Samenvatting
Samenvatting Strafprocesrecht Vives
- Instelling
- Katholieke Hogeschool VIVES (VIVES)
Samenvatting handboek Praktisch Strafprocesrecht 2023, voor academiejaar (dus update met de slides van docent Wyseur)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 93 pagina's
Voorbeeld 4 van de 93 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
STRAFPROCESRECHTHOOFSTUK 1 INLEIDING
1. DEFINITIE EN SITUERING VAN HET STRAFPROCESRECHT
Strafrecht in de enge zin Strafprocesrecht of
strafrechtspleging
= materieel strafrecht = formele strafrecht
= beschrijft welke = beschrijft de manier waarop de
daden/onthoudingen een misdrijf overheid het strafrecht correct moet
uitmaken, welke straf voorzien is voor toepassen. Theorie van het strafrecht
die feiten en welke omstandigheden wordt omgezet in actie.
een invloed kunnen hebben op de Bestaat uit 4 fasen:
toepassing van die straffen en
maatregelen. - Het onderzoek
- De vordering
- De berechting
- De strafuitvoering
Strafprocesrecht is het geheel van rechtsregels die gevolgd moeten worden in
verband met:
- De vaststelling of een misdrijf werd gepleegd;
- Door wie het werd gepleegd;
- Op welke manier men de schuldige de door de wet voorgeschreven
straffen en maatregelen kan opleggen;
- De werking en bevoegdheden van de instellingen en organen die hiermee
belast zijn.
Doelstelling strafprocesrecht: = DUBBEL
- Efficiëntie: Zoveel mogelijk schuldigen vatten en berechten, want
maatschappij heeft recht op bescherming (overheid moet dit zo efficiënt mogelijk
organiseren)
- Geen willekeur: aantal waarborgen in strafprocesrecht ingebouwd om het
individu te beschermen ten onrechtvaardig ingrijpen door de overheid (geen
ongelimiteerde macht). Geen onschuldigen vervolgen!
2. ACCUSATOIRE EN INQUISITOIRE RECHTSPLEGING
Accusatoire rechtspleging Inquisitoire rechtspleging
Drie belangrijke kenmerken: Drie belangrijke kenmerken:
- Mondeling - Schriftelijk
- Openbaar - Geheim
- Tegensprekelijk (interactie!) - Niet-tegensprekelijk
‘Griekse en romeinse tijd’ (J’accuse!) ‘inquisitie’ Spaanse inquisitie. Mensen
Publiekelijk beschuldigd, maar opgepakt door vage beschuldigen,
bescherming van het individu: werden gefolterd en gemarteld tot ze
aanklager en aangeklaagde stonden bekenden. Bekentenis werd gebruikt
op gelijke voet. Rechter kwam niet voor veroordeling.
,actief tussen.
Ons strafprocesrecht = gemengd systeem:
Inquisitoir in stadium van onderzoek en accusatoir in stadium van
berechting.
3. VOORNAAMSTE BRONNEN VAN HET STRAFPROCESRECHT
Wetboek van Strafvordering (Sv.)
+ Voorafgaande titel aan het Wetboek van Strafvordering (VT. Sv)
Evolutie door Potpourri-wetten in afwachting van vernieuwd wetboek.
HOOFDSTUK 2 VORDERINGEN DIE UIT EEN MISDRIJF ONTSTAAN
Strafvordering = Door het gepleegde misdrijf kan het Openbaar Ministerie een
vordering instelling in naam van de maatschappij om de pleger te sanctioneren.
Burgerlijke vordering = Vordering ingesteld door degene die effectief
benadeeld is, voor de ontstane schade (niet bij elk misdrijf van toepassing -
>misdrijf kan ontstaan zonder schade).
1. DE STRAFVORDERING
1.1 DE UITOEFENING VAN DE STRAFVORDERING
1.1.1 HET OPENBAAR MINISTERIE
Art. 28quater, tweede lid Sv. Procureur des Konings oefent de strafvordering
uit op de wijze in de wet bepaalt.
Wie is het openbaar ministerie?
- Rechtbank van eerste aanleg: procureur des Konings + substituten (eerste
substituten, toegevoegde substituten en naargelang specialisatie fiscale,
economische en strafuitvoeringssubstituten;
- Gerechtelijke stagiairs moeten minstens één jaar stage aan de balie of
andere juridische functies doen. Bij aanstelling gerechtelijk stagiair bij het
parket krijgen ze het statuut van officier van gerechtelijke politie,
hulpofficier van de procureur des Konings, NIET de hoedanigheid van
magistraat, maar kunnen na 6 maanden aangesteld worden tot dit ambt.
- Arbeidsrechtbank: arbeidsauditoraat: arbeidsauditeur + substituten
arbeidsauditeurs. Doen vorderingen strafrechtbanken in sociale zaken;
- Hof van beroep: procureur-generaal bij het hof van beroep + advocaten-
generaal + substituten procureur-generaal;
- Hof van Cassatie: procureur-generaal bij het Hof van Cassatie +
advocaten-generaal;
- Federaal parket: federale procureur en 18 federale magistraten. Bevoegd
voor volledige Belgische grondgebied (art. 144ter Ger.W.). Treden op als
OM voor politierechtbanken, correctionele rechtbanken, hoven van beroep
en hof van assisen.
