hoofdstuk 4, omvat alles over koolhydraten of suikers : dit document werd als samenvatting gebruikt voor een deelexamen met een sterk voldoende als uitkomst.
Aldehyden en ketonen bevatten beide de carbonylgroep (–C=O) :
• Aldehyden: De carbonylgroep is eindstandig; namen eindigen op –al
• Ketonen: De carbonylgroep bevindt zich binnen de keten; namen eindigen op –on
Algemene formules :
Eigenschappen van Aldehyden en Ketonen :
• Polariteit: Beide verbindingen zijn polair door de carbonylgroep, wat leidt tot dipool-
dipool interacties tussen moleculen
• Oplosbaarheid: Aldehyden en ketonen met korte koolstofketens lossen goed op in water
door waterstofbruggen. Bij langere ketens overheerst het apolaire karakter, waardoor de
oplosbaarheid afneemt
• Oxidatie: Aldehyden kunnen worden geoxideerd tot carbonzuren, vergelijkbaar met de
oxidatie van alcoholen. Ketonen kunnen niet verder worden geoxideerd zonder het
breken van een koolstof-koolstofbinding
Chemische Aard van de Carbonylgroep :
• Aldose: Monosachariden met een carbonylgroep (C=O) aan het einde van de keten
(aldehyde)
• Ketose: Monosachariden met een carbonylgroep in het midden van de keten (keton)
Aantal C-atomen :
• Trioses : 3 C-atomen
• Tetroses : 4 C-atomen
, • Pentoses : 5 C-atomen
• Hexoses : 6 C-atomen
• Heptoses : 7 C-atomen
Monosachariden → optisch actieve verbindingen
= ze hebben het vermogen om het vlak van gepolariseerd licht te draaien*
➢ Dit gebeurt omdat ze asymmetrische koolstofatomen bevatten, ook wel chiraal
genoemd
D- en L-vorm
• D-vorm: Monosachariden met de hydroxylgroep (-OH) op het laatste chirale
koolstofatoom aan de rechterkant in de Fischer-projectie
➢ De meeste natuurlijke suikers komen in deze vorm voor
• L-vorm: Monosachariden met de hydroxylgroep op het laatste chirale koolstofatoom aan
de linkerkant in de Fischer-projectie
Voorbeeld :
D-glucose heeft de hydroxylgroep aan de rechterkant, terwijl L-glucose dat aan de linkerkant
heeft
*Wanneer gepolariseerd licht door een optisch actieve stof (zoals monosachariden) gaat, kan de
stof het vlak van het licht draaien
➢ Dit gebeurt omdat de stof asymmetrische (chiraal) koolstofatomen bevat die met het
licht interageren
• D-vorm: Draait het licht naar rechts
• L-vorm: Draait het licht naar links
koolstofatoom dat aan vier verschillende
substituenten is gebonden. Dit zorgt ervoor
dat het atoom niet overlapt met zijn
spiegelbeeld, waardoor twee verschillende
vormen (enantiomeren) ontstaan
, Functies koolhydraten :
➢ Energiebron
Vb : zetmeel als plantaardige energiebron
➢ Structurele component :
Vb : cellulose in celwand
➢ Herkenningsmolecule :
Vb : glycoproteinen en glycolipiden zijn herkenningsmoleculen voor het lichaam
Indeling volgens Functionele Groep
1. Polyhydroxyaldehyden :
o Dit zijn monosachariden met meerdere hydroxylgroepen (-OH) en een
aldehydefunctie (–CHO). Ze bevatten minstens twee -OH groepen
o Voorbeeld: Glucose, dat vier hydroxylgroepen en een aldehydefunctie heeft
o
2. Polyhydroxyketonen :
o Dit zijn monosachariden met meerdere hydroxylgroepen en een ketonfunctie
(C=O). Ze bevatten ook minstens twee -OH groepen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esteedouven. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
