Het is een samenvatting van de brillen die aanbod zijn gekomen tijdens de lessen. De samenvatting is gebaseerd op het boek en de ppt's. In de samenvatting worden mogelijke examenvragen vermeld.
1 Bril 1: uitstoting en segregatie
1.1 Inleiding
De bril die je opzet wordt bepaald door:
- Je context
- Waarden en normen
- Worden beïnvloed door factoren en evoluties op micro-,meso-,macro- niveau
Hoe we naar iets kijken, is afhankellijk van:
- Geloof/godsdienst
- Wetenschap
- Techniek en technologie
- Economie: in crisis zijn we negatiever, minder begripvol
- Media
- Geschiedenis
- Politiek en beleid: invloed op de perceptie en de ondersteuning van bepaalde
minderheidsgroepen
Mens- en maatschappijvisie
- De manier waarop in de samenleving naar minderheidsgroepen wordt gekeken,
bepaald onze visie op orthopedagogie
- Deelname aan samenleving van minderheidsgroepen wordt vaak bemoeilijkt
- Onze visie bepaald ook de terminologie die we gebruiken -> praxis
Wat maakt een bril een bril?
- Constellatie van theorieën en overtuigingen die op een bepaald moment in een
populatie heersen en die je handelen sturen (binnen een bepaald vakgebied)
Doorheen de geschiedenis
- Elke stap die in het verleden werd gezet is nodig om tot de huidige
orthopedagogiek te komen
- Tendsen: verschillen van doelgroep tot doelgroep
,1.2 Bril 1: uitstoting en segregatie
- Het marginaliseren of uitstoten van mensen in kwetsbare situaties komt terug in
verschillende periodes.
o Natuurlijke selectie: sterksten overleven
o Maatschappelijke selectie: medemensen beslissen wie recht tot leven
heeft
- Handicapten die overleven worden gestigmatiseerd tot:
o Onvolwaardig, abnormaal, bezeten
o Bedreiging en besmetting
1.2.1 Prehistorie en oudheid: Survival of the fittest
1.2.1.1 Prehistorie
Afhankelijk van de natuur:
o De natuur bepaalde het levensloop
o Mens begon actief in te grijpen op de natuur -> ontw. werktuigen
Denken ontwikkelde: technische en praktische kennis
Problemen werden op een magische wijze benaderd
o Demonische krachten
o Beledigen van geesten
Natuurlijke selectie: best aangepasten konden overleven
Zwakke kinderen: overleven enkel bij gratie van de stam
Sociale selectie: wie van nut was voor de stam, werd onderhouden
Denken ontwikkelde zich verder: complexere ontwikkelingsniveau
Voorlopig afwezige zorg – instinctief en intuiïtief gebeuren
1.2.1.2 Oudheid (3500 v.C. en 500 n.C.)
Kinderen met een zichtbare aangeboren beperking werden verstoten/gedood
o Stierven door verwaarlozing
o Zagen beperking als een straf van God
Staatsideaal Kalokagathi: ras moest de norm zijn
Mens sana in corpore sano = fysieke gezondheid is essentieel voor een goed
mentaal welbevinden
o In de Spartaanse kazerne-opvoeding: zwakke kinderen moesten
geëlimineerd worden
, 5de eeuw voor Christus: Eliminatie van ‘misvormde baby’s door Pater Familias
o Elk kind moest de toets van raszuiverheid, schoonheid, nut doorstaan
o Kinderen die hij niet wilde:
Doden, te vondeling leggen of verkopen als slaven
Door de christelijke idealen -> Pater Familias werd het recht ontnomen
o Christelijke leer = gelijkheid tussen mensen, ongeacht functie, stand, rang
of nationaliteit
Personen met een beperking mochten geen priester worden, of altaar naderen
Beperking werd ‘iets waar niemand schuld aanhad’
o Kregen voor het eerst een recht op leven
o Toch nog vaak ten vondeling gelecht -> waardoor ze stierven
De kijk op personen met een beperking veranderde geleidelijk o.i.v. godsdienst
Kinderen en volwassene waarbij beperking pas later werd opgemerkt
o Gestigmatiseerd
o Door maatschappij in marginaliteit gedwongen
1.2.2 In de middeleeuwen
Visuele of lichamelijke beperking = straf van God “hartstocht te kwader ure”
o Blindheid = straf van god omwille van zonden van seksuele aard
o Lichamelijke beperking = door oorlog en geweld of door middeleeuws
strafrecht
Ouders schaamden zich -> namen afstand van hun kind
Auditieve beperking = geen volwaardig lig van de gemeenschap
o Door beperking geen woord van god ontvangen
Late middeleeuwen: kind met beperking -> teken van hekserij
o Wisselkinderen, die de duivel had gewisseld met mensenkinderen
Overleefden: opgevangen door familie als liefdadigheid
Ernstige verstandelijke beperking + psychiatrische problematiek = 1 groep
o Rijke: opgevangen in klooster
o Arm: opgelosten in dolhuis of dorenkist (onrustige zwakzinnigen)
Dolhuis: mensen worden aan ketting gelegd of geïsoleerd
o Tijdens kermis mochten mensen komen kijken
o Eerste in Gent: Sint-Jans Godshuis
Dorenkisten = kooien die met vensters naar de straat waren gericht, zodat de
voorbijgangers ze konden zien
o Mensen waren gelijk aan wilden beesten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlottevermeulen70. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
