Dit is een samenvatting van Belgische binnenlandse politiek, ik had hier 15/20 mee op het examen van 2023. Doorheen de samenvatting zijn ook examenvragen vermeld!
BELGISCHE BINNENLANDSE POLITIEK
DE VOLKSUNIE EN ERFGENAMEN
DE AANLOOP TOT DE OPRICHTING VAN DE VOLKSUNIE
24 november 1991 – zwarte zondag!!!!
• Voorlopers: Frontpartij en Vlaams Nationaal Verbond
o Pour les flament les mêmes chose!
o Tijdens WOI werden de communautaire problemen zichtbaarder, de top was Franstalig en de
Vlamingen waren kanonnenvlees.
o Talenstrijd waarbij een aantal Vlaamse soldaten vonden dat dit niet meer zo verder kon
o Communautair = tegenstelling Frans-Vlaams
o Verkiezingen 1936 gepolariseerd poltiek landschap
• Jaren 30: Vlaams nationaal verbond (VNV)
o Komt op voor de belagen van de Vlaming
o Na WOII kon de VNV als politieke partij niet meer terugkomen door de collaboratie
o Nu de peilingen PVDA & rechterzijde Vlaamsbelang, zie je dat heel wat kiezers zullen kiezen in
de richting naar een van deze 2
o Afkeer voor de parlementaire democratie en voorstander voor een autoritaire staatsvorm en
corporatistische maatschappijordening
o Groot deel had sympathie voor Duits nationaalsocialisme en Duitsland (niet perse voor het
Italiaanse fascisme) → Men dacht dat de Vlaamse belangen het best gingen gerealiseerd worden
als ze gingen collaboreren met de Duitsers
o Zagen de Duitsers als partner die meestrijd voor de Vlaamse zaak.
Duitsers zouden een ‘Flamenpolitik’ voeren
VNV zou de enige toegelaten politieke partij worden na de bezetting
• WO II:
o Collaboratie → samengespanen met de Duitsers, ook een stuk van het vlaams nationaal
verbond komt in de colaboratie terecht
o Reactie Fransen: poging om impact Vlaamse beweging volledig uit te schakelen
1
, o Partij v/d zwarten → degene die gecolabeerd hadden
o Partij v/d witten → verzet
• Na WO II:
o Repressie: vervolgen en straffen v/d collaborateurs (ideologische en communautaire dimensie)
Zeer hevige reactie op collaboratie
Zware klap voor Vlaamse beweging en politiek Vlaams-nationalisme
Ook een extra ideologische dimensie die er voor zorgde dat ze veel scherpere
vormen aannam → beschermen van een unitair België
o VNV werd geassocieerd met fascisme en de misdaden van het naziregime
Franstaligen gebruikte dit om de Vlaamse beweging de kop in te drukken
• Heropflakkering Vlaams bewustzijn EXAMEN 4 elementen!!
1) Dynamitering Ijzertoren (in Diksmuide) : de ijzertoren was een symbool voor frontsoldaten
2) Talentelling 1947
Men ging na welke talen er werden gesproken in de gemeenten
Probleem: er werd geprutst in het voordeel van de franstaligen
3) Anti-Vlaams karakter repressie
Tijdens WO2 had je de collaboratie als reactie daarop hadden we een periode van
repressie (bv. vrouwen schoren kaal hoofd, mensen in ZOO Antwerpen opgesloten)
Men had de indruk dat die repressie(reactie op collaboratie) een anti-Vlaams
karakter had
Vlaanderen: politieke collaboratie
Fransen: Economische collaboratie
4) Aantal Vlaamse verworvenheden waren teruggeschroefd
• Oprichting nieuwe Vlaams-nationale partij (naar aanleiding v/d verkiezingen 1949)
o Zowel voor- en tegenstanders → niet elke Vlaamsgezinden is een nazi; maar ze werden er wel
mee geassocieerd. De oprichting was risicovol
Sommigen vonden het nog te vroeg omdat men over niet genoeg middelen
beschikten anderen zeiden dat ze niet langer meer moesten wachten en dat het bij de
verkiezingen een stroomversnelling zou meebrengen
o CVP (= Christelijke volkspartij) was tegen
Werkte de heropleving van het Vlaams-nationalisme tegen
nationalistische partij zou CVP-kiezers kunnen overtuigen (eerder al gebeurt bij VNV)
streefde naar recuperatie oud-VNV-kiezers
Na 1949 probeerde de Christen democratische lijsten meer de vlaams
nationaal kiezers terug te winnen die ze verloren zijn in de jaren 30
2
, • 1949 oprichting ‘Volksunie’ (kort bestaan) !!!! datum !!!!
• Parlementsverkiezingen 1949
o Oprichting ‘Vlaamse Concentratie’
Anti-repressiepartij (eveneens kort bestaan omwille van interne moeilijkheden
’49-‘54)
Haalde bij de verkiezingen slechts 2% v/d stemmen → weinig maar er was
wel een markt, toonde dat de bevolking klaar was voor een nieuwe
Vlaamse nationalistische partij
• Parlementsverkiezingen 1954
o schoolstrijd → strijd tussen de vrijzinnigen en katholieken (de ziel van het kind)
o Paarse regering van Acker (zonder de Christendemocraten -> koningskwestie)
o Oprichting ‘Christelijke Vlaamse Volksunie’ = Vlaams Nationale politieke partij
Voorloper NvA
Slecht resultaat
o Beslissing oprichting volwaardige partij → De volksunie
twee doelstellingen: federalisme en amnestie
o Levensbeschouwelijke tegenstelling tussen katholieken en niet-katholieken uit zich in de
schoolstrijd tussen ’54- 58 politieke strijd die zich ent op de levensbeschouwelijke breuklijn
o Na WO2 langs aan meer kregen kinderen de mogelijkheid om naar het middelbaar onderwijs
te gaan
VAN HET ONTSTAAN TOT DE EERSTE POLITIEKE DOORBRAAK 1954-’61
• December 1954 oprichting Volksunie > communautaire partij
o Gunstige voedingsbodem voor oprichting Volksunie:
ü Koningskwestie
Ondanks 57% van de Belgen wouden dat Leopold III terug op de troon
moest, komt Leopold III finaal niet meer op de troon, Prins Karel kwam
eerst als Regent en nam toen even over.
Op dat moment in de jaren 50 spreken we nog steeds over Belgische
politeke partijen (partij poltiek landschap dat Belgisch is)
ü Aarzelende houding regering m.b.t. repressie
Anti-Vlaams karakter en men vond dat de regering daar niet goed genoeg
mee omging
ü Gebrekkige toepassing taalwetten
In ’54 wordt talentelling georganiseerd maar men ziet dat dit niet klopt
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper alinedewannemaeker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,46. Je zit daarna nergens aan vast.
