Samenvatting
samenvatting strafrecht en strafprocesrecht
- Instelling
- Universiteit Hasselt (UHasselt)
Dit is een samenvatting van de hoorcolleges en het boek.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 85 pagina's
Voorbeeld 4 van de 85 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
HOORCOLLEGE 1: INLEIDING ENDELICTSTYPICITEIT ALS ALGEMENE
VOORWAARDE VOOR STRAFBAARHEID
Materieel en formeel strafrecht
Materieel strafrecht: Sw.
1. Wat is een strafbaar gedrag?
= misdrijf
2. Als we een strafbaar gedrag hebben, aan wie gaan we dat toerekenen?
= toerekening
3. Strafrechtelijke sanctie opleggen
Vrijheidsstraffen
Vermogensstraffen
Formeel strafrecht: Sv.
= strafprocedure
= strafprocesrecht
- geheel die het institutioneel kader vormen om het misdrijven vast te stellen
- Personen die verdacht zijn opsporen + vervolgen + berechten
Politierechtbank: kleine zaken
Correctionele rechtbank
Hof van Assisen: hele zware zaken
Wet Franchimont (Fsr)
1998: Wet Franchimont -> effectieve nieuwe wetgeving
onderzoeksfasen in strafprocesrecht gemoderniseerd
Fase 1: onderzoeksfase
Fase 2: vonnisfase
Inquisitoire en accusatoire procedure
INQUISITOIR ACCUSATOIR
Maatschappij heeft een vertegenwoordiger van Maatschappij neemt geen initiatief ->
het gezag beschuldiging gebeurt door slachtoffer misdrijf
Vervolgde ondergeschikte positie Aangeklaagde staat op gelijke voet
Rechter: werkt actief mee aan procesvoering Rechter: rol scheidsrechter
, Procedure: schriftelijk, geheim, niet Procedure: openbaar, tegenspraak, mondelinge
tegensprekelijk karakter
Gemengd systeem in België
- Onderzoek: geheim, schriftelijk, niet-contradictoir
- Procedure: mondeling, openbaar, contradictoir
Situering van het strafrecht tussen andere rechtsdisciplines
1. Autonomie van het strafrecht
- hulprecht in andere rechtstakken om sancties te voorzien
- MAAR strafrecht heeft een autonome rechtsvormende functie -> gaat zelf belangrijke regels
opstellen die niet staan in andere rechtstakken (bv. opzettelijke en onopzettelijke slagen en
verwondingen)
- Conceptuele autonomie: begrippen die in andere rechtstakken voorkomen betekenen niet altijd
hetzelfde als in strafrecht
o Bv. onderscheid roerende – onroerende goederen (diefstal geldt enkel voor roerende
goederen: in strafrecht is het krijtbord roerend, terwijl in burgerlijk recht is dit onroerend
want zit in de grond vast)
2. Hoort bij het publiekrecht
- Als er een misdrijf wordt gepleegd ontstaat er een verhouding tussen de verdachten en de
overheid
o Openbaar ministerie: overheidsorgaan die namens de overheid misdrijven zal
onderzoeken, personen voor de rechtbank zal brengen,…
- Dwingend recht: kan onderling niet afwijken van het strafrecht
o Kan als slachtoffer geen toestemming geven om de strafwet te overtreden
SPR/ burgerlijk procesrecht
- Zie art. 2 Ger. W.
- Gerechtelijk wetboek = burgerlijk procesrecht
- Ger. Recht aanvullend op SPR voor zover verzoenbaar met fundamentele beginselen SPR
Indelingen van het strafrecht
Algemeen strafrecht
- Algemene regels voor een strafbaar gedrag die voor een grote groep van misdrijven gelden
- Boek 1: Art. 1-99 Sw.
- Afzonderlijke wetten -> complementaire strafwetten (staan niet in het Sw. Maar zijn wel
algemene regels)
o Bv. wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie
,Bijzonder strafrecht (bv. Wegverkeerswet)
- Geheel van regels over de specifieke misdrijven en gedragingen
- Boek 2: 101-566 Sw.
- Bijzondere strafwetten = afzonderlijke wetten die niet in het Sw. Staan
Boek 1 is van toepassing op boek 2
uitzondering: wanneer boek 2 afwijkt van boek 1 (andersluidende bepaling heeft voorrang)
Art. 100 Sw. Regelt de toepassing van boek 1 op de bijzondere strafwetten
Bv. bij de geldboete is er een vervangende straf voorzien
3 uitzonderingen op de algemene regel:
Bijzondere regeling heeft voorrang op de algemene
Hoofdstuk 7 is in principe niet van toepassing tenzij de bijzondere strafwet zegt dat die wel van
toepassing is
Art. 85 Sw. Verzachtende omstandigheden bij wanbedrijven enkel van toepassing wanneer de
bijzondere wet dit bepaalt
Buitenlandse Strafwet toepassen
- Iemand pleegt in het buitenland een misdrijf -> mogelijkheid om te vervolgen in eigen land
- Strafrechter moet nagaan of het feit in het land waar het is gepleegd ook strafbaar is
Nationaal strafrecht - Internationaal strafrecht
internationaal strafrecht:
= rechtstak die zich inlaat met de juridische regeling van strafrechtelijke problemen op internationaal vlak
1. Materieel internationaal strafrecht
- Recht van de internationale misdrijven -> strafbaarstelling van misdrijven op internationaal vlak
- ISH
2. Rechtsmachtrecht
- Straffen toepassen op misdrijven gepleegd in het buitenland
- Bevoegdheid van de staten om bereik en ruimtelijke geldingssfeer van hun strafwetten te
bepalen
3. Internationale rechtshulp
, - Over de landsgrenzen heen samenwerken om bepaalde misdrijven in kaart te brengen + te
vervolgen
- Primaire rechtshulp
o Meest verregaande
o Staat neemt strafprocedure over
- Secundaire rechtshulp
o Hulp + bijstand verlenen aan een andere LS
o Bv. uitlevering van personen, onderzoeksdaden, …
Legaliteitsbeginsel
= als je wil spreken over een misdrijf moet dat in een wettekst staan
- Geen misdrijf zonder wet en geen straf zonder wet
Gevolg:
1. Impact op de bronnen
- Bronnen binnen België (grondwet, Sw,…)
- Regionaal niveau /Lokaal niveau (gasboetes)
- Internationaal niveau
- RS is geen bron van het strafrecht
2. Interpretatie van de strafwetten
- Zoeken naar betekenis van wettekst (bv. wat bedoelt men met “bij nacht”)
- Wetgever moet zorgen dat het duidelijk is
Wie kan interpreteren
o Wetgever (bv. art. 478 Sw. Verteld wat nacht is, de wetgever heeft dit gedefinieerd dus is
het bindend)
o Rechtspraak -> geen bindende gezagsbron
o Rechtsleer -> geeen bindende gezagsbron
Methoden om te interpreteren:
- In beginsel: alle interpretatiemethoden toegestaan
- Analogische interpretatie die zorgt voor de uitbreiding van de strafwet = VERBODEN
=Toepassen op een wettelijke niet bepaald geval, maat er is een gelijkenis
MAAR uitzondering: Mag wel in het voordeel van de beklaagde, wanneer die
strafvermindering of zelfs geen straf zou krijgen -> art. 462 Sw. Kan geen diefstal plegen
ten aanzien van bloedverwanten
3. Werking in de tijd van de strafwetten
- Wet moet bestaan op ogenblik dat je misdrijf pleegt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper demibollen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,66. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen