Samenvatting adhv alle slides + uitleg in de lessen. ook alle examenvragen die in de les aan bod kwamen zitten hierin verwerkt en staan duidelijk aangeduidt!! ook gevalstudies examen zijn hierin uitgewerkt
Economische beleid
1. Thema 1 : Rol van de overheid
1.1 De rol van de overheid in de economie
De analyse van overheidsbeleid impliceert naast klassieke marktpartijen ook de aanwezigheid van de
overheid.
Gemengde economie ( marktpartijen + overheid )
2 indicatoren die omvang van de overheidssector meten EXAMEN
1) G0 in % van het Bbp
2) % van de werkenden die bij de overheid werken
Bbp = C + I + G + (E-Z)
1.2 Wat is overheidsbeleid
Beleid = het streven naar het bereiken van bepaalde doeleinden met bepaalde middelen en bepaalde
tijdskeuzen
Economische politiek = geheel van maatregelen die door een beleidsvoerder wordt genomen ten
einde bepaalde doelstellingen op het domein van allocatie, ordening, stabilisatie en verdeling te
realiseren.
Efficiëntie vs. Effectiviteit vs. Doelbereiking
EXAMEN
Efficiëntie = doelmatigheid = goedkoopste manier om je doel te bereiken
Effectiviteit = doeltreffendheid = mate waarin het beleid bijdraagt aan het realiseren van de
doelstellingen
Doelbereiking m mate waarin het doel bereikt wordt
Z = meting op t0
B = je doet niets
C = na het voeren van het beleid
D = doelstellingen
Effect = Vb aantal jobs
- Verschil b & c : effectiviteit van het beleid
- Doelbereiking : doel is niet gerealiseerd d > c ( er is mate van doelbereiking)
- Efficiëntie : je weet de kostprijs niet dus je kan hier niet over oordelen
STEL b = c
- Geen effectiviteit
- Doelbereiking zelfde als ervoor
- Niet efficiënt, beleid voeren heeft geen invloed => weggegooid geld
EXAMEN = leg adhv een voorbeeld het verschil uit tussen doelbereiking en effectiviteit
Internationale organisaties :
IMF = internationaal monetair fonds is een organisatie met 189 landen met als doel de mondiale
monetaire samenwerking te bevorderen, veilige financiële stabiliteit, internationale handel
vergemakkelijken,…
Nationale organisaties
- Federaal planbureau = onafhankelijke instelling van openbaar nut. Het maakt studies en
vooruitzichten over economische, sociale en milieubeleidskwesties
- Hoge raad van Financiën = experten die fundamentele problemen van budgettaire, financiële en
fiscale aard analyseren en bestuderen én aanpassingen en hervormingen voorstellen
Begrotingswaakhond
1.3 Doelstellingen van economisch beleid
Concrete economische overheidsdoelstellingen
- Stabilisatie
Selectieve economische groei
Optimale benutting (=volledige tewerkstelling) van productiefactoren (arbeid, kapitaal en
land)
Lage inflatie
Evenwicht betalingsbalans
- Herverdelen
Rechtvaardige verdeling van de inkomens en vermogens
- Allocatie
Bevredigende samenstelling van het nationaal product
*= Er is steeds meer kritiek op het groeipercentage bbp als kengetal voor economische groei
- Bepaalde activiteiten worden niet opgenomen
- Houdt geen rekening met zwartwerk
- Bij vergelijken bbp => omzetten naar zelfde punt = munt effect
- Houdt geen rekening met het vermogen van een land
- Houdt geen rekening met het welzijn van de bevolking => World Happiness Report
**= Gini-index = geeft de mate van de inkomensongelijkheid weer (0-100)
- 0 = volledig gelijke verdeling, iedereen heeft hetzelfde inkomen
- 100= volledig ongelijke verdeling, 1 iemand heeft alles
2
, Benchmark = vanaf wanneer is het
doel gerealiseerd.
Conflicten in overheidsdoelstellingen = Trade Offs = negatieve ruil
- Tussen inflatiegraad en werkloosheidsgraad bestaat een negatief verband (Philips- curve)
- Tussen evenwicht op betalingsbalans en groei => kopen in buitenland => invoer, dit verslechterd
de handelsbalans
Een land doet het beter, met gaat meer invoeren waardoor het weer verslechterd
- Tussen tewerkstelling en huiseigenaarschap (Oswald hypothese) EXAMEN
- Tussen groei en milieu
- Tussen groei en rechtvaardige inkomensverdeling (Kuznets-curve) EXAMEN
EXAMEN : Oswald curve
Oswald curve = landen met een hoog % huiseigenaars hebben een hoge werkloosheidsgraad
Huurder verhuisd voor zijn job, een koper blijft eerder werkloos
EXAMEN : Kuznets-curve
Tussen groei en rechtvaardige inkomensverdeling
- Als de economie begint te groeien gaat de ongelijkheid toenemen. Aan de top van de curve
wordt er herverdeeld waardoor de ongelijkheid weer daalt.
Milanovic => Kuznets-waves, hij zegt dat er geen
begin/einde is, de golven volgen elkaar op. beïnvloed door
economische, sociale en politieke krachten
Positief verband tussen overheidsdoelstellingen
- Tussen inkomensongelijkheid en gezondheids-sociale
problemen
Oorsprong = gelijk, hoe verder hiervan hoe
ongelijker.
3
, Hoe een globale beoordeling maken van het economisch beleid?
- Diamantvoorstelling = grafische voorstelling van verschillende economische prestaties van 1 land
of van een groep landen
- Samengestelde prestatie-indicatoren
Global innovation index
Global competitiveness index
World competitiveness ranking
Okun’s misery index
EXAMEN : Okun’s misery index
= som inflatiepercentage en werkloosheidspercentage
- Voordeel = 1 kengetal
- Nadeel = gelijke weging, verschillende waarden kunnen tot hetzelfde leiden
Vb : inflatie 1% + Werkloosheid 5% = inflatie 4% en werkloosheid 2%
1.4 Instrumenten van economisch beleid
Instrumenten = activiteiten die worden verricht, gericht op het leveren van prestaties om aldus
effecten te realiseren
VB: subsidies, belastingen, gedragscodes, informatiecampagne
Deze kunnen we opdelen in soorten instrumenten => instrumententypologie = policy
repertoire = gereedschapskist van de overheid
Instrumenten EXAMEN
- Ondersteunende / interne instrumenten = gericht op interne werking overheid Vb
personeelsvorming
- Beleids-/ externe instrumenten = gericht op relaties externen en overheid
Gedrag beïnvloedende instrumenten of coproductie (subsidie) => onzeker
Rechtstreekse instrumenten of overheidsproductie of overheidsvoorzieningen (riolering,
bruggen) => zeker
EXAMEN : typologie van Van der Doele
- Juridische beleidsinstrumenten => wetgeving
- Economische beleidsinstrumenten => financiële stimuli vb belastingen, subsidies
- Communicatieve beleidsinstrumenten => informatie vb. radiospot, folder
Beste = combinatie
EXAMEN : beleidsinstrumentenmix
- Tijdelijke beleidsinstrumentenmix =de evolutie in de gekozen instrumenten in een
beleidsdomein. Het beschrijft hoe de samenleving van instrumenten is veranderd doorheen de
tijd in het beleidsdomein => eerst vrijwillig, later verplicht
- Horizontale beleidsinstrumentenmix = studie van het aantal en het type beleidsinstrumenten
per doelgroep => rokers, vroeger overal en nu strenge regels
- Verticale beleidsinstrumentenmix = beschrijving van op wie er instrumenten zijn gericht om een
probleem in een beleidsdomein op te lossen
Economische indeling van beleidsinstrumenten:
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marievangenechten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,16. Je zit daarna nergens aan vast.
