gemeenschappen bevoegd voor persoonsgebonden materies
(jeugdbescherming). Taal is daarbij belangrijk.
• Decreet bijzondere jeugdbijstand 27 juni 1985
• Nieuwe bijz. wet 8 augustus 1988: sociale + gerechtelijke bescherming
• Decreet 28 maart 1990: bevoegd jeugdrechtbank in POS
• Nieuwe decreten, o. a. Decreet van 7 mei 2004 (rechtspositie minderjarige en
integrale jeugdhulp) en van 7 maart 2008 (bijzondere jeugdbijstand)
E. Het Internationaal Verdrag voor de rechten van het Kind (1989)
• Geratificeerd in België in 1991
• Protection, provision and participation (3 P’s)
• Autoriteit op het vlak van kinderrechten
• Nu afdwingbare norm: autoritait op het vlak van kinderrechten
• Gevolg: verbetering rechtspositie meerderjarigen en jeugdrechten
1
Problematische opvoedingssituatie
2
,F. Federale jeugdwetten van 2006
• Stijgende jeugdcriminaliteit in jaren 90
• Commissies moeten ontwerp maken voor ‘herstelrechtelijke jeugdsanctierecht’
• Breuklijn Vlaanderen en Wallonië
• Diverse hervormingsvoorstellen
• Wet van 1 maart 2002 (Everbergwet2)
• Nieuwe jeugdwetten van 15 mei en 13 juni 2006
o Nieuwe bevoegdheden PdK
o Verhoging maatregelen jeugdrechtbank
o Grotere responsabilisering ouders
o Herstelbemiddeling
o Uithandengeving wordt versoepeld
o Binnen jeugdrechtbank specifieke kamer voor strafrecht (3 rechters)
• Vlaams jeugddelinquentierecht sinds 1 september 2019 (dus niet meer federaal)
G. De integrale jeugdhulp in Vlaanderen
• Verschillende commissies en nota’s (o.a. Mieke Vogels in 2000) over integrale
jeugdhulp
• Integrale jeugdhulp beoogt sectoroverschrijdende samenwerking tussen
jeugdhulpaanbieders en intersectorale afstemming van het jeugdhulpaanbod
• Vastgelegd bij decreet 7 mei 2004 + decreet m.b.t. rechtspositie van de minderjarige
inzake jeugdhulp
• Pas reglementerd bij decreet 12 juli 2013
2
Gesloten instelling voor kinderen, soort jeugdgevangenis
3
, $3. Huidige wettelijke situatie
Belangrijkste bronnen van het jeugdrecht:
- IVRK
- Decreet Jeugddelinquentierecht
- Jeugdbeschermingswet
- Decreet betreffende integrale jeugdhulp
- Decreet m.b.t bijzondere jeugdbijstand
- Decreet m.b.t de rechtspositie van de minderjarige inzake jeugdhulp
Gemeenschappelijkheidsbevoegdheid =
6° De jeugdbescherming, met inbegrip van de sociale bescherming en de gerechtelijke
bescherming, maar met uitzondering van:
a) De burgerrechtelijke regels met betrekking tot het statuut van de minderjarigen en
van de familie, zoals die vastgesteld zijn door het Burgerlijk Wetboek en de wetten
tot aanvulling ervan
b) De strafrechtelijke regels
c) ZIE PPT
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rechtspraktijkvivesstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.