, - Europees parket voor fraudebestrijding: Europese aanklager (art.
47quaterdecies en quindecies Sv.) subsidiefraude;
OM oordeelt over de vervolging op basis van het opportuniteitsbeginsel: is het
opportuun om de zaak aanhanging te maken, dan wel te seponeren. (art.
28quater, lid 1 Sv.)
Strafvordering instellen
Principe: OM stelt een strafvordering in = maakt de zaak aanhanging bij de
rechter
- In het gerechtelijk onderzoek: vorderen voor het onderzoeksgerecht
(raadkamer of kamer van inbeschuldigingstelling) onderzoeksrechter
- In het opsporingsonderzoek: vorderen voor de strafrechtbanken, de
vonnisgerechten strafrechter
Buitengerechtelijke afhandeling, minnelijke schikking of bemiddeling in
strafzaken
= keuzevrijheid om niet te vervolgen.
VES = Voorafgaande erkenning van schuld ! Zie hoofdstuk 4!
Kenmerken van het Openbaar Ministerie
Hiërarchisch opgebouwd
o Leden van parket staan onder gezag van het hoofd van dat parket
(PdK of procureur-generaal), die onderworpen is aan toezicht van
hiërarchische meerdere.
o Procureur-generaal bij het hof van beroep heeft gezag, leiding en
toezicht over alle parketmagistraten in zijn rechtsgebied.
o Procureur-generaal bij het Hof van Cassatie heeft enkel disciplinair
toezicht over de procureur-generaals bij de hoven van beroep
o Minister van Justitie maakt geen deel uit van het OM! Oefent
strafvordering niet uit, maar heeft toezicht en gezag over de
magistraten van het OM tuchtrecht. College van procureurs-
generaal wordt voorgezeten door de MvJ en beslist over de
coherentie en coördinatie van het strafrechtelijk beleid en algemene
werking OM. uiteindelijke beslissingsmacht bij minister en
richtlijnen zijn bindend voor alle leden van het OM.
De hiërachische meerdere kan elke ondergeschikte parketmagistraat
verplichten te vorderen wat hij voorschrijft en dus conclusies in die zin neer te
leggen. Verhindert niet dat de magistraat ter zitting een ander standpunt kan
innemen en vrij kan vorderen wat naar zijn overtuiging terecht is. De pen is
slaaf maar het woord is vrij.
Ondeelbaar
, OM treedt op als één orgaan (functionele eenheid). Elk lid heeft dezelfde
bevoegdheid en kunnen elkaar vervangen want treden nooit op in eigen
naam. (verwisselbaar!)
Ter zitting: “Mijn ambt vordert …”
Uitzondering: sociaal strafrecht: magistraten arbeidsauditoraat niet
verwisselbaar met die van het gewone parket.
Onafhankelijk
OM is partij in een strafzaak. Heeft geen bevelen of verbod te ontvangen
van de rechtbank. Vertolkt het standpunt van de gemeenschap en
treedt op in haar naam.
Art. 151 Gw. en art. 364 Sv.: Het positief injuctierecht van de minister
van Justitie!
Sinds 2014 ook voor de regeringen van de deelstaten (minister-
president)
Minister van Justitie kan vervolging bevelen in een bepaalde zaak. OM moet
dan de strafvordering inzetten.
MvJ heeft géén negatief injunctierecht! Kan de vervolging ingesteld door het
OM niet verhinderen.
1.1.2 DE BURGERLIJKE PARTIJ
Slachtoffer misdrijf dient klacht in en vraagt dat de pleger van het misdrijf
gestraft zal worden. Klacht stelt de strafvordering NIET in werking! Klacht is
signalisatie van een misdrijf.
Burgerlijke partij = slachtoffer vraagt vergoeding voor de opgelopen schade.
Dan wordt de strafvordering wél ingesteld = uitzondering op de monopolie van
het OM. Dit gebeurt in een strafrechtelijke context. (art. 63 Sv.) Kan dus ook
gebeuren na seponering door het OM!
≠ burgerlijke vordering = de strafvordering werd al ingesteld (door bv. het
OM) en burgerlijke vordering wordt toegevoegd aan de strafvordering.
Voor sommige zaken niet mogelijk om zich burgerlijke partij te stellen bij de
onderzoeksrechter: t.o.v. minderjarigen, parlementairen tijdens de zittijd,
persoon met voorrang van rechtsmacht, …
Slachtoffer kan ook rechtstreeks dagvaarden voor de correctionele of
politierechtbank inzake overtredingen en wanbedrijven. Bewijslast niet bij
slachtoffer en onderzoeksrechter kan niet weigeren.
Voorbeeld: inbraak en 50 euro gestolen. Dief bekent.
- OM beslist te vervolgen en te dagvaarden voor correctionele
rechtbank. Slachtoffer stelt zich burgerlijke partij en eist teruggave 50 euro en
vergoeding schade inbraak.
- OM beslist te seponeren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evyvankerckhove. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 49160 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen