Deel 4: Geneesmiddelen in verband met cardiovasculair stelsel:
DIURETICA
Koolzuuranhydrase inhibitoren
Actie
Alle diuretica (behalve spironolacton) bereiken luminale transportlocaties =>
via tubulaire vloeistof (filtratie & secretie)
Alle diuretica (behalve osmotische) worden actief gesecreteerd door
proximale tubulus in tubulaire vloeistof
Naarmate urine vordert doorheen
tubuli is er afname van hoeveelheid
vocht & opgeloste deeltjes
Lisdiuretica: werken in op TAL
(thick ascending limb) => Na/2Cl
transporter
Thiazides: werken in op DT => Na/Cl
transporter
Amiloride: werkt in op CT
(collecterende tubulus)
Farmacokinetiek
Geen krachtige diuretica => oude geneesmiddelen
CA inhibitoren werken in op luminaal & intracellulair CA => meer alkalische
urine
o CA zorgt ervoor dat HCO3- => CO2 + H2O => makkelijke absorptie in
bloed
Proces helpt bij reabsorptie van Na+ = meer geconcentreerde
urine => minder H2O blijft in tubulus = minder urine
o CA remmers: ↓ HCO3- reabsorptie in tubulus => meer HCO3- in lumen
= meer Na+ & H2O in tubulus = meer urine
Meer alkalische urine: verlies van HCO3- via urine zorgt voor ↑ pH in urine
CA komt ook voor bij synthese oogvocht & in CZS
,113
Figuur toont proces van HCO3- reabsorptie in PT van
nefron
1) Na+ komt binnen via Na/H+ exchanger aan
luminale kant => H+ komt in lumen terecht
2) In lumen: H+ reageert met HCO3- => H2CO3- =>
afgebroken tot CO2 + H2O (door CA)
3) CO2 diffundeert in cel => wordt omgezet naar
HCO3-
4) HCO3- wordt in bloedbaan getransporteerd via
basolaterale membraan
Klinisch gebruik 5) Na+ wordt uit cel gepompt door Na/K ATPase
Vb. acetazolamide
Netto effect: minder transport van NaHCO3 uit lumen => interstitium =>
gevolgd door H2O = isotonische reabsorptie
R/ : ‘gebruik voor’
o Glaucoom: CA remmers verminderen productie van oogvocht : lagere
oogdruk
o Hartfalen: beïnvloeden vochtbalans => bevorderen uitscheiding Na+ &
H2O minder vaak gebruikt hiervoor
o Metabole alkalose: bloed is te basisch => CA remmers verhogen HCO3-
uitscheiding = ↓ pH in bloed
o Mountain sickness = off label gebruik voor acute hoogteziekte => off
label = geneesmiddel gebruiken op manier/voor indicatie die afwijkt
van de bijsluiter (voorschrijvende arts is verantwoordelijk hiervoor, off
label gebruik kan wel verantwoord zijn)
Toxiciteit
K+ verlies via nier: meer Na+ reabsorptie = meer uitscheiding van K+
Metabole acidose
Meer NH3 in circulatie => risico op hepatische encefalopathie bij levercirrose
Thiazides
Mechanismen van acties
Thiazides blokkeren elektro neutrale Na/Cl-transporter aan luminale zijde
van epitheelcellen
Toename Na+ = geassocieerd met toename vloeistof => meer K+ excretie
Farmacokinetiek
Gunstige benefit/risk => meer benefit dan bijwerkingen: vooral bij
hartfalen/hypertensie
o Distale tubulus: groot deel van H2O & deeltjes is al gereabsorbeerd
Laatste stuk distale tubulus & CT: basolaterale Na/K ATPase creëert
elektrochemische gradiënt voor Na+
,114
o Selectief ionenkanaal voor Na+: waarlangs Na+ binnenkomt
Indicaties
Per oraal, onderhoudstherapie: niet voor acuut diuretisch effect
Niet wanneer GFR < 30ml/min => normale GFR = 120ml/min
Hypertensie, mild hartfalen, ernstig resistent oedeem
Ongewenste effecten
Alle thiaziden: gesecreteerd door secretiemechanisme voor organische zuren
=> in competitie met urinezuur
o Hyperuricemie & uitlokken van jicht
Hyperglycemie: ↓ insulinevrijzetting uit pancreas & ↓ perifeer
glucosegebruik => lage dosis thiaziden = niet aangewezen bij patiënten met
DM
Hypokaliaemische metabole alkalose
Hyperlipidemie (meestal transient): cholesterol ↑ en LDL ↑
Hyponatriemie: door hypovolemie (ADH ↑), nier kan urine minder goed
verdunnen, dorst ↑ => grotere vochtinname
o Behandeling: vochtinname beperken & dosisreductie
Allergische reacties: thiaziden = sulfonamiden
Moeheid, paresthesie
Erectiële dysfunctie
25% van gefilterde Na+ is normaal
geabsorbeerd in TAL
Lisdiuretica: tot 25% excretie van
gefilterde Na+
Thiaziden: max. excretie van
gefilterde Na+ load = 5%
Lisdiuretica
Mechanismen van acties
Secretie van lisdiuretica door transportsysteem voor organische zuren in PT
↓ absorptie van NaCl => ↓ + intraluminele K+ potentiaal => ↓ Ca& Mg via
paracellulair transport naar interstitium
, 115
Inhibitie Na/K/2Cl transporter aan luminale zijde =>
transporter leidt tot K+ accumulatie in cel => +
potentiaal
Lisdiuretica reduceren absorptie NaCl
Producten
= bv. furosemide
Farmacokinetiek
Zeer snelle absorptie na orale inname (behalve bij HF)
Indicaties
Per oraal: bij gezonde personen is er 100% biologische beschikbaarheid => bij
patiënten met acuut longoedeem is er onvoldoende perfusie van organen =>
absorptiefase = inefficiënt dus biologische beschikbaarheid ↓ => IV toedienen
o Ook subcutaan of IV (niet standaard *zie hierboven*)
Lisdiuretica: gebruikt in combinatie met andere klassen => behandeling zout &
H2O overload geassocieerd met:
o Acuut longoedeem, chronisch HF, levercirrose (+ascites), nefrotisch
syndroom, nierfalen
Behandeling hypertensie gecompliceerd door nierinsufficiëntie => voorkeur
voor thiaziden als GFR > 30 ml/min
Behandeling hypercalciemie na vervanging plasmavolume met IV NaCl
oplossing
Ongewenste effecten
Serum K+ ↓, serum Mg ↓, dehydratatie, soms hyponatremie, zelden
ototoxiciteit bij hoge dosis (gehoor & vestibulair => meestal reversibel)
Hyperuricemie & zelden uitlokken van jichtaanval
Soms allergische reacties
Thiaziden & lisdiuretica hebben impact op vaattonus => bepaalde graad van
vasodilatatie & redistributie bloedvolume
Normale range serum K+:
o Normaal: 3,5-5 mmol/l
o Hypokalemie: 0-3,5 mmol/l => K+ supplementen, K+ sparende diuretica
ipv andere klassen
o Hyperkalemie: 5-… mmol/l
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noavdn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.